خواص دانه چیا چیست؟

دانه چیا چوب جادوی طبیعت برای سلامتی است. به تصویر بالا نگاه کنید. باورتان می‌شود اگر بگوییم این دانه‌های ریز منبع غنی فیبر، پروتئین، آنتی‌اکسیدان و اسید چرب امگا ۳ هستند؟ باور می‌کنید اگر بگوییم جلوی انواع‌و‌اقسام بیماری‌های قبلی را می‌گیرند، به لاغری کمک می‌کنند، قندخون را متعادل نگه می‌دارند و تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن هستند؟ بی‌دلیل نیست که این دانه خوراکی محبوب ورزشکاران است! در این راهنمای کامل درباره دانه گیاهی چیا، خواص این پروتئین گیاهی، ضرورت افزودنش به رژیم غذایی و نحوه مصرف آن صحبت می‌کنیم.

دانه چیا چیست؟

چیا دانه‌ای سفید و سیاه‌رنگ از خانواده نعناعیان و بومی آمریکای مرکزی است. این دانه پرخاصیت سرشار از مواد معدنی است و درست مثل یک چوب جادو اثرات شگفت‌انگیز بر قسمت‌های مختلف بدن می‌گذارد و شفا‌بخش قلب، گوارش، استخوان‌ها و دیگر اعضاست. خواص سلامتی چیا به‌خاطر محتوای اسیدهای چرب امگا ۳ و مواد معدنی ضروری مانند پتاسیم، کلسیم، منیزیم و آهن است. 

تمدن‌های باستانی مایا و آزتک‌ این دانه را به‌خاطر خواص شگفت‌انگیزش غذای اصلی خود می‌دانستند. امروز نیز با توجه به قابلیت‌های بسیاری که دارد، در انواع‌و‌اقسام غذاها قابل‌استفاده است.

جدول ارزش غذایی دانه چیا 

در جدول زیر ارزش غذایی دو قاشق غذاخوری (معادل ۲۸ گرم) از این دانه را بخوانید.

نکته: DV به‌معنی ارزش روزانه غذایی یا میزان تأمین‌شده به نیاز روزانه از یک ماده مغذی خاص است.

کالری	۱۳۸
پروتئین	۴٫۷ گرم
چربی	۸٫۷ گرم
اسید آلفا لینولنیک	۵ گرم
کربوهیدرات	۱۱٫۹ گرم
فیبر	۹٫۸ گرم
کلسیم	۱۴درصد از DV
آهن	۱۲درصد از DV
منیزیم	۲۳درصد از DV
فسفر	۲۰درصد از DV
روی	۱۲درصد از DV
ویتامین B۱	۱۵درصد از DV
ویتامین B۳	۱۶درصد از DV

خواص دانه چیا برای سلامتی

در این بخش ۱۵ دلیل برای خرید دانه چیا به شما می‌دهیم. تک‌تک این موارد به‌لحاظ علمی و تجربی ثابت شده‌اند.

۱. خواص دانه چیا برای لاغری

دانه چیا یک داروی طبیعی برای کمک به کاهش وزن است و اگر مصرفش در کنار تغذیه صحیح و سبک زندگی سالم باشد، می‌تواند تأثیر حیر‌ت‌انگیزی در سوزاندن چربی‌های شکم و پهلو داشته باشد. این دانه نه‌تنها جلوی جذب چربی غذا را می‌گیرد، بلکه به‌خاطر محتوای پروتئین و فیبر خیلی زود باعث سیری می‌شود! بنابراین یک سیر‌کننده کم‌کالری است و با کاهش اشتها، جلوی پرخوری را می‌گیرد.

۲. خواص آنتی‌اکسیدانی دانه چیا

چیا به‌دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌های مفید مثل توکوفرول‌ها، فیتواسترول‌ها، کاروتنوئیدها، اسید کلروژنیک، کافئیک اسید، میریستین، کوئرستین، کامفرول و ترکیبات پلی‌فنلی برای ما ارزشمند است. این ریزمغذی‌های پرخاصیت به رادیکال‌های آزاد مجال آسیب‌رسانی به بدن نمی‌دهند و جلوی آسیب‌های سلولی و بیماری‌های ناشی از آنها را می‌گیرند. بنابراین، می‌توان گفت تأثیر این دانه بر التهاب، دیابت، سرطان، آلزایمر و بیماری‌های قلبی به‌خاطر محتوای آنتی‌اکسیدانی آن است.

۳. خواص دانه چیا برای قلب

چیا نه‌فقط با کاهش وزن بر سلامت قلب تأثیر می‌گذارد، بلکه محتوای امگا ۳، منگنز و منیزیم در این دانه می‌توانند محافظ و مراقب سلامت قلب باشند. از‌طرفی، فشار خون را پایین می‌آورد و خطرات ناشی از پرفشاری خون را به حداقل می‌رساند.‌ به همین خاطر، مصرف این دانه طبیعی برای جلوگیری از سکته قلبی، بیماری سرخرگ کرونری و سندروم سوخت‌وسازی توصیه می‌شود.

۴. خواص دانه چیا برای استخوان

دانه چیا هزار سلاح برای محافظت از سلامت استخوان‌ها دارد. کلسیم، فسفر، منگنز، روی و مس، هرکدام به‌تنهایی استخوان‌ها را قوی‌تر و محکم‌تر می‌کنند. البته سهم کلسیم از بقیه بیشتر است. محتوای چشمگیر کلسیم در این دانه گیاهی می‌تواند تا ۱۸درصد از نیاز روزانه بدن به کلسیم را به‌تنهایی تأمین کند یعنی کمی بیشتر از اکثر محصولات لبنی! حتی محتوای امگا ۳ در این دانه بر تراکم مواد معدنی استخوان اثر می‌گذارد.

۵. خواص دانه چیا برای قندخون

فیبر موجود در این دانه سرعت جذب قند در خون را کم می‌کند و اگر مصرفش به‌صورت روزانه و منظم باشد، یک داروی طبیعی برای درمان دیابت است. محققان دراین‌باره به ما اطمینان می‌دهند که دانه گیاهی چیا با بهبود حساسیت به انسولین جلوی فراز و فرودهای ناگهانی قندخون را می‌گیرد و بعداز صرف وعده‌های غذایی، سطح قند را پایدار می‌کند.

۶. خواص دانه چیا برای گوارش

غذاهای پرفیبر دوست دل‌سوز گوارش‌اند. چیا هم در دسته غذاهای پرفیبر قرار می‌گیرد. محتوای فیبر این دانه به باکتری‌های مفید روده غذا می‌رساند؛ درنتیجه مدفوع نرم و حرکت آن در روده راحت‌تر می‌شود. حتی حالت ژله‌ای چیای خیس‌خورده موجب تحرک راحت‌تر مدفوع در روده می‌شود. به همین راحتی می‌توان با مصرف این دانه سرعت و کیفیت هضم را بالا برد و از یبوست پیشگیری کرد.

۷. خواص دانه چیا برای پوست و مو

ترکیب محتوای آنتی‌اکسیدانی و پروتئین‌های دانه چیا دستی به وضعیت پوست و مو می‌کشند و سلامت از‌دست‌رفته را به این قسمت‌ها بازمی‌گردانند. پروتئین‌ عامل تقویت‌کننده کلاژن‌سازی است و وجودش برای رشد سریع‌تر موها، استحکام ناخن‌ها، کاهش التهاب و جوان‌سازی پوست ضروری! محتوای امگا ۳ نیز به‌کمک پروتئین می‌آید و با افزایش گردش خون، خشکی و التهاب پوست را از بین می‌برد و جلوی پیری زودرس را می‌گیرد. جذب آب بالای این دانه نیز پوست‌تان را هیدراته و شفاف می‌کند.

۸. خواص دانه چیا برای التهاب مزمن

التهابی که به‌دلیل التیام عفونت و جراحت یا مبارزه با باکتری‌ها، ویروس‌ها و دیگر عوامل عفونت نباشد، خطرناک است. خیلی از بیماری‌های قلبی و سرطان‌های ناگهانی ناشی از همین التهاب‌های مزمن، بی‌علامت و رهاشده هستند! اگر به‌خاطر عادت‌های ناسالم در سبک زندگی در معرض انواع‌و‌اقسام التهاب هستید، این دانۀ سرشار از فلاونوئید و ترکیبات زیست‌فعال را به رژیم غذایی روزانه خود اضافه کنید. معجزه نمی‌کند ولی اثرگذار است.

۹. خواص دانه چیا برای خواب راحت

چیا بخورید و آرام شوید! این دانه پرخاصیت به‌خاطر داشتن منیزیم و مس سلامت سیستم عصبی را تضمین می‌کند. اسیدهای چرب امگا ۳ در این دانه علاوه‌بر هزار خاصیت دیگری که دارند، سلول‌های مغزی و اعصاب را آرام می‌کنند تا هم در طول روز حالتان بهتر باشد، هم خواب شبانه راحت‌تری داشته باشید. محتوای منیزیم نیز تقویت‌کننده انتقال پیام‌های عصبی و بازیابی آرامش عضلات است.

۱۰. دانه چیا برای جلوگیری از سرطان

به چیا به‌عنوان یک دانه جادویی که قرار است جلوی سرطان را بگیرد نگاه نکنید! اما مطمئن باشید ترکیبات این دانه طبیعی قدرت زیادی برای پیشگیری از تومورزایی و سرطان در بدن دارند. امگا ۳ با خواص ضدسرطانی مرتبط است و ترکیبات زیست‌فعال چیا جلوی رشد سلول‌های سرطانی را می‌گیرند.

۱۱. مصرف دانه چیا برای انرژی بیشتر

خوردن دو قاشق چیا در ساعت‌های ابتدایی روز برای تأمین کل انرژی روز کافی‌ است. بیش‌فعال نمی‌شوید ولی به‌لطف هورمون‌های سروتونین و ملاتونین که بعد از خوردن این دانه مغذی ترشح شده‌اند، شادی و انرژی بیشتری احساس می‌کنید. 

۱۲. دانه چیا برای سیستم ایمنی قوی‌تر

با مصرف روزانه و منظم دانه چیا سپر دفاعی بدن در برابر عوامل بیماری‌زا را تقویت می‌کنید. ویتامین سی، کلسیم و منیزیم این دانه نقش پررنگی در عملکرد صحیح و پرقدرت سیستم ایمنی ایفا می‌کنند. با وجود این ریزمغذی‌ها، سیستم ایمنی برندۀ همیشگی جنگ با عفونت‌ها و بیماری‌هاست!

زنگ خطر‌های مصرف دانه چیا!

دانه چیا اگرچه بمب انرژی طبیعی و محافظ سلامتی است، برای برخی افراد می‌تواند خطراتی به‌همراه داشته باشد. برای مثال:

• اگر مشکل گوارشی دارید، فیبر زیاد این دانه احتمالا برای شما آزاردهنده و عامل نفخ و ناراحتی‌های گوارشی است؛
• اگر مشکل بلع دارید، احتمالا چیا به‌خاطر متورم‌شدن در تماس با مایعات، باعث خفگی شما شود؛
• اگر به دانه‌ها حساسیت دارید، علائم خارش، تهوع و اسهال را تشدید می‌کند؛
• اگر مستعد افت قند و فشار هستید یا انسولین مصرف می‌کنید، خوردن چیا حالتان را بد می‌کند؛
• اگر به سنگ‌ کلیه دچار هستید، محتوای اگزالات این دانه برای شما آسیب‌زاست.

انواع روش های استفاده از دانه چیا

این خوراکی به هزار شکل قابل‌مصرف است و هر شکل لذت متفاوتی دارد. خوشبختانه نیازی به آسیاب‌کردن یا پخت‌و‌پز نیست و یک افزودنی ساده، سریع و مفید برای انواع غذاهاست. در فهرست زیر، نحوه مصرف دانه چیا به روش‌های مختلف را بیان کرده‌ایم.

• مقداری آب سرد یا گرم در لیوان بریزید، دو قاشق چیا اضافه کنید و صبر کنید تا ژله‌ای شود. این ژل تقویت‌کننده را نوش جان کنید؛
• به‌جای آب، این دانه را با شیر یا آب‌میوه مخلوط کرده و به‌عنوان شربت نوش جان کنید؛
• در خمیر انواع کیک، مافین یا مایه پودینگ دانه گیاهی چیا بریزید؛
• در دستور پخت کیک و نان، چیای خیس‌خورده را جایگزین تخم‌مرغ کنید؛
• ژل خیس‌خورده چیا را به‌عنوان غلیظ‌کننده به سوپ یا اسموتی اضافه کنید؛
• آن را همراه با دانه‌های دیگر مثل بلغور یا جوی دوسر نوش جان کنید؛
• چیا را در آب بخیسانید و یک جوانه خوراکی تحویل بگیرید؛
• دانه‌های چیا را روی ماست، سالاد یا برنج بپاشید.

اگر به‌تازگی با این دانه آشنا شده‌اید و قصد گنجاندنش در رژیم غذایی را دارید، از مقادیر کم شروع کنید. برای روزها و هفته‌های اول روزی ۱ الی ۲ قاشق کافی است. متخصصان تغذیه معتقدند دانه چیا پیش‌از مصرف باید دست‌کم نیم ساعت الی ۲ ساعت در آب خیس بخورد! برای شکل‌گیری قوام ژله‌ای، نسبت حجم دانه به آب باید معادل ۱ به ۱۰ باشد.

میزان مصرف دانه چیا

برای کاهش عوارض احتمالی و درعین‌حال بهره‌مندی از تمام خواص این دانه پرخاصیت، مجازید روزانه حدود ۲۰ گرم یا به‌اندازه ۲ قاشق غذاخوری چیا مصرف کنید. این میزان مصرف دانه چیا برای اکثر افراد کاملا مناسب و بدون عوارض گوارشی است. 

نکته: اگر اخیرا چیا را به رژیم غذایی خود افزوده‌اید، در طول روز آب فراوان بنوشید.

بهترین زمان برای استفاده دانه چیا

بعد از خرید چیای باکیفیت و درجه‌یک از فروشگاه اسنپ پی، بهترین زمان استفاده از آن یکی از این چهار نوبت است:

• صبح قبل‌از صرف صبحانه: دانه خیس‌خورده را ناشتا بخورید. این بهترین زمان مصرفش برای لاغری است چراکه حالت ژله‌ای چیای خیس‌خورده باعث سیری می‌شود، متابولیسم را به‌کار می‌اندازد و سطح قندخون نرمال را حفظ می‌کند.
• در طول روز به‌عنوان میان‌وعده: این دانۀ اشتهاکُش را به‌عنوان میان‌وعده عصر بخورید تا وسوسه ریزه‌خواری را کم کند.
• به‌عنوان پیش‌غذا قبل‌از وعده اصلی: خوردن یک قاشق چیای خیس‌خورده درست نیم‌ ساعت قبل‌از صرف وعده‌های اصلی حسابی اشتهایتان را کور می‌کند.
• شب قبل‌از خواب: پرخوری شبانه را با مقداری دانه چیا حل کنید. این دانه سرعت هضم کمی دارد و مدت‌زمان طولانی سیر نگهتان می‌دارد.

کلام پایانی

دانه ارزشمند چیا یک سوپرفود طبیعی یا غذای فراسودمند محبوب در سراسر دنیا و پای ثابت رژیم‌های گیاهی یا سالم‌خوری است. در این راهنمای جامع و کامل مجله اسنپ شاپ درباره خواص این دانه و بهترین شکل گنجاندنش در رژیم غذایی حرف زدیم و تأثیرات مصرف آن بر قسمت‌های مختلف بدن را مرور کردیم. امیدواریم بعداز خواندن این توضیحات، برای استفاده از آن در طبخ نان، کیک، کوکی، پنکیک و دیگر خوراکی‌ها متقاعد شده باشید.

همین حالا این محصول را با کیفیت درجه‌یک از فروشندگان خوش‌سابقه و امتیازبالای اسنپ شاپ بخرید و در بسته‌بندی‌های حرفه‌ای و بهداشتی، درب منزل تحویل بگیرید. 

منبع