معرفی انواع غذای شب عید
فهرست
- ۱. سبزی پلو با ماهی؛ غذای شب عید شمالی‌ها
- ۲. قیمه خوش‌عطر‌و‌طعم؛ محبوب دل‌های خراسانی
- ۳. قورمه‌سبزی و دلمه؛ شام شاهانه تبریزی‌ها
- ۴. خورش خلال؛ غذای عیدانه مردمان کرمانشاه
- ۵. سوتی‌پلوی خوش‌رنگ؛ طبق ذائقه اردبیلی‌ها
- ۶. کوفته همدانی؛ غذای شب عید در همدان
- ۷. قیمه‌نثار؛ پای ثابت سفره عید قزوینی‌ها
- ۸. رشته‌پلو و ماهی؛ غذای دل‌چسب عیدانه زنجانی‌ها
- ۹. خورش ماست؛ شام نوروزی اصفهانی‌ها
- ۱۰. کلم‌پلو؛ غذای شب عید در شیراز
- ۱۱. ماهی شکم‌پر؛ محبوب‌ترین خوراک جنوبی‌ها
- سایر غذاهای پرطرف‌دار شب عید در سراسر کشور
- سخن پایانی
ایرانی‌ها برای غذای شب عید جور دیگری اهمیت قائل‌اند! سنگ هم از آسمان ببارد، شام شب سال‌تحویل باید خوش‌مزه و پروپیمان باشد! اگر هم قرار به دورهمی و مهمانی شب سال نو باشد، این غذا رنگ‌و‌لعاب بیشتری دارد و مجلسی‌تر است. شاید همین غذا را در روزهای دیگر سال هم بخوریم؛ ولی وقتی به‌عنوان شام شب عید روی سفره می‌آید، لذتش متفاوت و صدچندان می‌شود. در این مقاله درباره محبوب‌ترین شام‌های شب عید در سراسر کشور و دلیل پخت آنها صحبت می‌کنیم.
۱. سبزی پلو با ماهی؛ غذای شب عید شمالی‌ها
هیچ‌کجای تاریخچه نوروز در ایران باستان نمی‌گوید غذای شب عید باید سبزی‌پلو و ماهی باشد. این غذای شمالی نه فقط در گیلان و مازندران، بلکه اکثر شهرهای کشور به‌عنوان شام عیدانه محبوب است. فلسفه‌اش هم برکت و ثروتی است که با سبزی گره می‌خورد! یک سر این ماجرا برمی‌گردد به داستان حضرت سلیمان که انگشترش را در شکم ماهی پیدا کرد، سر دیگرش به اعتقاد راسخ ایرانی‌ها به معنای ترکیبات اصلی این غذا. برنج نشانه برکت، ماهی نشانه حیات و سبزی نشانه رویش و وفور نعمت!
۲. قیمه خوش‌عطر‌و‌طعم؛ محبوب دل‌های خراسانی
این خورش سنتی و پرطرف‌دار ایرانی یاد‌آور جمع‌های شاد خانوادگی شب عیدی است. خراسانی‌ها این شام عیدانه را با ادویه‌های مخصوص خود طبخ می‌کنند تا لذتش دوچندان شود. ظاهرا خوردن این غذا در شب عید شگون دارد و موجب خوش‌یمنی می‌شود. با یک قابلمه قیمه خوش‌طعم و خوش‌عطر، سفره عید امسال را مفصل‌تر از همیشه بچینید. اگر حال‌و‌حوصله پخت قیمه را ندارید، خوش‌مزه‌ترینش را در بسته‌بندی‌های بهداشتی از سوپرمارکت آنلاین بخرید.
۳. قورمه‌سبزی و دلمه؛ شام شاهانه تبریزی‌ها
آذری‌ها قورمه‌سبزی را برای دورهمی شب عید می‌پسندند. به ذائقه خوش‌خوراک آنها اعتماد کنید! فلسفه پخت این غذا فراوانی نعمت در سال پیش رو است. اما جدا از حکمت و فلسفه، اگر هنرمندی کدبانوی ایرانی چاشنی آن شود، حسابی به روغن می‌افتد، عطر کم‌نظیر دارد و مزه‌اش تا عید سال بعد زیر زبان می‌ماند. دلمه برگ موی تبریزی هم کم‌طرف‌دار نیست. این غذای عیدانه مهمان سفره‌ها می‌شود تا یاد‌آور هم‌بستگی اعضای خانواده باشد. بعضی‌ها می‌گویند خوردن این غذا در شام شب عید آرزوهایشان را محقق می‌کند!
اگر فرصت یا تجربه پخت این غذای نه‌چندان ساده را ندارید، هنگام خرید برای عید نوروز یک یا دو بسته قورمه‌سبزی آماده از اسنپ‌شاپ سفارش دهید. به دردتان می‌خورد.
۴. خورش خلال؛ غذای عیدانه مردمان کرمانشاه
شب عید از بیشتر خانه‌های کرمانشاه بوی خورش خلال بلند می‌شود! خوش به سعادتشان که به روغن کرمانشاهی اصل دسترسی دارند و این خورش سنتی را با مواد اولیه محلی و طعم‌و‌بوی متفاوت درست می‌کنند! خورش خلال رنگ‌و‌لعاب جذابی به سفره عید می‌دهد و عطرش را مدیون ترکیب همین روغن با زعفران و گلاب است. مردمان خون‌گرم و مهمان‌نواز کرمانشاه این خورش لذیذ را برای مناسبت‌های خاص درست می‌کنند و از طعم دل‌چسبش در کنار یکدیگر لذت می‌برند.
مشتاقید درباره نوروز بیشتر بدانید؟ مقاله عید نوروز چیست را از دست ندهید.
۵. سوتی‌پلوی خوش‌رنگ؛ طبق ذائقه اردبیلی‌ها
اردبیلی‌ها برای غذای شب عید یک غذای پلویی تدارک می‌بینند که مثلش را هیچ‌کجا پیدا نمی‌کنید. دقیقا همین غذای وسوسه‌انگیزی که در تصویر بالا می‌بینید؛ سوتی‌پلوی معروف اردبیلی! این غذا هم خوش‌مزه است هم پرخاصیت. معمولا کنار ماهی سرو می‌شود و طعم شیر و کره محلی می‌دهد. فلسفه محبوبیتش برای شب عید و چهارشنبه‌سوری را باید از خود اردبیلی‌ها پرسید. فقط می‌دانیم که «سوت» در زبان آذری یعنی شیر و به وجود این ماده اولیه در دستور‌پخت سوتی‌پلو اشاره دارد.
۶. کوفته همدانی؛ غذای شب عید در همدان
از همدانی‌ها بپرسید غذای شب عید چه می‌خورند! مطمئنیم ۹۰ درصدشان اسم کوفته را می‌آورند. البته نه هر کوفته‌ای! حساب این غذای همدانی از حساب دیگر کوفته‌ها سواست. آنها این غذای عیدانه را با گوشت گوسفندی می‌پزند تا خوش‌طعم‌تر شود. مغزش را با آلو، گردو و زرشک پر می‌کنند. کنارش هم ماست و دوغ و ترشی روی سفره می‌آورند. این غذا فلسفه‌ای ندارد، یک ماجرای جالب دارد و آن گذاشتن سکه داخل یکی از کوفته‌هاست! فردی که سکه را در شام شب عید پیدا کند، در سال جدید شانس خوب و اقبال بلندی دارد.
۷. قیمه‌نثار؛ پای ثابت سفره عید قزوینی‌ها
قزوینی‌ها اگر این غذا را شب عید نخورند، در طول عید حتما چندین بار درستش می‌کنند! عطروبوی رؤیایی این غذای خوش‌رنگ‌ورو سیرترین معده‌ها را پای سفره می‌نشاند تا دلی از عزا در‌آورند! این غذای پلویی با گوشت، برنج و پیاز داغ طبخ می‌شود، با ادویه‌های جوز هندی، هل سبز، میخک و زنجبیل طعم می‌گیرد و دست‌آخر با انواع خلال‌های بادام، پسته و پوست پرتقال تزیین می‌شود. فلسفه خوردن این غذا می‌تواند اهدا و «نثار» عشق و احترام به عزیزان در آستانه سال نو باشد!
تا صحبت از خلال بادام و پسته است، بد نیست نگاهی به این مقاله بیندازید: آجیل عید نوروز شامل چیست؟
۸. رشته‌پلو و ماهی؛ غذای دل‌چسب عیدانه زنجانی‌ها
زنجانی‌ها به‌جای سبزی‌پلو یا باقالی‌پلو، رشته‌پلو را کنار ماهی ترجیح می‌دهند و به‌عنوان شام شب عید نوش جان می‌کنند. البته هیچ بایدی در انتخاب خورش همراه پلو نیست. می‌توانید لابه‌لای برنج گوشت قلقلی یا بوقلمون بچینید یا اینکه کنارش یک خوراک جدا مثل قیمه یا قورمه‌سبزی بپزید. این پلوی دل‌چسب عطروبوی زعفران می‌دهد و یک شام شاهانه برای مهمانی شب عید است. رشته پلو یک قصه عجیب هم دارد! قدیمی‌ها معتقد بودند با خوردنش به‌عنوان غذای شب عید، رشته امور در سال پیش رو دستشان خواهد بود!
اگر انتخاب بهترین غذا برای شب عید برای شما مهم است، احتمالا به آشنایی با دیگر رسوم این عید مثل عیدی گرفتن در ایام نوروز یا پخت‌و‌پز شیرینی مخصوص عید نوروز علاقه‌مند هستید.
۹. خورش ماست؛ شام نوروزی اصفهانی‌ها
شاید ما به این خورش به‌چشم دسر نگاه کنیم ولی برای بومیان اصفهان، این غذا یک شاهکار تمام‌عیار و شام کاملی برای مناسبت‌های مختلف است. اگر در نوروز مهمان اصفهانی‌ها باشید، بعید است این غذا زینت‌بخش سفره مهمانی آنها نباشد! خورش ماست با گوشت گردن گوسفند طبخ می‌شود، با گلاب و زعفران دم‌کرده طعم می‌گیرد و نهایتا سرد سرو می‌شود. آداب و رسوم شهر به شهر فرق می‌کند و اصفهانی‌ها این غذا را برای مهمانی شب عید می‌پسندند!
درباره سفره هفت‌سین عید نوروز چقدر می‌دانید؟ با خواندن مطلب تاریخچه هفت سین نکات خوبی دست‌گیرتان می‌شود. همچنین اگر ایده‌ای برای چیدن این سفر ندارید، مطلب ایده هفت سین برای شماست.
۱۰. کلم‌پلو؛ غذای شب عید در شیراز
کلم‌پلوی شیرازی را همه می‌شناسیم و آن‌قدر درست کرده‌ایم که شاید بسیاری از ما ندانیم دستور پختش مال شیرازی‌هاست! طعم لذیذ این غذای پلویی به‌خاطر استفاده از سبزیجات معطر مثل شوید، ترخون، تره و ریحان است. البته که گوشت‌های قلقلی لابه‌لای برنج ظاهرش را حسابی مجلسی و مهمان‌پسند می‌کند. تاریخچه‌ای از این غذای سنتی و محبوب ایرانی در دست نیست؛ فقط می‌دانیم شیرازی‌های عزیز معتقدند خوردن این غذای سبز به‌عنوان غذای شب عید نوروز شگون دارد. تهرانی‌ها این غذای پلویی را بدون سبزیجات معطر درست می‌کنند.
۱۱. ماهی شکم‌پر؛ محبوب‌ترین خوراک جنوبی‌ها
خوردن ماهی شکم‌پر در شب سال نو رسم چندین‌و‌چند‌ساله جنوبی‌هاست. البته که هنرشان در پخت این غذای مجلسی و مقوی زبان‌زد است! آنها شکم ماهی را با شنبلیله و گشنیز، پیاز و سیر و تمبر هندی پر می‌کنند و داخل فر می‌پزند تا کاملا مغزپخت شود. کنارش هم برنج سفید یا شویدپلو سرو می‌کنند تا در سال جدید به سفره آنها برکت دهد. ماهی نیز نماد حیات است و شور زندگی را به جریان می‌اندازد. شمالی‌ها این غذا را با ماهی سفید و جنوبی‌ها با ماهی صبور درست می‌کنند.
سایر غذاهای پرطرف‌دار شب عید در سراسر کشور
هنوز می‌پرسید برای عید چه غذایی درست کنم؟ سال جدید را با چشیدن طعم غذاهای سنتی ایرانی شروع کنید.
۱. کوکوسبزی
کوکوسبزی یک غذای مقوی و جذاب‌ترین انتخاب ممکن برای هم‌نشینی با سبزی‌پلوی شب عید است. سبزیجات این غذا حافظه را تقویت می‌کنند، طوری که اگر شب عید نوش جان کنید، در سال آینده کمتر دچار حواس‌پرتی می‌شود و کمتر می‌پرسید «فلان وسیله‌ام کو؟ کو؟»! اگر خوش‌مزه باشد، یک تکه‌اش می‌ارزد به کل شام شب عید! حتی به‌عنوان بهترین ایده هدیه مناسب برای عید نوروز هم قبولش داریم!
۲. ته‌چین
این غذای مجلسی و مناسبتی برای هر سفره‌ای مناسب است: یلدا، مناسبت‌های مذهبی و حتی مهمانی شب سال نو. ته‌چین غذای محبوب مازندرانی‌هاست ولی همه‌جای کشور درستش می‌کنند و از خوردنش کنار هم لذت می‌برند. البته که با توجه به سلیقه و ذائقه و سنت مردمان هر منطقه، شیوه طبخش فرق می‌کند.
۳. آش‌رشته
دورهمی ساده و صمیمی شب عید را با آش‌رشته به سر کنید. شک نکنید خاطره‌اش ماندگار می‌شود. آش‌رشته در اکثر شهرها جایگاه ویژه دارد و پای ثابت سفره سال نو است. از‌آنجا‌که تعطیلات نوروز وقت خوردن انواع خوراکی‌های طبع گرم مثل شیرینی و آجیل است، قدیمی‌ها خوردن این آش طبع سرد را به‌عنوان غذای شب عید واجب می‌دانستند!
۴. زرشک‌پلو با مرغ
این غذای اعیانی نیاز به معرفی و توصیه ندارد؛ امن‌ترین و مطمئن‌ترین انتخاب برای شب عید است و بومیان مناطق مختلف از خوردنش لذت می‌برند. واقعیتش این است که این غذا فلسفه و حکمتی ندارد! دوستش داریم چون سفره عید را رنگین و عطر‌و‌طعمش همه را مست می‌کند!
سخن پایانی
رسوم نوروز شاید در نگاه اول غیرضروری باشند ولی همین دورهمی‌ها نیروی زندگی را به جریان می‌اندازد و روح‌و‌روانمان را تصفیه می‌کند. در این مقاله از شاپ پلاس درباره یکی از رسوم جاافتاده نوروز یعنی شام شب عید مفصل صحبت کردیم. حالا می‌دانید برای پذیرایی این شب خاص و پرهیجان، چه غذایی بار بگذارید.
کم‌و‌کسری غذای این شب را از فروشگاه اینترنتی اسنپ شاپ بخرید. علاوه‌بر آنکه همه محصولات تازه و سالم و باکیفیت‌اند، سفارشتان به‌صورت غیرحضوری از بهترین سوپرماکت‌ها ثبت می‌شود و به‌سرعت درب منزلتان می‌آید. حتی اگر دقیقه‌نودی باشید، در کوتاه‌ترین زمان ممکن مواد اولیه غذای شب عید را به دست‌تان می‌رسانیم. امکان خرید قسطی غذاهای آماده و سوپرمارکتی هم وجود دارد.
