آشنایی با انواع ساز دهنی
فهرست
سازدهنی یا هارمونیکا نوعی ساز بادی و زبانی است که نوای دل‌نشینی دارد. قدمت اختراع این ساز به گذشته‌های دور و جایی در حوالی قرن ۱۹ میلادی برمی‌گردد. برای شنیده‌شدن نُت‌های موسیقی از آن، نیاز به مکش و دمیده‌شدن هوا در داخل ساز وجود دارد. طراحی کوچک و جمع‌وجور ساز دهنی باعث شده که مثل یک یار خوش‌صدا و دوست‌داشتنی همراه صاحبش باشد و به‌راحتی یک حس دل‌پذیر و صدایی شیرین ایجاد کند. انواع مختلفی از سازدهنی وجود دارد: ساز دهنی دیاتونیک، کروماتیک، بیس و آکورد، ترمولو و اکتاو. در این مطلب از انواع ساز دهنی، اجزای آن و برندهای معروف و معتبر خرید می‌گوییم. این مقاله را از دست ندهید.
ساز دهنی چیست؟
اگر در تاریخ کمی قدم بزنیم و عقب برویم، جایی در حوالی قرن ۱۹، نخستین بار با ساز دهنی ملاقات خواهیم کرد. آلمانی‌ها مخترع این ساز بادی بودند و از راه ارتعاش یک زبانه درون محفظه کوچک فلزی، صدا ایجاد می‌کردند. البته برای اینکه بدانید تاریخچه ساز دهنی چیست، باید در تاریخ عقب‌تر هم بروید. در واقع، قدمت ساختار این ساز بسیار زیاد است، اما از همان قرن ۱۹ میلادی به شکل و شمایل امروزی خود رسیده است.
“زبانه‌ای فلزی در سازدهنی وجود دارد که یک سر آن به بدنه ساز وصل است و سر دیگر آن، آزادانه حرکت می‌کند. زمانی که زبانه بر اثر جریان هوا به ارتعاش و لرزش درمی‌آید، صدا و نواهای زیبا تولید می‌شوند.”
اگر به دنبال یادگیری یک ساز هستید، یادتان باشد که سازدهنی واقعاً انتخاب خوبی است و همراهی آن با سازهای دیگر مانند گیتار، بسیار زیبا از کار درمی‌آید.
معرفی انواع ساز دهنی + عکس
انواع مختلفی از ساز دهنی وجود دارد و هریک برای نواختن نوع خاصی از موسیقی کاربرد دارند. در واقع، با انواع ساز دهنی، امکان نواختن سبک‌های مختلف موسیقی به وجود می‌آید:
- ساز دیاتونیک: برای سبک بلوز، کانتری، راک، پاپ و فولک
- ساز کروماتیک: برای سبک کلاسیک، جز، ایرلندی و پاپ
- ساز بیس و آکورد: برای سبک پاپ، کلاسیک و ارکسترال
- ساز ترومولو و اکتاو: برای سبک فولک و پاپ
در ادامه این مقاله از مجله اسنپ شاپ، معرفی انواع ساز دهنی+عکس آنها را مطالعه می‌کنید.
سازدهنی دیاتونیک
این سازدهنی‌ها ۱۰ سوراخ دارند و با آنها می‌توانید در یک گام خاص بنوازید. با کشیدن و دمیدن هوا در این سوراخ‌ها، صدا تولید می‌شود و کار با آنها بسیار ساده است. دیاتونیک رایج‌ترین انواع سازدهنی است و بیشتر افراد مبتدی هم برای یادگیری به سراغ آن می‌روند.
نواختن نت‌های مختلف با این سازها، راحت‌تر از سایر انواع ساز دهنی است. برای خرید سازهای بادی می‌توانید به اسنپ شاپ هم مراجعه کنید. این خرید آنلاین پیش می‌رود و هیچ دردسری برایتان ندارد.
سازدهنی کروماتیک
دسته دیگر سازدهنی‌ها هم کروماتیک‌ها هستند که تعدادی دریچه یا والو (Valve) از جنس پلاستیک یا تفلون دارند و روی زبانه‌ها و سوراخ‌های اصلی ساز قرار می‌گیرند. نقش این دریچه‌ها کم‌کردن ورود جریان هوای غیرضروری به داخل ساز است.
این ساختار باعث می‌شود که تولید صدا در ساز دهنی آسان‌تر شود. برای خرید سازدهنی کروماتیک و سازهای دیگر مثلاً انواع هنگ درام و…، می‌توانید سری به اسنپ شاپ بزنید و از میان مدل‌های مختلف و قیمت‌های گوناگون به بهترین انتخاب برسید.
سازدهنی بیس و آکورد
این دو نوع سازدهنی، یعنی بیس و آکورد زیرمجموعه‌ای از یک گروه بزرگ‌تر از سازهای دهنی، یعنی ساز ارکسترال هستند. بیس و آکورد برای نواختن سازهای گروهی استفاده می‌شوند و ایجاد هارمونی و ریتم با آنها راحت‌تر از سایر انواع ساز دهنی انجام می‌شود.
شاید بپرسید که تفاوت این دو نوع ساز از زیرمجموعه‌های سازهای ارکسترال چیست؟ توجه شما را به جدول زیر جلب می‌کنیم:
| ویژگی | سازدهنی بیس | سازدهنی آکورد |
| هدف اصلی | ایجاد صدای بم و پایه هارمونیک | نواختن آکوردهای کامل برای هارمونی |
| واحد صدا | نت‌های تکی بسیار بم | آکوردهای کامل |
| شیوه نواختن | حرکت کل ساز برای نت‌های تکی | دمیدن/مکیدن در گروه‌های آکوردی |
| کاربرد | بخش بم ارکستر | بخش هارمونیک و ریتمیک ارکستر |
| اندازه | بزرگ‌تر و سنگین‌تر | بزرگ و مستطیلی |
سازدهنی ترمولو و اکتاو
نوع دیگر سازدهنی‌ها، سازهای ترمولو و اکتاو هستند. هر نت از دو زبانه این سازها تولید می‌شود که یکی زیرتر و دیگری بم‌تر است. با ترمولو و اکتاو امکان ایجاد حالت‌های لرزشی خاص با سازها به وجود می‌آید.
صدای سازهای ترمولو نرم و ملودیک است و سازهای اکتاو هم صدایی پرحجم و غنی دارند. این سازها در کنار پیانو و انواع دیگر آلات موسیقی، نوای ارکسترال بسیار زیبایی ایجاد می‌کنند.
اجزای ساز دهنی
شاید به نظر نرسد، اما سازدهنی با همین قدوقواره کوچک و ظریفی که دارد، از اجزای متنوعی تشکیل شده است. هرکدام از آنها هم نقش بسیار مهمی در تولید صداهای مختلف دارند. در ادامه، با اجزای ساز دهنی آشنا می‌شوید.
بدنه (Comb)
بدنه ساز بخش اصلی و حیاتی آن است و روی آن شیارهایی قرار گرفته که هوا را به زبانه می‌رسانند. جنس بدنه روی کیفیت صدا و راحتی نوازنده برای دردست‌گرفتن اثر می‌گذارد. معمولاً هم سازهای دهنی را از این جنس‌ها می‌سازند:
- پلاستیک؛
- فلز مانند آلومینیوم؛
- چوب آبنوس، افرا، گل سرخ.
صفحات زبانه (Reed Plates)
این صفحه‌ها قطعات فلزی نازکی هستند و بین شکاف‌های بدنه قرار می‌گیرند. زمانی که هوا دمیده یا مکیده می‌شود، هوا به ارتعاش درمی‌آید و این صفحات باعث تولید صدا می‌شوند. زبانه‌های مختلف وظیفه تولید صداهای گوناگون را دارند و جنس آنها هم در اغلب موارد از برنج یا فولاد ضدزنگ است.
زبانه‌ها (Reeds)
زبانه‌ها از جنس صفحات زبانه‌اند و اندازه کوچکی دارند. این قطعات انعطاف‌پذیر به صفحات زبانه پرچ می‌شوند و روی زیر و بم‌بودن نت‌ها اثر می‌گذارند. در واقع، طول و ضخامت زبانه‌هاست که نوع صدای ساز را تعیین می‌کند.
پوشش‌ها (Covers)
برای محافظت از زبانه و صفحات زبانه از پوشش‌ها استفاده می‌شود. این‌ها در دو سمت بدنه ساز قرار می‌گیرند و از جنس فلز یا پلاستیک هستند. طراحی و ظاهر پوشش‌ها روی حجم صدا و طنین آن اثر می‌گذارد. ضمن اینکه با وجود آنها، در دست‌گرفتن ساز هم آسان‌تر می‌شود.
دهنی (Mouthpiece)
به بخشی که نوازنده دهان خود را روی آن می‌گذارد و هوا را می‌دمد یا می‌کشد، دهنی می‌گوییم. جنس آن هم معمولاً از فلز یا پلاستیک است. طراحی این بخش هم اهمیت زیادی دارد، چون رفاه و راحتی نوازنده در زمان ساز زدن، ارتباط مستقیمی با آن دارد.
اسلاید (Slide)
اسلاید در تمام انواع ساز دهنی وجود ندارد و بخشی مخصوص در سازهای کروماتیک است. این قسمت یک میله فلزی است که در کنار بخش دهنی قرار می‌گیرد.
دکمه اسلاید (Slide Button)
سازهای کروماتیک بخشی به نام دکمه اسلاید هم دارند. نوازنده با فشاردادن این دکمه می‌تواند اسلاید را حرکت بدهد. با حرکت اسلاید، مسیر جریان هوا در ساز تغییر می‌کند و زبانه‌هایی برای تولید نت‌های نیم‌پرده بالاتر فعال می‌شوند.
برندهای ساز دهنی
برای خرید بهترین گزینه از میان انواع ساز دهنی باید حواستان به برندهای مطرح دنیا باشد. با خرید سازی باکیفیت که ساختاری اصولی دارد، یادگیری و نواختن واقعاً راحت‌تر و باکیفیت‌تر می‌شود. از برندهای مطرحی که می‌توانید برای خرید سازدهنی در نظر بگیرید، موارد زیر را به‌خاطر بسپارید.
سیدل (Seydel)
اهالی موسیقی نام سیدل را شنیده‌اند و آن را به عنوان یکی از معتبرترین برندهای ساز دهنی معرفی می‌کنند. این برند آلمانی محصولاتی باکیفیت تولید می‌کند و تجربه زیادی در ساخت و عرضه انواع ساز دهنی دارد. تنوع محصولات سیدل هم یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های آن است.
با هر سطحی از توانایی و مهارت نواختن سازدهنی می‌توانید گزینه‌ای دلخواه از میان پیشنهادات این برند انتخاب کنید. برای خرید سازدهنی، نگران قیمت‌ها هم نباشید، با خرید از فروشگاه قسطی اسنپ پی می‌توانید هزینه ساز دلخواهتان را راحت‌تر مدیریت کنید و بپردازید.
هوهنر (Hohner)
برند هوهنر از قدیمی‌ترین‌ها در تولید انواع سازدهنی است. بی‌شک، این برند می‌تواند لقب بهترین تولیدکننده انواع هارمونیکا را هم به خود اختصاص بدهد. انواع سازهای کلاسیک با استانداردهای سنتی تا محصولاتی مدرن و جدید در میان تولیدات هوهنر دیده می‌شوند. سازهای کروماتیک هوهنر از بی‌رقیب‌ترین محصولات بازار هستند.
هرینگ (Hering)
برند برزیلی هرینگ هم از برترین تولیدکنندگان انواع ساز دهنی است. برزیل از جمله کشورهایی است که در زمینه تولید سازدهنی و نواختن آن پیشگام بوده و این شرکت هم یکی از برترین‌ها در تولید ساز است. نقطه قابل توجه و شاخص محصولات هرینگ، تنوع بی‌نظیر و قیمت مناسب آن‌هاست. ضمن اینکه استحکام و مقاومت زیادی هم دارند.
سوزوکی (Suzuki)
برند ژاپنی سوزوکی هم محصولات باکیفیت، بادوام و متنوعی تولید می‌کند. رمز موفقیت سوزوکی درمیان برندهای مختلف، تولید سازهایی است که کارکردن با آنها بسیار راحت است.
ضمن اینکه صدای بسیار باکیفیتی هم تولید می‌کنند. برای تهیه سازدهنی از این برند یا هر برند دیگری، به فروشگاه آنلاین اسنپ شاپ سری بزنید.
لی‌اسکار (Lee Oskar)
کیفیت صدای خروجی انواع ساز دهنی لی‌اسکار بسیار بالاست. آنچه باعث شهرت این برند شده، توجه به جزئیات در طراحی و ظرافتی است که در محصولات مختلف به‌چشم می‌رسد. سازدهنی‌های لی‌اسکار متنوع‌اند و نوآوری‌های زیادی در طراحی آنها به کار گرفته می‌شود.
سوان (Swan)
سوان از سال ۱۹۸۲ تاکنون در بازار بهترین تولیدکنندگان انواع ساز دهنی حضور داشته و سازهای باکیفیتی را روانه بازار می‌کند. سازدهنی‌های سوان قیمت مناسبی دارند و در میان آنها، گزینه‌های قابل‌توجهی برای مبتدی‌ها و حرفه‌ای‌ها دیده می‌شود.
بوشمن (Bushman)
صدای شفاف و قدرتمند سازدهنی‌های بوشمن شاخص‌ترین ویژگی آن‌هاست. تنوع مدل‌ها و کیفیت ساخت هم از سوی دیگر باعث شهرت این برند شده‌اند. قیمت محصولات بوشمن هم متعادل و منطقی است و می‌توانید برای شروع، به‌سراغ سازهای آن بروید.
سازدهنی دلخواهتان را پیدا کنید
سازدهنی یک ساز کوچک با صدایی رویایی است. گاهی‌اوقات، با شنیدن بعضی از آواها و نواهای آن، بابت خروج چنین موسیقی دل‌پذیری از یک ساز جمع‌وجور، واقعاً شگفت‌زده می‌شویم. اگر دلتان می‌خواهد که هنر موسیقی را یاد بگیرید و به‌دنبال یک ساز همه‌فن حریف هستید که امکان تولید انواع صداها و اجرای سبک‌های موسیقی مختلف با آن وجود دارد، حتماً سازدهنی را به خاطر بسپارید.
انواع ساز دهنی را بشناسید و ببینید که کدام‌یک برایتان مناسب‌تر است. برای خرید هم می‌توانید به فروشگاه آنلاین اسنپ شاپ مراجعه کنید. با این روش از خرید، سریع و بی‌معطلی سازتان را درب منزل یا در هر نشانی دلخواه دیگری تحویل بگیرید. قصد خرید ساز دهنی دارید؟ برایتان آرزوی موفقیت می‌کنیم!
پرسش‌های پرتکرار
۱. مناسب‌ترین نوع سازدهنی برای مبتدی‌ها کدام است؟
سازدهنی دیاتونیک گزینه مناسبی برای شروع است.
۲. تفاوت سازدهنی کروماتیک و دیاتونیک چیست؟
سازدهنی دیاتونیک در یک گام خاص عمل می‌کند اما کروماتیک امکان نواختن تمامی نت‌های موسیقی را دارد.
۳. محبوب‌ترین و معروف‌ترین برندهای سازدهنی کدام‌اند؟
هوهنر و سیدل از قدیمی‌ترین و پرطرفدارترین برندهای تولید و فروش سازدهنی هستند.
۴. تفاوت سازدهنی بیس و آکورد چیست؟
سازدهنی بیس بیشتر برای تولید نت‌های بم و آکورد برای ایجاد آکوردهای هارمونیک و ریتمیک استفاده می‌شود.
۵. تفاوت سازدهنی ترمولو و اکتاو چیست؟
ترمولو برای ایجاد صداهای ملودیک و نرم با حالت لرزشی مناسب است، اما اکتاو صدای غنی و پرحجمی دارد و برای موسیقی‌های ارکسترال و پرطنین استفاده می‌شود.
