آکنه چیست؟
فهرست
آکنهها احتمالا اولین چیزی هستند که با نگاه کردن به خودتان در آینه توجه‌تان را جلب می‌کنند. این التهاب‌های پوستی نشانه بیماری خاصی نیستند. اما با این حال حس منفی‌ای در افراد به وجود می‌آورد. از انواع رایج آکنه می‌توان به جوش‌های سرسفید و جوش‌های سرسیاه اشاره کرد. برای جلوگیری از بروز آکنه صورت خود را روزی دوبار بشویید و از دست زدن به پوست صورتتان خودداری کنید. روشهای مختلفی برای درمان آکنهها وجود دارد که بسته به شدت آکنه می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. در این مقاله از مجموعه مقالات اسنپ شاپ دلایل به وجود آمدن آکنه و روشهای مختلف درمان آن را شرح داده‌ایم. با ما همراه باشید.
آکنه نوعی بیماری پوستی است و دلیل به وجود آمدن آن مسدود شدن مسیر فولیکول‌های مو با چربی و سلول‌های مرده پوست است. آکنهها ممکن است باعث به وجود آمدن جوش‌های سر سفید یا جوش‌های سر سیاه شوند. این بیماری بیشتر در بین نوجوانان رایج است اما ممکن است در سنین بزرگسالی نیز با آن مواجه شوید.
علائم آکنه چیست؟
برای اطمینان از داشتن آکنه به پوست صورت، دست، گردن و قفسه سینه خود دقت کنید. ملتهب بودن اطراف جوش، جوش‌های چرکی، جوش‌های سر سیاه و وجود کیست‌های مختلف که درون آن‌ها چربی جمع شده استف از رایج‌ترین علائم آکنه هستند. مهم‌ترین تفاوت آکنه با جوش در علت به وجود آمدن آن است. جوش‌ها نشان‌دهنده وجود نوعی بیماری در بدن هستند.
انواع آکنه
بسته به نوع پوست شما، انواع آکنهها را ممکن است روی پوست خود ببینید که عبارتند از:
جوش‌های سرسفید: جمع شدن جربی و سلول‌های مرده پوست و مسدود شدن منافذ پوست باعث به وجود آمدن جوش‌های سرسفید می‌شود. در چنین شرایطی شما لکه‌های برجسته و سفیدی روی پوست خود مشاهده می‌کنید.
- جوش سرسیاه: این نوع آکنه با جمع شدن چربی‌های اضافه و سلول‌های مرده در داخل منافذ پوست ایجاد می‌شود. بسیاری از مردم این جوش‌ها را با خال اشتباه می‌گیرند. اما در واقع ترکیب مواد درون جوش با اکسیژن هوا باعث سرسیاه شدن جوش‌ها می‌شود.
- ندول یا کیست آکنه: اگر منافذ پوست با چربی، سلول‌های مرده و باکتری پر شود، پوست ملتهب شده و ندول یا کیست آکنه به وجود می‌آید. از آنجایی که این جوش‌ها در عمق پوست به وجود می‌آیند معمولا دردناک هستند. ندول‌ها چرک ندارند.
- پوسچول‌ها: این نوع از آکنه برجستگی‌های ریز روی پوست هستند که درون آن‌ها مقداری مایع یا چرک وجود دارد. پوسچول‌ها در اثر واکنش آلرژیک بدن به نیش حشرات سمی و ملتهب شدن پوست به وجود می‌آید.
- پاپول‌ها یا دانه‌های سفت روی پوست: این نوع از آکنه برجستگی‌هایی زیر پوست هستند که قطر نسبتا کمی دارند. در اغلب موارد پاپول‌ها باعث ملتهب شدن پوست می‌شوند. به وجود آمدن پاپول‌ها علل مختلفی دارد که از جمله آن می‌توان به وجود زگیل روی پوست یا مصرف برخی از داروها اشاره کرد.
- کیستی: این نوع از آکنه بیشتر در افرادی که پوست چرب دارند دیده می‌شود. ترکیب باکتری، چربی و سلول‌های مرده در منافذ پوست باعث به وجود آمدن آکنه‌های کیستی می‌شود.
- روزاسه: این نوع از آکنه به جوش بالغین معروف است. مهم‌ترین علامت آکنه روزاسه قرمز و ملتهب شدن پوست. این آکنه در بزرسگالی و معمولا در سن ۳۰ الی ۶۰ سالگی به وجود می‌آید و در میان خانم‌ها شایع‌تر است.
آکنه چگونه ایجاد می‌شود؟
عوامل مختلفی باعث به وجود آکنه می‌شود؛ مانند تولید چربی اضافی (سبوم)، مسدود شدن فولیکول‌های مو با چربی و سلول‌های مرده، باکتری‌ها و التهاب. آکنهها معمولا در صورت، پیشانی، سینه، قسمت بالایی پشت و شانه‌ها دیده می‌شوند. وجود غدد چربی بیشتر و وصل بودن فولیکول‌های مو به این غدد علت اصلی آن است. برآمده شدن فولیکول‌ها باعث به وجود آمدن جوش‌های سیفید می‌شود. اگر منافذ پوست باز شده باشند جوش‌های سرسیاه به وجود می‌آیند.
عوامل تشدید آکنه چیست؟
بسیاری از افراد تصور می‌کنند مصرف غذاهای چرب و انواع شکلات، استفاده از لوازم آرایشی و تمیز نکردن مداوم پوست باعث به وجود آمدن اکنه می‌شود. درصورتی‌که چنین باوری اشتباه است. محرک‌های آکنه می‌توانند عوامل داخلی یا خارجی باشند که عبارتند از:
- تغییرات هورمونی: آندروژن‌ها از جمله هورمون‌هایی هستند که در دوران بلوغ بیشتر شده باعث بزرگ شدن غدد چربی و تولید سبوم بیشتر می‌شوند. این تغییرات هورمونی در دوران میانسالی، مخصوصا در خانم‌ها، باعث بیشتر شدن آکنهها می‌شود.
- داروهای خاص: مصرف داروهایی که کورتیکواستروئید، تستوسترون یا لیتیوم دارند باعث تحریک آکنهها می‌شود.
- مصرف برخی از غذاها، مانند غذاهایی میزان کربوهیدرات زیادی دارند، مانند نان، شیرینی و چیپس، باعث تشدید آکنه‌های می‌شود.
- استرس: استرس باعث به وجود آمدن آکنه نمی‌شود. اما اگر از آکنه داشته باشید، استرس باعث بدتر شدن آن می‌شود.
راه‌های جلوگیری از آکنه
آکنه‌های صورت ممکن است در زمان‌های مختلف و به دلایل گوناگونی به وجود بیایند. اگرچه نمی‌توان کاملا جلوی ابتلا به آکنهها را گرفت اما می‌توانید با رعایت موارد زیر احتمال به وجود آمدن آن‌ها را کم کنید. این‌های جلوگیری از آکنه عبارتند از:
- تمیز نگه داشتن صورت: چه آکنه داشته باشید چه نداشته باشید باید صورت خود را دوبار در روز بشویید تا سلول‌های مرده پوست و چربی‌های اضافه آن از بین بروند. شستشوی بیشتر از دوبار ممکن است به پوست شما آسیب برساند. برای تمیز کردن پوست از آب ولرم و صابون مناسب استفاده کنید. پس از شست‌وشوی پوست، صورت خود را با حوله‌ای تمیز خشک کرده و از تونر استفاده کنید.
- استفاده از مرطوب‌کننده: بسیاری از محصولاتی که برای درمان آکنهها استفاده می‌شوند اعث خشک شدن پوست می‌شوند. به همین دلیل باید از مرطوب‌کننده‌ها استفاده کنید. حتما هنگام خرید مرطوب‌کننده روی بسته را مطالعه کنید تا مطمئن شوید محصولی که انتخاب کرده‌اید باعث به وجود آمدن یا تحریک آکنهها نمی‌شود. با فروشگاه اسنپ پی، تجربه خوبی از خرید محصولات مراقبت از پوست داشته باشید و نگران پرداخت مبلغ این محصولات نباشید.
- استفاده کمتر از لوازم آرایشی: اگر روی پوست خود نشانه‌های آکنه را مشاهده می‌کنید، از کرم پودر یا رژگونه استفاده نکنید. اگر در چنین شرایطی مجبور به استفاده از لوازم آرایشی هستید حتما در پایان روز پوست خود را بشویید. در صورت امکان از لوازن آرایشی بدون روغن و مواد شیمیایی استفاده کنید. قبل از خرید هر یک از این محصولات مواد تشکیل‌دهنده نوشته شده روی بسته‌بندی را با دقت مطالعه کنید.
- نبردن دست سمت صورت: از دست زدن به صورت یا گذاشتن دست روی گونه یا زیر چانه خودداری کنید. دست زدن به پوست صورت باعث پخش شدن باکتری‌ها و تحریک التهاب پوست می‌شود. هرگز جوش‌های صورت را با فشار دادن از بین نبرید. این کار باعث زخم شدن و عفونت کردن پوست می‌شود.
- دوری از نور خورشید: اشعه ماوراءبنفش خورشید می‌تواند التهاب و قرمزی پوست را تشدید کند. برخی از داروهای ضد آکنه ممکن است پوست شما را نسبت به نور خورشید حساس‌تر کنند. بهتر است از بیرون در ساعت ۱۰ الی ۱۶ خودداری کنید. اما درصورتی‌که مجبور هستید در محیط‌های باز قرار بگیرید حتما از لباس‌های آستین بلند، شلوار، کلاه لبه‌دار و عینک آفتابی استفاده کنید. چه آکنه داشته باشید چه نه، ۲۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
- اهمیت دادن به رژیم غذایی: اکثر متخصصان معتقدند مصرف برخی از غذاها، مانند شکلات، باعث ایجاد آکنه نمی‌شود. اما بهتر است تا حد امکان از مصرف غذاهای چرب و ناسالم پرهیز کنید و میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل بیشتری را در برنامه غذایی روزانه خود قرار دهید. محصولات لبنی و غذاهایی که قند مصنوعی زیادی دارند هم ممکن است باعث ایجاد آکنه شوند.
- ورزش مداوم: ورزش منظم برای کل بدن و به‌ویژه پوست مفید است. هنگام ورزش از پوشیدن لباس‌های بسیار جذب و استفاده از وسیله‌های ورزشی‌ای که مستقیما با پوست شما در تماس هیتند خودداری کنید. بلافاصله پس از ورزش دوش بگیرید و لباس خود را عوض کنید.
- رامش داشتن: برخی از متخصصان معتقدند استرس باعث تشدید آکنه می‌شود. تا حد ممکن از مواردی که باعث بروز استرس در شما می‌شود پرهیز کنید.
روشهای درمان آکنه چیست؟
برای درمان آکنه باید به شدت آن توجه کنید. روشهای درمانی مختلفی برای آکنه وجود دارد که شما می‌توانید بسته به شرایط خود و نظر پزشک از آن‌ها استفاده کنید. این روش‌ها عبارتند از:
- درمان‌های خانگی و سنتی: بسیاری از مردم برای از بین آکنه، از درمان‌های خانگی و سنتی مانند ماسک‌های صورت، مکمل‌های ویتامینه و تغییر سبک زندگی و ضد جوش استفاده می‌کنند. بسته به سنی که دارید، برای انتخاب روش درمان باید از دلیل به وجود آمدن آکنه روی پوست خود آگاه باشید. علت جوش صورت در سن بالا ممکن است استفاده از برخی داروها یا پیر شدن سلول‌های پوستی باشد. این درمان‌ها بیشتر مناسب جوش‌های سفید و سرسیاه هستند.
- عسل: عسل خواص ضد میکروبی و ضد التهابی دارد که باعث زودتر خوب شدن زخم‌ها می‌شود. ترکیب عسل با بلغور جوی دوسر، آبلیمو، دارچین و آلوئه‌ورا یکی از بهترین ماسک‌ها برای درمان آکنه است.
- خیار: خیار انتخاب مناسبی برای آب‌رسانی به پوست است. یک خیار را برش زده و آن را روی آکنه‌های خود بگذارید تا سوزش و التهاب آن کمتر شود. همچنین می‌توانید با ترکیب خیار با عسل یا بلغور جوی دوسر ماسک صورت تهیه کنید.
- روغن درخت چای: این روغن خواص آنتی‌اکسیدانی، ضد التهابی و ضد باکتریایی دارد. از روغن درخت چای می‌توانید برای درمان آکنه‌های خفیف مانند پاپول و پوسچول استفاده کنید. مقداری از این روغن را روی آکنه خود ریخته و با دست به آرامی ماساژ دهید. پس از چند بار استفاده از این روغن آکنه شما کم‌رنگ می‌شود.
- روغن جوجوبا: این روغن خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچی دارد و باعث ترمیم زخم‌ها می‌شود. ترکیب روغن جوجوبا با خاک رس برای درمان آکنه‌های خفیف بسیار مفید است.
- فلز روی: روی ماده مغذی و مفید برای تشکیل سرم خون است. این ماده معدنی از رشد باکتری‌هایی که باعث ایجاد جوش می‌شوند جلوگیری می‌کند. علاوه‌بر مکمل‌ها، مصرف غذاهای دریایی، گوشت قرمز، مرغ، تخم مرغ، لبنیات، تخم کدو، تخمه آفتابگردان و غلات کامل میزان روی مورد نیاز بدن شما را تامین خواهد کرد.
- چای سبز: پلی فنول و سایر آنتی‌اکسیدان‌های موجود در چای سبز می‌توانند رادیکال‌های آزاد را خنثی کنند. این فرایند باعث روشن شدن پوست و کاهش التهاب آن می‌شود. می‌تونید چای سبز را بنوشید یا از جوشیده آن به عنوان ماسک صورت استفاده کنید.
- آلوئه‌ورا: آلوئه‌ورا گیاهی محبوب با خاصیت پاک‌کنندگی قوی است که می‌تواند آکنهها را از بین ببرد. ژل این گیاه خاصیت مسکّن و خنک‌کنندگی دارد و از آن برای کنترل عوارض داروهای آکنه استفاده می‌شود.
- استفاده از زردچوبه: کورکومین، ماده‌ای موجود در زردچوبه، می‌تواند مضرترین باکتری‌هایی که باعث تولید آکنه می‌شوند را از بین ببرد. زردچوبه را هم می‌توانید به عنوان ادویه در غذاهای خود استفاده کنید و هم می‌توانید با آن ماسکی تهیه کرده و روی صورت خود بگذارید.
- درمان‌های دارویی: دارویی که پزشک برای درمان آکنه تجویز می‌کند به نوع و شدت آن بستگی دارد. از مهم‌ترین داروهایی که برای درمان آکنه استفاده می‌شود می‌توان به رتینوئیدهای موضعی، آنتی‌بیوتیک‌های موضعی، آزلائیک اسید و انواع قرص آنتی‌بیوتیک اشاره کرد. برای زنانی که در دوران نزدیک به پریود دچار آکنه می‌شوند ممکن است پزشک درمان‌های هورمونی را تجویز کند. درمان آکنه با این روش ممکن است یک‌سال طول بکشد.
درمان آکنه در بارداری
تغییرات هورمونی در دوران بارداری ممکن است باعث تولید بیشتر چربی شود. در نهایت این چربی‌ها باعث به وجود آمدن آکنه می‌شوند. آکنه بارداری با خودمراقبتی و دارو قابل درمان و کنترل است. روشهای درمان آکنه در دوران بارداری عبارتند از:
- شستن مداوم آکنهها: دوبار در طول روی، پوست صورت خود را با صابون و آب ولرم بشویید. از مصرف اسکراب‌ها و مواد محرک پوست خودداری کنید. داشتن روتین پوست منظم و استفاده از ماسک صورت، که در مجله اسنپ شاپ به آن‌ها اشاره کرده‌ایم، برای درمان و جلوگیری از آکنه های بارداری مفید است.
- شستن موها: استفاده زیاد از شامپوی سر یا مصرف شامپوی نامناسب باعث ایجاد آکنه در اطراف محل رشد مو می‌شود. شامپوی مناسب خود را از اسنپ شاپ تهیه کنید.
- اجتناب از عوامل تحریک‌کننده پوست: موهای خود را از صورتتان دور نگه دارید. دست‌های خود را قبل از شستن به صورتتان نزنید. تا حد امکان لوازم آرایشی چرب، کرم‌های ضد آفتاب و محصولات آرایشی مو را استفاده نکنید. استفاده از لایه‌بردار پوست باعث تحریک آکنه‌های شما خواهد شد.
درمان آکنه مستلزم نکاتی است که برای انواع مختلف این بیماری به آن اشاره شد. انواع روشهای درمان برای آکنه وجود دارد ولی قبل از هر چیز باید نوع پوست خود را به خوبی بشناسید و بدون تجویز پزشک از داروهای پوست استفاده نکنید.
