روش های تمیز کردن طلا و جواهرات
فهرست
طلاهای شما هم بعد از مدتی سیاه می‌شوند و درخشش و جلای خود را از دست می‌دهند؟ آیا به‌دنبال راهکاری برای براق کردن آن‌ها هستید؟ طلا به‌عنوان فلزی زیبا در ساخت زیورآلات استفاده می‌شود؛ اما با گذشت زمان این درخشندگی می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی نظیر گرد و غبار، تعریق و دیگر آلودگی‌ها، کاهش یابد. اما نگران نباشید! در مجله اسنپ شاپ می‌خواهیم درباره روش های تمیز کردن طلا آموزش دهیم که چگونه می‌توانید با استفاده از روش‌های خانگی و تخصصی، طلاهای خود را دوباره مثل روز اول، براق و تمیز کنید.
علت سیاه و کدر شدن طلا چیست؟
طلا، فلزی پایدار است و در برابر مواد شیمیایی واکنش کمی نشان می‌دهد. به همین دلیل، برای مدت طولانی درخشش خود را حفظ می‌کند. با‌این‌حال، پدیده کدر و سیاه‌شدن طلا، که به آن «پوسته سیاه» گفته می‌شود، ناشی از ترکیب طلای خالص با فلزات دیگر است. سازندگان جواهرات برای افزایش سختی و دوام جواهر، طلای ۲۴ عیار را با فلزات ارزشمندی مانند مس و نقره ترکیب می‌کنند.
“یکی از اثرات جانبی ترکیب این فلزات با طلا، تغییر رنگ و سیاه شدن طلا است که به‌دلیل واکنش شیمیایی آن‌ها با اکسیژن، سولفور و رطوبت رخ می‌دهد.”
این کدر شدن به‌خصوص زمانی اتفاق می‌افتد که عیار طلای به کار رفته پایین باشد یا میزان فلز مس در ترکیب، بیشتر از نقره باشد؛ پس هنگام خرید طلا به عیار آن توجه کنید. لازم است همین جا به نکته‌ای اشاره کنیم که وجود فلزاتی مانند مس و نقره در طلای ۱۸ عیار، به‌هیچ‌وجه باعث کاهش ارزش طلا نمی‌شود. دومین دلیل برای سیاه‌شدن طلا ، کیفیت پایین آبکاری آن است؛ بیشتر زیورآلات به‌منظور درخشندگی بیشتر با لایه‌ای از طلا یا رادیوم آبکاری می‌شوند. درصورتیکه آبکاری کیفیت مناسبی نداشته نباشد و به‌درستی این کار انجام نگردد، احتمال دارد، طلا سیاه شود.
اهمیت تمیز و براق کردن طلا
طلاها بعد از تمیز شدن جلوه‌ای دوچندان پیدا می‌کنند. برخی از افراد بر این باور هستند که طلا به‌عنوان یک فلز مقاوم، در گذر زمان دچار تغییر نمی‌شود. اما حقیقت این است که طلا نیز تحت تاثیر عواملی نظیر تماس با مواد بهداشتی، عرق، عطر و … دچار کدری شده و درخشش خود را از دست می‌دهد. مهم‌ترین دلایل اهمیت تمیز کردن طلا عبارت‌اند از:
- زیبایی و درخشندگی: طلا به‌عنوان یک فلز گران‌بها، به‌خودی‌خود درخشان و زیبا است. با‌این‌حال، در گذر زمان و استفاده مداوم، ممکن است، کثیف و کدر شود. طلای سیاه شده زیبایی و درخشندگی سابق را ندارد، با تمیز کردنش می‌توانید آن را دوباره به‌حالت درخشان خود بازگردانید.
- حفظ کیفیت: در فصل‌های گرم سال، عرق بدن می‌تواند باعث ایجاد رد سیاه یا سبز، روی زیورآلات طلا شود، دلیل این مسئله نیز نمک موجود در عرق بدن است که با مس موجود در طلا واکنش می‌دهد. این آلودگی‌ها و لکه‌ها ممکن است به مرور زمان به طلا آسیب بزنند. تمیز کردن منظم و مداوم طلا، نه تنها به حفظ درخشش آن کمک می‌کند، بلکه مانع آسیب‌های احتمالی آن نیز می‌شود.
- شناسایی آسیب‌ها: تمیز کردن طلا فرصتی برای شناسایی آسیب‌های موجود نظیر خط‌‌و‌‌خش یا شکاف‌ها است. این موضوع به شما اجازه می‌دهد که تعمیرات لازم را به‌موقع انجام دهید و از آسیب بیشتر جلوگیری کنید.
- طرح و جزئیات: طلاهایی که دارای طراحی‌های ظریف با جزئیات خاص هستند، بعد از تمیز شدن، جلوه‌ای دوچندان پیدا می‌کنند؛ با تمیز نگه‌داشتن این نوع طلاها، زیبایی و جذابیت آن‌ها را حفظ کنید.
انواع روش‌های تمیز کردن طلا
اگر قصد تمیز کردن گوشواره طلا و سایر جواهرات خود را دارید، باید بدانید که برای تمیز کردن آن‌ها، روش‌های متنوعی وجود دارد. شستن طلا با مواد مختلفی مانند تاید، صابون و مایع ظرفشویی امکان‌پذیر است، اما باید به نوع طلا توجه کنید. در ادامه به معرفی انواع روش‌های تمیز کردن طلا می‌پردازیم:
روش‌های خانگی
شستن طلا با آب گرم
برای شست‌وشوی قطعات طلا، می‌توانید آن‌ها را در آب گرم قرار دهید. این روش کمک می‌کند تا طلا از آلودگی‌ها پاک شده و درخشان بماند. دقت کنید که آب، داغ یا جوش نباشد، به‌خصوص اگر زیورآلات شما سنگ‌های قیمتی دارد. همچنین، از اعمال فشار زیاد روی طلا هنگام تمیز کردن خودداری کنید؛ زیرا این عمل می‌تواند باعث جدا شدن نگین‌ها شود.
تمیز کردن طلا با آب‌لیمو
اگر طلای شما تیره شده برای تمیز کردنش از آب‌لیمو استفاده کنید. کافی است، مقداری آب‌لیمو را در یک کاسه ریخته و با چند قطره مایع ظرفشویی ترکیب کنید. پس از آن، باید مرتب طلای خود را چک کنید و هر زمان که مطمئن شدید، طلای شما تمیز شده و تیرگی‌هایش از بین رفته، آن را از ظرف خارج و به‌‌خوبی بشویید و کامل خشکش کنید.
تمیز کردن طلا با سرکه
سرکه دارای خاصیت اسیدی است و تماس آن با طلا، ممکن است منجر به کدر‌شدن آن شود. به همین علت، توصیه می‌شود که از سرکه و سایر اسیدها برای تمیز کردن طلا استفاده نکنید. اما درصورتیکه به هر دلیلی تصمیم به استفاده از سرکه دارید، می‌توانید دو قاشق چای‌خوری نمک را در نصف لیوان سرکه حل کنید و قطعه طلای خود را به مدت ۱۵ دقیقه در این محلول قرار دهید. پس از آن، طلا را خارج کرده و در‌صورت نیاز، با یک مسواک نرم مانند مسواک کودکان، سطح و لابه‌لای شیارهای آن را به آرامی تمیز کنید.
تمیز کردن طلا با مایع ظرفشویی یا صابون
استفاده از صابون برای تمیز کردن طلا نیازمند دقت و رعایت مراحل خاصی است. به‌ویژه اگر از صابون جامد استفاده می‌کنید، زیرا ممکن است اثرات آن روی طلا باقی بماند. در عوض، می‌توانید از صابون مایع به‌همراه یک مسواک نرم و حوله استفاده کنید. پس از استفاده از این ترکیب، حتماً قبل از شست‌وشو با آب، طلا را بلافاصله از محلول صابون خارج کرده و با دستمال خشک کنید، چرا که شستن طلا در این حالت ممکن است، منجر به انباشت مواد شوینده بر روی آن شود.
تمیز کردن طلا با خمیر دندان
برای تمیز کردن طلا با خمیردندان، مراحل زیر را دنبال کنید: ابتدا خمیردندانی با مواد ساینده کم انتخاب کنید، مانند خمیردندان‌های طبیعی. سپس طلاهای خود را بشویید و مراقب باشید که سنگ‌های قیمتی خراشیده نشوند. مقداری خمیردندان را روی مسواک نرم یا پارچه نرمی بزنید و با حرکات دایره‌ای به آرامی روی طلا بکشید. پس از تمیز کردن، آن را با آب ولرم بشویید و با یک پارچه نرم و تمیز خشک کنید. این روش برای طلاهای ساده مناسب است، اما برای جواهرات پیچیده‌تر یا گران‌قیمت بهتر است از خدمات حرفه‌ای استفاده کنید.
استفاده از الکل برای تمیز کردن طلا
یکی دیگر از روش‌های کاربردی از بین بردن سیاهی طلا، استفاده از الکل است. برای انجام این کار، باید مقداری الکل را در یک کاسه ریخته و زیورآلات خود را در آن غوطه‌ور کنید. اجازه دهید که طلای شما به مدت ۳ ساعت در الکل باقی بماند. سپس طلا را از الکل خارج کرده و به خوبی شست‌وشو دهید و در آخر نیز آن را به طور کامل خشک کنید.
تمیز کردن طلا با جوش شیرین
تمیز کردن طلا در خانه با استفاده از جوش‌شیرین یک روش ساده و مؤثر است. برای این کار، ابتدا حدود نیم لیتر آب را در یک قابلمه بزرگ جوشانده و سپس فویل آلومینیومی را در ظرف شیشه‌ای یا پیرکس قرار دهید، به‌گونه‌ای که سمت براق آن رو به بالا باشد. طلای کدر را روی فویل گذاشته و یک قاشق غذاخوری جوش‌شیرین روی آن بپاشید. سپس آب جوش را به آرامی به ظرف اضافه کرده و اجازه دهید به مدت ۵ دقیقه باقی بماند. پس از آن، طلا را با دقت برداشته و زیر آب شسته و با یک دستمال نرم خشک کنید. این روش فقط برای زیورآلات فاقد سنگ‌های قیمتی مناسب است، زیرا جوش‌شیرین و آب جوش می‌توانند به بافت و درخشش سنگ‌ها آسیب بزند.
روش‌های تخصصی
تمیز کردن اولتراسونیک
یک روش مؤثر و ایمن تمیز کردن طلا، شستن آن با دستگاه اولتراسونیک است. این دستگاه با استفاده از امواج فراصوت، حباب‌های ریز ایجاد می‌کند که به حذف آلودگی‌ها و کثیفی‌ها از سطوح طلا کمک می‌کنند. برای استفاده از این دستگاه، ابتدا باید آن را آماده کرده و مایع تمیزکننده مناسب را انتخاب کنید. سپس جواهرات را در مایع قرار داده و زمان شست‌وشو را بین ۵ تا ۱۵ دقیقه تنظیم کنید. پس از اتمام فرآیند، جواهرات را به آرامی خارج کرده، با آب تمیز شسته و با پارچه‌ای نرم، خشک کنید. اگر جواهرهای شما دارای سنگ‌های قیمتی است، پیشنهاد می‌کنیم، از این شیوه استفاده نکنید.
آبکاری
منظور از آبکاری، پوشاندن سطح زیورآلات با لایه‌ای نازک از طلا یا دیگر فلزهای قیمتی است. این کار، با هدف حفظ ظاهر و حفاظت از آن انجام می‌شود؛ اگر طلا آسیب دیده یا رنگش، کدر شده است، آبکاری می‌تواند گزینه‌ای مناسب باشد، اما؛ پیش از انجامش با یک جواهرساز ماهر مشورت کنید.
استفاده از جلادهنده مخصوص طلا
جلادهنده‌های مخصوص طلا دارای ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی هستند که آن‌ها را برای تمیز کردن انگشتر طلای مردانه یا سایر جواهرات طلا مناسب می‌سازد. فرمولاسیون ملایم این محصولات، به‌گونه‌ای طراحی شده که به طلا آسیب نرساند و در عین حال قادر به حذف لکه‌ها، اثرات انگشت و کثیفی‌های تجمع یافته روی سطح جواهرات باشد و بدین ترتیب جلا و درخشش دوباره را به آن‌ها برمی‌گردد.
“همواره توصیه می‌شود که به برچسب درج شده بر جلادهنده طلا توجه کنید تا مانع آسیب به جواهرات شوید.”
بسیاری از این جلا‌‌دهنده‌ها با روش‌های کاربرپسند مانند اسپری، پنبه یا دستمال مرطوب عرضه می‌شوند که استفاده از آن‌ها را بسیار آسان می‌کند. همچنین، برخی از این محصولات به‌طور خاص برای ایمنی سنگ‌های قیمتی طراحی شده‌اند.
نحوه تمیز کردن طلا با سنگ‌های قیمتی
برای حفظ زیبایی و درخشندگی طلاهایی که سنگ‌های قیمتی دارند، باید آن‌ها را مرتب تمیز کنید. تمیزکردن این زیورآلات نیاز به دقت بیشتری دارد تا به سنگ‌های آن آسیب نرسد. برای تمیز کردن طلاهایی که سنگ‌های قیمتی دارند، از روش‌های زیر استفاده کنید:
استفاده از آب و صابون ملایم
ابتدا یک ظرف کوچک را با آب ولرم و مقداری صابون ملایم پر کنید. جواهرات را به مدت چند دقیقه در این محلول قرار داده و سپس با یک مسواک نرم به آرامی تمیز کنید تا درنهایت، کثیفی‌های سطحی جواهرات به آرامی و بدون آسیب به سنگ‌ها، پاک شوند.
اجتناب از مواد شیمیایی قوی
در تمیز کردن این نوع طلاها ، هرگز از مواد شیمیایی قوی مثل وایتکس یا پاک‌کننده‌های حاوی آمونیاک استفاده نکنید. این مواد می‌توانند به‌راحتی به سنگ‌های قیمتی آسیب رسانده و باعث کدر شدن و از بین رفتن درخشش آن‌ها شوند.
خشک کردن
پس از تمیز کردن، جواهرات را با یک پارچه نرم و بدون پرز خشک کنید. این کار مانع، لک‌شدن و خراش افتادن سنگ‌های قیمتی جواهرات می‌شود.
اجتناب از جوشاندن
جوشاندن جواهرات با سنگ‌های قیمتی یک روش نادرست است. چرا که حرارت به سنگ‌های حساس، آسیب می‌رساند و ممکن است عواقب جبران‌ناپذیری به‌همراه داشته باشد.
مشاوره با متخصص
اگر جواهرات شما با سنگ‌های قیمتی خاصی تزئین شده‌اند، مانند الماس، یاقوت، زمرّد و …، بهتر است که با یک جواهرساز یا متخصص مشورت کنید. آن‌ها بهترین روش‌های تمیز کردن، متناسب با نوع سنگ را به شما پیشنهاد می‌دهند.
هر چند وقت یکبار طلا را باید تمیز کرد؟
تعداد دفعات تمیز کردن طلا به میزان استفاده از آن بستگی دارد. برخلاف نقره، که به‌راحتی کدر می‌شود، طلا به خاطر خواصش در برابر اکسیداسیون، مقاومت بیشتری دارد؛ با این حال استفاده مداوم، درخشندگی آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هرچه عیار طلا پایین‌تر باشد به‌دلیل وجود آلیاژهای بیشتر، نسبت به مواد شیمیایی مانند کلر، الکل و اسیدها حساس‌تر بوده و زودتر کدر می‌شود. به همین علت، توصیه می‌شود جواهراتی مانند دستبند زنانه طلا که به‌طور مکرر در معرض آلودگی‌ها هستند را حداقل ماهی یکبار یا بیشتر تمیز کنید تا زیبایی و درخشندگی‌اش حفظ شود.
سخن پایانی
در آخر دوباره یادآوری می‌کنیم که سیاه شدن طلا به معنی تقلبی‌بودن یا کم‌عیار بودن آن نیست، حتی طلای ۱۸ عیار هم ممکن است، سیاه گردد. تنها طلای ۲۴ عیار است که هرگز سیاه نمی‌شود. اگر نگران این مسأله هستید، برای تشخیص طلا از بدل با بررسی کد طلا می‌توانید از اصل بودن آن اطمینان حاصل کنید. برای اینکه خیالتان از عیار و اصل‌بودن طلای مورد نظرتان راحت باشد، بهتر است که طلا را از مراکز معتبری مانند فروشگاه آنلاین اسنپ شاپ خریداری کنید.خرید قسطی طلا یکی از خدمات ارائه شده در اسنپ شاپ است و شما به‌راحتی و با اطمینان خاطر می‌توانید محصولات مد نظر خود را تهیه و خریداری کنید.
