کاپ قاعدگی چیست و آشنایی با کاربرد، مزایا، معایب و نحوه استفاده از آن
فهرست
مدیریت دوران قاعدگی برای دهه‌ها با گزینه‌های محدود و عمدتا یک‌بارمصرف همراه بوده است، اما امروزه رویکردها در حال تغییر هستند. در میان انبوه محصولات بهداشتی، خرید کاپ قاعدگی به عنوان یک جایگزین پایدار، اقتصادی و سالم، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. در اینجا به شما می‌گوییم که کاپ قاعدگی چیست و چطور می‌توان از آن استفاده کرد. حتی به مزایا و معایب آن هم اشاره می‌کنیم.
کاپ قاعدگی چگونه کار می‌کند؟
کاپ قاعدگی یا فنجان قاعدگی یک ظرف کوچک و انعطاف‌پذیر است که معمولا از سیلیکون مدیکال گرید (پزشکی) ساخته می‌شود و برخلاف نوار بهداشتی یا تامپون که خون را جذب می‌کنند، آن را درون خود جمع‌آوری می‌کند. این محصول پس از تا شدن، در قسمت پایینی کانال واژن قرار می‌گیرد و پس از رها شدن، باز شده و به دیواره‌های واژن می‌چسبد. این چسبندگی یک درزگیری ملایم (مهر و موم) ایجاد می‌کند که از نشت خون جلوگیری کرده و به شما اجازه می‌دهد تا ۱۲ ساعت (بسته به شدت خونریزی) بدون نیاز به تخلیه، به فعالیت‌های روزمره خود، حتی ورزش و شنا، بپردازید.
انواع کاپ قاعدگی
کاپ‌های قاعدگی در نگاه اول شبیه به هم به نظر می‌رسند، اما تفاوت‌های کلیدی در جنس، طراحی و طول عمر آن‌ها وجود دارد که انتخاب را برای کاربران متنوع می‌سازد.
کاپ قاعدگی سیلیکونی مدیکال گرید
این دسته محبوب‌ترین و رایج‌ترین نوع کاپ در بازار است. سیلیکون گرید پزشکی ماده‌ای زیست‌سازگار، ضدحساسیت و بسیار بادوام است. این کاپ‌ها نرم و انعطاف‌پذیر هستند، به راحتی تمیز می‌شوند و در صورت نگهداری صحیح، می‌توانند تا ۱۰ سال عمر کنند. این ویژگی آن‌ها را به یک گزینه بسیار اقتصادی و دوستدار محیط زیست تبدیل کرده است.
کاپ قاعدگی TPE (الاستومر ترموپلاستیک)
این ماده نیز از گرید پزشکی بوده و گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که به سیلیکون حساسیت دارند. کاپ‌های TPE با حرارت بدن کمی نرم‌تر می‌شوند و خود را با فرم بدن تطبیق می‌دهند. طول عمر آن‌ها معمولاً کمی کمتر از کاپ‌های سیلیکونی است، اما همچنان یک انتخاب بادوام و قابل استفاده مجدد محسوب می‌شوند.
در دوران قاعدگی می‌توانید از بهترین ماساژور قاعدگی هم استفاده کنید.
کاپ قاعدگی یک بار مصرف
این نوع کاپ‌ها که کمتر رایج هستند، برای استفاده در یک دوره قاعدگی طراحی شده‌اند و پس از آن دور انداخته می‌شوند. اگرچه راحتی عدم نیاز به استریل کردن را دارند، اما مزایای اصلی کاپ‌های قاعدگی یعنی صرفه اقتصادی و پایداری زیست‌محیطی را از بین می‌برند.
مزایای استفاده از کاپ قاعدگی
محبوبیت روزافزون این محصول بی‌دلیل نیست. کاپ‌های قاعدگی مزایای متعددی دارند که تجربه پریود را برای بسیاری از افراد بهبود بخشیده‌اند.
صرفه اقتصادی بلندمدت: اگرچه هزینه اولیه خرید کاپ بیشتر از یک بسته نوار بهداشتی است، اما با طول عمر چند ساله، در بلندمدت هزینه‌های شما را به شدت کاهش می‌دهد.
سازگاری با محیط زیست: هر فرد در طول زندگی خود هزاران نوار بهداشتی و تامپون یک‌بارمصرف را دور می‌ریزد. استفاده از یک کاپ قاعدگی قابل استفاده مجدد، به شکل چشمگیری به کاهش تولید زباله کمک می‌کند.
ظرفیت بالاتر و راحتی بیشتر: کاپ‌ها معمولاً ظرفیتی معادل ۳ تا ۵ برابر تامپون‌های معمولی دارند. این به معنای نیاز کمتر به تخلیه و آزادی عمل بیشتر در طول روز و شب است.
حفظ سلامت واژن: کاپ‌ها برخلاف تامپون‌ها، رطوبت طبیعی و pH واژن را بر هم نمی‌زنند و باعث خشکی یا تحریک نمی‌شوند. همچنین خطر بروز سندروم شوک سمی (TSS) که با تامپون‌ها مرتبط است، در استفاده از کاپ بسیار نادر است.
بدون بو و حساسیت: از آنجا که خون قاعدگی در تماس با هوا قرار نمی‌گیرد، بوی نامطبوع ایجاد نمی‌شود. جنس سیلیکون پزشکی نیز معمولاً حساسیت‌زا نیست.
معایب و چالش‌های احتمالی
معایت استفاده از کاپ قاعدگی
مانند هر محصول دیگری، استفاده از کاپ قاعدگی نیز می‌تواند با چالش‌هایی همراه باشد، به‌ویژه برای کاربران جدید.
یادگیری اولیه نحوه استفاده: پیدا کردن بهترین روش تا کردن، قرار دادن و خارج کردن کاپ ممکن است در چند دوره اول کمی زمان‌بر و نیازمند تمرین باشد.
مشکل در تخلیه و شستشو: خالی کردن کاپ در سرویس‌های بهداشتی عمومی که سینک داخل کابین نیست، می‌تواند برای برخی افراد چالش‌برانگیز باشد.
انتخاب سایز نامناسب: انتخاب سایز اشتباه می‌تواند منجر به نشت خون یا احساس ناراحتی شود. تحقیق دقیق قبل از خرید ضروری است.
احتمال نشت در ابتدا: تا زمانی که به درستی قرار دادن کاپ و اطمینان از باز شدن کامل آن مسلط نشده‌اید، ممکن است مقداری نشتی را تجربه کنید.
نیاز به استریل کردن منظم: برای حفظ بهداشت، لازم است کاپ را قبل و بعد از هر دوره قاعدگی در آب جوش استریل کنید.
راهنمای انتخاب سایز مناسب
انتخاب سایز مناسب کاپ قاعدگی
انتخاب سایز صحیح، کلید موفقیت در استفاده از کاپ قاعدگی است. بیشتر برندها دو یا سه سایز اصلی ارائه می‌دهند که انتخاب بین آن‌ها به چند فاکتور بستگی دارد.
- فاکتور سایز کوچک (سایز ۱ یا A) سایز بزرگ (سایز ۲ یا B)
- سن معمولا برای افراد زیر ۳۰ سال معمولا برای افراد بالای ۳۰ سال
- سابقه زایمان برای افرادی که زایمان طبیعی نداشته‌اند برای افرادی که زایمان طبیعی داشته‌اند
- شدت خونریزی مناسب برای خونریزی سبک تا متوسط مناسب برای خونریزی شدید
- ارتفاع سرویکس برای افرادی با دهانه رحم پایین‌تر برای افرادی با دهانه رحم بالاتر
فاکتور سن و زایمان
با افزایش سن و پس از زایمان طبیعی، عضلات کف لگن ممکن است کمی شل شوند. به همین دلیل، سایز بزرگ‌تر با قطر بیشتر، درزگیری بهتری را برای این افراد فراهم می‌کند.
ارتفاع دهانه رحم
ارتفاع سرویکس شما در طول دوره قاعدگی تغییر می‌کند. برای اندازه‌گیری آن، با انگشت تمیز وارد واژن شوید تا به نقطه‌ای نرم و گرد (شبیه نوک بینی) برسید. اگر توانستید با یک بند انگشت به آن برسید، سرویکس شما پایین است. اگر با دو بند انگشت رسیدید، متوسط و اگر با کل انگشت به سختی رسیدید، بالا است. کاپ‌های کوتاه‌تر برای سرویکس پایین و کاپ‌های بلندتر برای سرویکس بالا مناسب‌ترند.
میزان شدت خونریزی
اگر خونریزی شما شدید است، سایز بزرگ‌تر با ظرفیت بیشتر به شما کمک می‌کند تا فواصل طولانی‌تری بین هر بار تخلیه داشته باشید.
آموزش گام به گام استفاده از کاپ قاعدگی
استفاده صحیح از کاپ قاعدگی نیاز به کمی تمرین دارد. با دنبال کردن این مراحل، می‌توانید این فرآیند را برای خود آسان‌تر کنید.
قبل از اولین استفاده
قبل از اینکه برای اولین بار از کاپ خود استفاده کنید، آن را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در آب جوش بیندازید تا کاملاً استریل شود.
روش‌های تا کردن کاپ
برای قرار دادن راحت‌تر، باید کاپ را تا کنید. دو روش محبوب عبارتند از:
تا کردن C-Fold: لبه کاپ را از وسط فشار دهید تا صاف شود، سپس آن را از وسط تا کنید تا شبیه حرف C انگلیسی شود.
تا کردن Punch-Down: با انگشت اشاره، یک طرف لبه کاپ را به سمت داخل و پایین فشار دهید تا نوک آن باریک شود.
نحوه قرار دادن کاپ کاپ قاعدگی
در یک وضعیت راحت (مانند نشستن روی توالت یا حالت اسکات) قرار بگیرید. عضلات خود را شل کنید. کاپ تا شده را به آرامی وارد واژن کنید. نیازی نیست آن را مانند تامپون تا انتها فشار دهید؛ کاپ باید در قسمت پایینی واژن قرار بگیرد. پس از قرار دادن، آن را رها کنید تا باز شود.
اطمینان از باز شدن کامل
برای اطمینان از ایجاد درزگیری، با انگشت خود پایه کاپ را لمس کنید و یک دور بچرخانید. باید احساس کنید که پایه آن گرد و بدون فرورفتگی است. همچنین می‌توانید ساقه کاپ را به آرامی بکشید؛ اگر مقاومت کمی احساس کردید، یعنی کاپ در جای خود محکم شده است.
نحوه خارج کردن کاپ قاعدگی
ابتدا دست‌های خود را بشویید. در همان وضعیت راحت قرار بگیرید. هرگز ساقه را مستقیماً به بیرون نکشید، زیرا این کار باعث ایجاد مکش و ناراحتی می‌شود. ابتدا با استفاده از عضلات کف لگن، کمی کاپ را به سمت پایین فشار دهید. سپس پایه کاپ را با دو انگشت فشار دهید تا درزگیری آن شکسته شود. پس از شکستن مهر و موم، کاپ را به آرامی به بیرون هدایت کنید. محتویات آن را در توالت خالی کرده و با آب و صابون ملایم بشویید.
نکات نگهداری و شستشو کاپ قاعدگی
مراقبت صحیح از کاپ، ضامن سلامت شما و طول عمر محصول است.
شستشوی روزانه حین پریود
در طول دوره قاعدگی، پس از هر بار تخلیه، کافی است کاپ را با آب سرد (برای جلوگیری از لکه شدن) و سپس آب گرم و یک صابون ملایم و بدون عطر شستشو دهید. حتماً سوراخ‌های هوای کوچک زیر لبه کاپ را تمیز کنید.
استریل کردن بین دوره‌ها
پس از پایان دوره پریود، کاپ خود را مجدداً به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در آب جوش بجوشانید تا برای دوره بعدی کاملاً ضدعفونی شود.
نحوه نگهداری صحیح کاپ قاعدگی
کاپ استریل شده را در کیسه پارچه‌ای نخی که معمولا همراه محصول ارائه می‌شود، نگهداری کنید. از قرار دادن آن در ظروف پلاستیکی دربسته خودداری کنید، زیرا برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها به جریان هوا نیاز دارد.
نتیجه‌گیری
کاپ قاعدگی یک نوآوری مهم در زمینه بهداشت زنان است که با ارائه رویکردی پایدار، اقتصادی و سالم، تجربه دوران پریود را متحول می‌کند. اگرچه استفاده از آن نیازمند یک دوره یادگیری کوتاه و غلبه بر برخی موانع ذهنی است، اما مزایای بلندمدت آن از جمله راحتی، صرفه‌جویی در هزینه، حفظ سلامت واژن و کاهش چشمگیر اثرات زیست‌محیطی، آن را به گزینه‌ای ارزشمند برای بسیاری از افراد تبدیل کرده است. در نهایت، انتخاب این محصول یک تصمیم شخصی است که با آگاهی از نحوه عملکرد، مزایا و چالش‌های آن، می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و سلامت شما کمک شایانی کند. در اسنپ شاپ پلاس ما مطالب بهداشتی مختلفی را تهیه کرده‌ایم که می‌توانید آن‌ها را مطالعه کنید.
سوالات متداول درباره کاپ قاعدگی
آیا استفاده از کاپ قاعدگی دردناک است؟
خیر، اگر سایز مناسبی انتخاب کرده و آن را به درستی جایگذاری کنید، به هیچ وجه نباید احساس درد یا ناراحتی داشته باشید.
هر چند ساعت باید کاپ قاعدگی را تخلیه کرد؟
بسته به شدت خونریزی، می‌توانید کاپ را بین ۶ تا ۱۲ ساعت بدون نیاز به تخلیه استفاده کنید.
