نگهداری گل سانسوریا در منزل
سانسوریا (Sansevieria) گیاه زیبا و پرطرفداری است و این روزها، در منزل بسیاری از افراد دیده می‌شود. اما کم نیستند افرادی که بعد از مدتی، با برگ‌های بی‌جان و حال ناخوشایند روبه‌رو می‌شوند و عطای نگهداری از آن را به لقایش می‌بخشند. واقعیت این است که نگهداری گل سانسوریا در منزل اصلا سخت نیست و نباید تسلیم شوید. برای مراقبت درست و اصولی از آن، نگاهی به نکات این مطلب داشته باشید و بدانید که با رعایت اصول صحیح، یک گلدان زیبا و پرطراوت خواهید داشت.
اصول اولیه نگهداری گل سانسوریا در منزل
قبل از اینکه به سراغ اصول جدی‌تر نگهداری از سانسوریا در خانه برویم، نکات مهم اولیه برای رسیدگی به آن را با شما در میان می‌گذاریم. به این جدول نگاه کنید:
| مقدار نور لازم | زیاد و غیر مستقیم |
| دمای مناسب | ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌گراد |
| آبیاری | در زمان خشکی سطح خاک |
| گلدان | سفالی معمولی و بی‌لعاب |
| خاک | حاوی مواد مغذی |
| مکان نگهداری | به‌دور از تردد و وزش باد |
| رطوبت مورد نیاز | متوسط |
| کود | در فصل رشد |
| هرس‌کردن | برای تکثیر و درمان بیماری‌های احتمالی |
محل نگهداری سانسوریا در خانه
اگر می‌خواهید که گیاه سانسوریای شما حسابی سرحال و زیبا شود، بهتر است که آن را کنار پنجره‌ای پرنور بگذارید. یادتان باشد که این گل نباید در معرض برخورد و رفت‌وآمد باشد. اگر کودکی بازیگوش یا حیوان خانگی دارید، سانسوریا را دور از دسترس‌شان قرار دهید.
دمای مناسب نگهداری گل سانسوریا در منزل
توجه به دمای مناسب در نگهداری از هر گل و گیاهی واجب است. برای نگهداری از سانسوریا هم باید دمای محیط در تابستان‌ها، بین ۲۳ تا ۲۶ سانتی‌گراد باشد. زمانی که هوا سرد می‌شود و زمستان می‌رسد، این دما باید به حدود ۲۰ تا ۲۳ سانتی‌گراد برسد.
دقت کنید که هوای سرد برای این گیاه واقعا مضر است، به‌طوری که در دمای زیر ۱۰ سانتی‌گراد به‌کلی از بین می‌رود. اگر دما زیادتر از ۳۰ درجه هم باشد، سانسوریایی در کار نخواهد بود و خیلی سریع خراب خواهد شد.
شیوه آبیاری گل در خانه
خبر خوب درباره آبیاری سانسوریا، مقاومت آن نسبت به کم‌آبی است. این گیاه هم مانند تراریوم و کاکتوس بسیار مقاوم است. نیازی به آبیاری زیاد ندارد و می‌توانید تنها با هفته‌ای یک بار آب‌دادن به زیبایی و طراوت سانسوریا کمک کنید. در زمستان هم آبیاری را به دو هفته، یک بار محدود کنید؛ حتی می‌توانید هر ۱۰ روز به آن آب بدهید.
میزان نور لازم
همه گل‌ها برای رشد به نور خورشید نیاز دارند. برخی به نور بیشتر و مستقیم احتیاج دارند و بعضی‌ها هم به نور کم و غیرمستقیم نیاز پیدا می‌کنند. سانسوریا از آن دسته گیاهانی است که باید در معرض تابش نور خورشید قرار بگیرد، البته غیرمستقیم. اگر پنجره‌ای آفتاب‌گیر دارید، گلدان را پشت آن بگذارید. حواستان به چرخاندن گل هم باشد تا تمام بخش‌های آن در معرض تابش نور قرار بگیرند.
استفاده از لامپ فلورسنت
اگر نور کافی در منزل شما وجود ندارد و نمی‌توانید گلدان را پشت پنجره بگذارید، جای نگرانی نیست. با تهیه یک لامپ فلورسنت که مخصوص رشد گیاه است، نور مورد نیاز این گیاه تامین می‌شود. باید گلدان را زیر نور لامپ و در فاصله ۳۰ سانتی‌متری از آن قرار دهید. لامپ‌های ال‌ای‌دی (LED) از نوع آفتابی و مهتابی هم کارکردی مشابه لامپ فلورسنت دارند.
خاک مناسب گل
یکی از اصول مهم نگهداری سانسوریا در منزل، تهیه خاکی غنی از مواد آلی و مغذی برای آن است. ویژگی‌های چنین خاکی چیست:
- زهکشی شود و بافت آن سبک باشد
- خاک برگ یا کمپوست داشته باشد
- حاوی خاک رس، شن و ماسه باشد
خاکی که برای گلدان سانسوریا در نظر می‌گیرید، نباید به ریشه‌های آن صدمه‌ای وارد کند. برای مثال، اگر خاک سنگین و فاقد منافذ باشد، ریشه‌های گیاه را می‌پوساند. دلیل این پوسیدگی هم اسیر شدن ذرات آب در میان ذرات خاک است.
کود دهی به گل سانسوریا
همان‌طور که قبل‌تر هم گفته شد، خاک سانسوریا باید سرشار از مواد مغذی باشد. پس باید به‌سراغ کودی بروید که توانایی تامین مواد آلی و مورد نیاز گیاه را دارد. کودهایی با ترکیبات زیر می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای پرورش و نگهداری سانسوریا در منزل باشند:
- کودی با ترکیبات نیتروژن، پتاسیم و فسفر (NPK)
- کودی با مقدار فسفر بیشتر برای تقویت گل‌دهی و پاجوش‌زدن (NPK 10-52-10)
- کودی با مقدار پتاسیم بیشتر برای سالم‌سازی و تقویت برگ‌های گیاه (کود NPK 12-12-36)
زمان و مقدار مناسب کود
اگر می‌خواهید به گلدان سانسوریا کود بدهید، نباید بی‌گدار به آب بزنید. باید فقط در فصل رشد به آن کود بدهید و حواستان به رعایت فواصل زمانی منظم باشد. در واقع، برنامه‌ای منظم برای کوددهی در نظر بگیرید. کودهای مایع بهتر و آسان‌تر از انواع دیگر کود جذب خاک گلدان می‌شوند.
“سانسوریا از آن دسته گیاهانی‌ست که اگرچه ظاهری مقاوم دارد، اما مثل هر موجود زنده‌ای به شرایط درست برای رشد نیازمند است.”
مناسب ترین گلدان برای سانسوریا
از گلدان‌های سفالی بدون لعاب برای کاشت استفاده کنید. علت آن است که ریشه‌های این گیاه در معرض رطوبت زیاد خراب می‌شوند. گلدان‌های سفالی می‌توانند آب و رطوبت را به خود جذب کنند و مانع از گندیدگی ریشه سانسوریا شوند. بهتر است که گلدان‌های خیلی عمیق و گود هم برای کاشت گیاه انتخاب نکنید. حتما چند سوراخ هم در ناحیه کف گلدان ایجاد کنید تا آب اضافی از آن خارج شود.
تعویض گلدان سانسوریا
کارشناسان توصیه می‌کنند که هر ۲ تا ۳ سال، یک بار گلدان سانسوریا را عوض کنید. درست است که نیازی به تعویض مدام گلدان نیست، اما باید حواستان به عوض‌کردن خاک در هر ۶ ماه باشد. در طول تعویض گلدان، مراقب ریشه‌ها باشید و نگذارید که آسیبی ببینند.
قلمه زدن سانسوریا
برای قلمه‌زدن سانسوریا باید منتظر فصل بهار باشید. در این فصل، با روش زیر می‌توانید گیاه را تکثیر کنید:
- یک برگ سالم را از پایین‌ترین بخش گل جدا کنید و برگ را به بخش‌های ۱۰سانتی‌متری تقسیم کنید.
- قسمت پایین برگ‌های بریده‌شده را به شکل عدد ۸ فارسی برش بزنید.
- بگذارید که بخش‌های تکه‌شده در عرض چند روز در معرض هوا قرار بگیرند.
- سپس برگ‌ها را در ظرفی حاوی ماسه و پرلیت بگذارید (به‌طور عمودی).
- سطح خاک را با پاشیدن آب مرطوب کنید و روی آن پلاستیک بکشید.
با آبیاری هفتگی گلدان، شاهد رشد جوانه‌ها خواهید بود. بعد از حدود ۱ ماه می‌توانید قلمه‌ها را ببینید که رشد خوبی کرده‌اند. اگر اهل خرید گیاهان آپارتمانی و تکثیر آن‌ها باشید، بعد از مدتی گلستانی کوچک و زیبا در خانه خود خواهید داشت.
رمز و راز های رشد بهتر و تقویت گل
در این بخش از مجله اسنپ شاپ نگاهی به نکات مهم و رازهایی خواهیم داشت که به نگهداری سانسوریا در منزل کمک می‌کنند. به این نکات دقت کنید:
- هرگز به گیاه زیادتر از حد لازم آب ندهید، چون برگ‌هایش سریع زرد می‌شوند.
- از کوددهی بیش از حد به گلدان خودداری کنید تا برگ‌ها دچار افتادگی نشوند.
- فقط زمانی دوباره به گیاه آب بدهید که سطح روی خاک آن کاملاً خشک شده باشد.
- اگر حشره‌های ریزی در اطراف گلدان و خاک آن مشاهده می‌کنید، خاک را خیلی سریع عوض کنید.
- برای حفظ زیبایی و سلامت برگ‌های گل سانسوریا، همیشه آن‌ها را با یک دستمال مرطوب پاک کنید.
- در صورتی که برگ‌های گیاه خوردگی پیدا کرده‌اند، یعنی گلدان دچار آفت شده باید از سموم آفت‌کش ارگانیک استفاده کنید.
آسیب شناسی گیاه سانسوریا
گاهی اوقات، نکات اولیه نگهداری سانسوریا در منزل را به خوبی رعایت می‌کنید، اما باز هم مشکلاتی دیده می‌شوند که حسابی نگران‌کننده‌اند و روی ظاهر گیاه اثرات نامطلوبی می‌گذارند. جدول زیر به شما می‌گوید که ایراد کار از کجاست:
| وجود لکه روی برگ | رطوبت بالای محیط، ریختن آب روی برگ‌ها در زمان آبیاری و تهویه نامناسب محیط |
| باریک‌شدن برگ‌ها | نور ناکافی، کود دهی نامناسب گیاه |
| خشکی نوک برگ‌ها | گرما و نور زیاد و آبیاری کم |
| رشدنکردن | باقی‌ماندن آب در اطراف ریشه، آبیاری نامنظم، گرما یا سرمای شدید |
| سیاهی برگ‌ها | آبیاری بیش از حد |
| پوسیدگی ریشه | زهکشی‌نکردن خاک، آبیاری زیاد |
| لوله‌شدن برگ | تغییرات ناگهانی نور و دما |
| زردی برگ | نور ناکافی و کمبود مواد مغذی خاک |
یادتان باشد که با خرید گل مسئولیت رسیدگی به آن با شما خواهد بود و باید نهایت تلاشتان را در حفظ و نگهداری سانسوریا و سایر گلدان‌ها در منزل به کار بگیرید.
سخن پایانی
آشنایی با نگهداری سانسوریا در منزل به شما کمک می‌کند تا گیاهی زیباتر و سرحال‌تر داشته باشید. یادتان نرود که نگهداری از گل‌ها و گیاهان صبر، دقت و حوصله می‌خواهد. نگهداری از این گیاه آپارتمانی هم نیاز به رعایت نکاتی حرفه‌ای ولی بسیار ساده دارد. برای تهیه انواع لوازم نگهداری گل و گیاه و باغبانی، فروشگاه اینترنتی اسنپ شاپ یکی از بهترین گزینه‌هاست. در کمال آرامش و با مرور محصولات مختلف، گزینه‌های دلخواهتان را شناسایی و خریداری کنید.
