علت تلخی دهان چیست و چگونه می توان آن را درمان کرد؟
فهرست
گاهی اوقات ممکن است بعد از خوردن یکسری غذاها که مزه ترش یا تند دارند متوجه مزه تلخی در دهان خود شوید. در نتیجه این طعم تلخ دهان آزار دهنده به دلیل سلب آرامش شما می‌تواند در زمره مهم‌ترین دغدغه‌های روزانه شما قرار گیرد. اکنون سوالی که پیش می‌آید، این است که علت تلخی دهان چیست و چگونه می‌توان آن را درمان کرد. این مقاله می‌تواند برای شما یک راهنمایی اولیه مناسب برای زمان مواجه با این مشکل باشد.
مزه تلخ دهان
همه ما در هنگام مصرف برخی نوشیدنی یا غذاها مانند قهوه که مزه تلخی دارند انتظار تلخ شدن مزه دهان داریم. اما در صورتی‌که این طعم تلخ، صرف نظر از غذا یا نوشیدنی که می‌خورید یا می‌نوشید همچنان پا برجا باشد، می‌تواند نشانگر برخی بیماری‌ها باشد. زیرا حس چشایی یک حس پیچیده است که ممکن است به طور مکرر تحت تاثیر عوامل زیادی همچون تغییرات هورمونی، بهداشت نامناسب دهان یا حتی بارداری قرار گیرد.
Dysgeusia یک اصطلاحی است که در مواقع تغییر مزه دهان استفاده می‌شود. گاهی اوقات ممکن است این طعم آزار دهنده دهان تا زمانی که علت زمینه‌ای آن کاملا درمان نشود ادامه پیدا کند.
افرادی که با مشکل تغییر طعم دهان سر و کار دارند معمولا به طور دائم در دهان خود طعم‌هایی مانند تلخی، فلزی، شوری یا فاسدی را تجربه می‌کنند. این مزه‌ها می‌توانند برای این افراد بسیار ناخوشایند و آزار دهنده باشند به‌گونه‌ای که طعم غذا یا نوشیدنی‌های دیگر را تحت تاثیر خود قرار دهد. در صورتی که علت زمینه‌ای مشکل رفع نشود علاوه بر ماندگار شدن طعم تلخ بعد از مسواک زدن دهان و دندان، باعث تجربه علایم دیگری نیز خواهد شد.
علت تلخی دهان چیست و چگونه می توان آن را درمان کرد؟
اگرچه در اکثر مواقع علت تلخی دهان چندان جدی به شمار نمی‌آید؛ اما با این حال، ممکن است این وضعیت ناخوشایند در زمان غذا خوردن باعث آزار شخص شود. در این بخش از مقاله شما را با عواملی که می‌توانند علت طعم تلخ دهان باشند آشنا می‌کنیم.
خشکی دهان
یکی از عمده دلایلی که می‌توانند مسبب طعم تلخ دهان باشد، خشکی دهان است. بزاق دهان باعث نابودی باکتری‌هایی می‌شود که با زندگی و رشد خود در دهان منجر به تغییر مزه و بو در آن می‌شوند. پس در صورتی که بزاق دهان به مقدار کافی ترشح نشود با خشکی دهان، شرایط لازم را برای رشد این باکتری‌ها محیا می‌کند. از این رو زنده ماندن این باکتری‌ها می‌تواند باعث طعم دهان تلخ شود.
افرادی که دچار خشکی دهان هستند، معمولا با معضل چسبندگی و خشکی دهان نیز مواجه هستند. همچنین، قابل ذکر است که عوامل دیگری مانند مصرف برخی داروها، گرفتگی بینی و مصرف دخانیات نیز می‌توانند باعث ایجاد خشکی دهان در افراد شوند؛ بنابراین، افرادی که به طور مکرر با این مشکل روبه‌رو هستند برای تشخیص صحیح آن باید به پزشک مراجعه کنند.
بهداشت نامناسب دهان
بهداشت نامناسب دهان از جمله موارد دیگری است که نه تنها به‌عنوان یکی از دلایل تلخی دهان شناخته می‌شود، بلکه شرایط را برای ایجاد حفره، عفونت، بیماری لثه و التهاب‌های لثه محیا می‌کند.
مسواک زدن منظم با خمیردندان مناسب و نخ دندان مانند دو وسیله دفاعی از دندان‌ها در برابر بروز مشکلات احتمالی مراقبت می‌کنند. دهان شویه، یکی دیگر از وسایل حفظ بهداشت دهان در برابر باکتری‌های بد مزه دهان است که استفاده از آن به از بین بردن این باکتری‌ها کمک می‌کند.
بارداری
استروژن یکی از هورمون‌هایی است که در ایام بارداری با نوسان‌های خود می‌تواند باعث تغییر دادن جوانه‌های چشایی شود. این تغییرات که اکثرا در اواخر بارداری یا بعد از زایمان در بسیاری از افراد پدیدار می‌شوند باعث طعم تلخ یا فلزی در دهان خواهند شد.
سندرم سوزش دهان
از جمله دلایلی که از آن می‌توان به‌عنوان عامل ایجاد کننده تلخی دهان یاد کرد، سندرم سوزش دهان است. سوزشی که توسط این سندرم در محیط داخلی دهان به وجود می‌آید همانند خوردن فلفل تند باعث سوزش دهان می‌شود. گاهی اوقات افرادی که به این سندرم مبتلا هستند علاوه بر سوزش دهان با مشکلاتی همچون طعم تلخ یا ترش در دهان نیز مواجه می‌شوند.
رفلاکس معده یا GERD
علت تلخی دهان چیست در صبح چه چیزهایی باعث می‌شود که در دهان طعم تلخ یا ترش را تجربه کنید از جمله سوال‌هایی است که در ذهن بسیاری از افراد درگیر با این مشکل به وجود می‌آید. یکی از مواردی که می‌تواند چنین حالت خسته کننده‌ای را در ابتدای روز تجربه کنید، ریفلاکس اسید معده است.
رفلاکس معده معمولا مواقعی بروز می‌کند که ماهیچه اسفنکتر تحتانی مری که در بالای معده قرار دارد به علت ضعف خود به اسید معده یا صفرا یا حتی غذا اجازه ورود به مری و دهان را می‌دهد؛ بنابراین، به دلیل اینکه این ماده غذایی حاوی آنزیم‌های گوارشی و اسید معده است، پس می‌تواند در ایجاد طعم تلخ دهان نقش اساسی را ایفا کند.
یائسگی
یکی دیگر از مواقعی که می‌توانید اثرات نوسان‌های هورمون استروژن را در ایجاد طعم تلخ دهان تجربه کنید، زمان یائسگی است. در زمان یائسگی کاهش مقدار ترشح این هورمون در بدن به طور غیرمستقیم در ابتلای شخص به بیماری‌های ثانویه‌‌ای مانند سندرم سوزش دهان و خشکی دهان دخالت دارد. به همین سبب معمولا زنانی که در دوران یائسگی قرار دارند با مشکل طعم تلخ دهان مواجه هستند.
برفک دهان
تلخی دهان یکی از مسائل آزاردهنده‌ای است که ممکن است هر روز صبح منجر به ناراحتی ما شود. به همین سبب مهم است که بفهمیم علت تلخی بزاق دهان چیست تا به دنبال پیدا کردن راهکار مناسب برای مقابله با آن باشیم.
برفک دهان، یک نوع عفونت دهانی است که در نتیجه از بین رفتن باکتری‌های مفید دهان و رشد قارچ‌های کاندیدا به شکل لکه‌های سفید روی زبان، دهان و گلو ظاهر می‌شود. این عفونت ممکن است باعث ایجاد طعم تلخ دهان شود و تا زمان درمان کامل آن باقی بماند.
استرس و اضطراب
از جمله عوارض اضطراب و استرس زیاد برای بدن علاوه بر تغییر در حس چشایی، ایجاد خشکی دهان در افراد است که هر دو به نوبه خود در تلخ کردن دهان تاثیر بسزایی دارند.
آسیب عصبی
تمامی حس‌های ما به طور مستقیم با نورون‌های عصبی مغز در ارتباط هستند؛ بنابراین، آسیبی‌های عصبی مانند صرع، تومورهای مغزی، زوال عقل و فلج مغزی می‌توانند منجر به تغییر طعم دهان شوند. البته قابل ذکر است علاوه بر آثار این آسیب‌ها، ممکن است داروهایی که برای درمان آن‌ها استفاده می‌شود باعث تغییر چشایی افراد شود.
داروها و مکمل‌های غذایی
مصرف برخی داورها مانند تتراسایکلین، آنتی‌بیوتیک‌های خاص، برخی از داروهای قلبی، داروهای لیتیوم و ویتامین‌هایی که حاوی مواد معدنی یا فلزاتی مانند مس، آهن یا روی هستند در برخی افراد باعث تلخی دهان می‌شوند. علت آن هم یا تلخی دارو است یا وجود برخی مواد شیمیایی موجود در فرمولاسیون دارو که به‌وسیله بزاق دهان دفع می‌شود.
بیماری‌ها
در زمان ابتلا به یکسری از بیماری‌ها مانند سرماخوردگی یا عفونت‌های سینوسی، بدن از پروتئین‌های التهابی خود برای جذب و مقابله با سلول‌های بیماری‌زا و مضر استفاده می‌کند. با این وجود این پروتئین‌ها با اثرگذاری خود بر روی جوانه‌های چشایی زبان باعث ایجاد مزه تلخ غیرطبیعی در دهان می‌شوند.
درمان سرطان
از دیگر عوامل تاثیرگذار بر تلخ شدن دهان دوره‌های درمانی؛ مانند شیمی درمانی و پرتو درمانی است که از آن‌ها برای مداوای سرطان استفاده می‌شود. این روش‌های درمانی با اثرگذاری بر روی جوانه‌های چشایی شخص باعث تحریک آن‌ها می‌شوند که در نتیجه آن ممکن است ساده‌ترین ماده غذایی همچون آب یا نان تست طعم فلزی یا تلخی به خود بگیرند.
روش های درمان طعم تلخ دهان
اکنون که فهمیدید چه چیزهایی می‌توانند دلایل تلخی دهان باشند پس باید به دنبال روش‌هایی باشید که بتوان از آن‌ها برای درمان تلخی دهان استفاده کرد. در ادامه شما با برخی از این روش‌ها آشنا می‌شوید.
- ابتدایی‌ترین روش مراقبت از دندان در برابر هر نوع آسیب دیدگی است که می‌تواند در آینده منجر به تلخی دهان شود. برخی از این روش‌های مراقبتی شامل مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و دهان شویه ضدباکتری است.
- استفاده از آدامس‌های فاقد قند در جهت تحریک ترشح بزاق دهان هم در رفع تلخی دهان موثر است.
- مصرف زیاد مایعات به‌ویژه آب در طول روز و پرهیز از مصرف مشروبات الکلی از دیگر روش‌های رفع تلخی دهان است.
- جلوگیری از اعمالی مانند عدم استفاده از غذاهای چرب و تند و عدم استعمال دخانیات که باعث افزایش رفلاکس معده می‌شوند.
- استفاده از ترکیب یک قاشق جوش‌شیرین و یک لیوان برای شستشوی دهان توصیه می‌شود.
- تقویت کبد و مصرف موادی که باعث متعادل کردن دمای بدن و کبد می‌شود.
- نوشیدن چای سبز برای از بین بردن عفونت‌های دهانی که منجر به تلخی طعم دهان می‌شوند.
- استفاده از ترکیب دارچین، آب لیمو ترش و یک لیوان برای شستشوی دهان مفید خواهد بود.
چه چیزهایی باعث تلخ شدن دهان می‌شوند؟
تلخ شدن طعم دهان یک مشکل رایجی است که ممکن است به دلایل متعددی همچون مشکلات حاد (بهداشت نامناسب دهان و مصرف دارو) یا نشانه‌ای از وجود برخی بیماری‌ها (رفلاکس معده، دیابت و هپاتیت) بروز کند. درصورتی‌که تلخی طعم دهانتان حتی با انجام نکات درمانی و بهداشتی تغییر نکرد، باید در اسرع وقت برای بررسی علت زمینه‌ای آن به پزشک مراجعه کنید. اگر قصد خرید محصولات بهداشتی دهان و دندان مانند خوشبو کننده دهان، مسواک و دهان شویه را دارید با استفاده از خدمات آنلاین سایت اسنپ شاپ می‌توانید خرید مطمئنی را تجربه کنید.
