بهترین روش برای هواگیری رادیاتور شوفاژ در خانه
فهرست مطالب
با شروع فصل سرما، یکی از رایجترین دغدغهها، اطمینان از عملکرد صحیح سیستم گرمایشی خانه است. گاهی اوقات، با وجود روشن بودن پکیج، برخی رادیاتورها سرد باقی میمانند یا صدای ناخوشایند شرشر آب از آنها به گوش میرسد که نشاندهنده یک مشکل ساده اما مهم است. خوشبختانه، راهحل این مسئله اغلب پیچیده نیست و با انجام صحیح فرآیند هواگیری رادیاتور شوفاژ، میتوانید به سادگی بازدهی سیستم گرمایشی خود را به حداکثر رسانده و گرمای مطبوعی را در فضای خانه تجربه کنید. این کار نه تنها به گرم شدن یکنواخت رادیاتورها کمک میکند، بلکه باعث کاهش مصرف انرژی و افزایش طول عمر پکیج و رادیاتورها نیز میشود.
چرا رادیاتور شوفاژ هوا میگیرد؟
هوا گرفتن رادیاتور یک پدیده طبیعی در سیستمهای گرمایش مرکزی مبتنی بر آب است. این مشکل زمانی رخ میدهد که حبابهای هوا در قسمت بالایی رادیاتورها جمع شده و مانع از گردش کامل آب داغ در تمام پرهها میشوند. در نتیجه، بخشی از رادیاتور، معمولاً قسمت بالایی آن، سرد باقی میماند در حالی که قسمت پایینی گرم است. این هوا میتواند از منابع مختلفی وارد سیستم شود؛ گاهی اوقات هنگام پر کردن اولیه سیستم، مقداری هوا در لولهها باقی میماند. همچنین، نشتیهای بسیار کوچک در اتصالات یا حتی واکنشهای شیمیایی درون سیستم و آزاد شدن گاز هیدروژن حاصل از خوردگی داخلی، میتوانند به مرور زمان باعث تجمع هوا شوند.
نشانههای نیاز به هواگیری رادیاتور
تشخیص زمان مناسب برای هواگیری کار دشواری نیست. سیستم گرمایشی شما با بروز علائم مشخصی، نیاز به این سرویس ساده را اعلام میکند. آگاهی از این نشانهها به شما کمک میکند تا قبل از کاهش محسوس کارایی سیستم، اقدام لازم را انجام دهید.
- سرد بودن بالای رادیاتور: واضحترین نشانه، وجود اختلاف دما بین بخش بالایی و پایینی رادیاتور است. اگر پایین رادیاتور گرم است اما بالای آن سرد یا ولرم است، به احتمال زیاد هوا در آن قسمت جمع شده است.
- شنیدن صدای شرشر آب: شنیدن صداهایی مانند قلقل کردن، شرشر آب یا ضربههای آرام از داخل رادیاتورها، یکی دیگر از علائم رایج وجود هوا در سیستم است. این صداها به دلیل حرکت آب و برخورد آن با حبابهای هوا ایجاد میشود.
- گرم نشدن کامل برخی رادیاتورها: اگر برخی از رادیاتورهای خانه به طور کامل سرد هستند در حالی که بقیه به درستی کار میکنند، ممکن است هواگیری رادیاتورهای سرد، مشکل را برطرف کند.
- افزایش زمان گرم شدن: اگر احساس میکنید رادیاتورها نسبت به گذشته زمان بیشتری برای گرم شدن نیاز دارند، این میتواند ناشی از کاهش بازدهی به دلیل وجود هوا باشد.
ابزارهای لازم برای هواگیری شوفاژ
خوشبختانه برای انجام این کار به تجهیزات پیچیده و گرانقیمتی نیاز ندارید. تمام ابزارهای مورد نیاز به سادگی در دسترس هستند و احتمالاً آنها را در جعبه ابزار منزل خود دارید.
- آچار هواگیری رادیاتور: این ابزار کوچک که به آن «کلید رادیاتور» نیز گفته میشود، ابزار اصلی این کار است. معمولاً میتوانید آن را از فروشگاههای ابزار و لوازم بهداشتی تهیه کنید.
- یک ظرف کوچک: یک کاسه یا لیوان برای جمعآوری چند قطره آبی که ممکن است در انتهای فرآیند خارج شود، ضروری است.
- یک دستمال یا حوله کهنه: برای جلوگیری از پاشیدن آب روی دیوار یا زمین و تمیزکاری نهایی، یک دستمال همراه خود داشته باشید.
- پیچگوشتی دوسو (در صورت نیاز): برخی از شیرهای هواگیری به جای شکاف مخصوص کلید، دارای یک شیار برای پیچگوشتی هستند. قبل از شروع، شیر رادیاتور خود را بررسی کنید.
آموزش گام به گام هواگیری
انجام این فرآیند بسیار ساده است، اما رعایت ترتیب و دقت در هر مرحله برای رسیدن به بهترین نتیجه و جلوگیری از بروز هرگونه مشکل ضروری است. مراحل زیر را با دقت دنبال کنید.
گام اول: خاموش کردن سیستم گرمایشی
قبل از هر کاری، سیستم گرمایش مرکزی (پکیج یا موتورخانه) را خاموش کنید. این کار دو دلیل اصلی دارد: اول اینکه از پاشیدن آب داغ و سوختگی جلوگیری میکند و دوم اینکه با توقف پمپ سیرکولاتور، آب در سیستم آرام میگیرد و تمام هوای موجود در رادیاتورها به بالاترین نقطه صعود میکند و فرآیند تخلیه آن سادهتر میشود. حداقل ۱۰ تا ۱۵ دقیقه صبر کنید تا رادیاتورها کاملاً خنک شوند.
گام دوم: آمادهسازی محیط کار
دستمال یا حوله خود را زیر شیر هواگیری رادیاتور قرار دهید تا از ریختن آب روی زمین یا فرش جلوگیری شود. ظرف کوچکی که آماده کردهاید را نیز زیر شیر نگه دارید تا آبی که ممکن است خارج شود را در آن جمع کنید.
گام سوم: پیدا کردن پیچ هواگیری
پیچ یا شیر هواگیری معمولاً در قسمت بالای رادیاتور، در گوشه مقابل شیر تنظیم دما (شیر ورودی آب) قرار دارد. این پیچ یک قطعه کوچک مربعی شکل در مرکز یک بخش دایرهای است.
گام چهارم: باز کردن پیچ هواگیری
آچار هواگیری یا پیچگوشتی مناسب را روی پیچ قرار دهید و آن را به آرامی و به اندازه یکچهارم تا نیم دور در خلاف جهت عقربههای ساعت بچرخانید. به محض چرخاندن، باید صدای «هیس» مانندی که ناشی از خروج هواست را بشنوید. نیازی به باز کردن کامل پیچ نیست، زیرا ممکن است باعث خارج شدن ناگهانی آب و دشوار شدن بستن مجدد آن شود.
گام پنجم: خروج هوا و آب
همچنان که هوا در حال خروج است، آچار را در همان وضعیت نگه دارید. پس از تخلیه کامل هوا، چند قطره آب و سپس یک جریان باریک و یکنواخت از آب شروع به خارج شدن میکند. این نشانه موفقیتآمیز بودن فرآیند و تخلیه کامل هوا از آن رادیاتور است.
گام ششم: بستن پیچ هواگیری
به محض اینکه جریان آب یکنواخت شد، به سرعت پیچ را در جهت عقربههای ساعت بچرخانید تا بسته شود. مراقب باشید که پیچ را بیش از حد سفت نکنید، زیرا ممکن است به واشر داخلی آن آسیب برساند. سفت کردن آن با دست کافی است.
گام هفتم: بررسی فشار پکیج
پس از هواگیری یک یا چند رادیاتور، مقداری از آب و هوای سیستم خارج شده و این امر باعث افت فشار در مدار گرمایش میشود. به سراغ دستگاه پکیج خود بروید و عقربه فشارسنج آن را بررسی کنید. فشار باید در محدوده استاندارد (معمولاً بین ۱ تا ۱.۵ بار) باشد. اگر فشار کمتر از این مقدار بود، باید با استفاده از شیر پرکن که معمولاً زیر پکیج قرار دارد، به آرامی آب به سیستم تزریق کنید تا فشار به حد مطلوب برسد. سپس حتماً شیر پرکن را ببندید.
گام هشتم: روشن کردن سیستم گرمایشی
پس از هواگیری تمام رادیاتورهای مورد نیاز و تنظیم فشار پکیج، میتوانید سیستم گرمایشی را دوباره روشن کنید. چند دقیقه صبر کنید و عملکرد رادیاتورها را بررسی نمایید. اکنون باید تمام سطح آنها به طور یکنواخت گرم شود.
نکات کلیدی و اشتباهات رایج
برای اینکه فرآیند هواگیری به بهترین شکل ممکن انجام شود و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کنید، به نکات و اشتباهات زیر توجه ویژه داشته باشید.
نکات مهم هواگیری رادیاتور
- ترتیب هواگیری: اگر در یک ساختمان چند طبقه زندگی میکنید، بهتر است هواگیری را از رادیاتورهای طبقات پایینتر شروع کرده و به سمت طبقات بالاتر بروید. در یک طبقه نیز، معمولاً توصیه میشود از رادیاتوری که به پکیج نزدیکتر است شروع کنید.
- تکرار فرآیند: اگر پس از هواگیری همچنان مشکل سردی رادیاتور پابرجاست، ممکن است لازم باشد فرآیند را یک بار دیگر تکرار کنید.
- بررسی مداوم فشار: اگر مجبور به هواگیری مکرر رادیاتورها هستید (مثلاً هر چند هفته یکبار)، این میتواند نشانه وجود یک نشتی در سیستم گرمایشی شما باشد که باید توسط یک متخصص بررسی شود.
اشتباهات متداول در هواگیری
| اشتباه رایج | توضیح و راهحل |
|---|---|
| روشن گذاشتن پکیج | این کار خطرناک است و میتواند باعث پاشیدن آب داغ شود. همیشه قبل از شروع، سیستم را خاموش و خنک کنید. |
| فراموش کردن تنظیم فشار | عدم تنظیم فشار پکیج پس از هواگیری میتواند به پمپ دستگاه آسیب بزند و عملکرد کل سیستم را مختل کند. |
| باز کردن بیش از حد پیچ | باز کردن کامل پیچ میتواند منجر به خارج شدن آن و فواره زدن شدید آب شود. چرخاندن آرام و به مقدار کم کافی است. |
| استفاده از ابزار نامناسب | استفاده از انبردست یا ابزارهای دیگر میتواند به پیچ هواگیری آسیب زده و آن را خراب کند. از آچار مخصوص استفاده کنید. |
چه زمانی به متخصص نیاز داریم؟
هواگیری رادیاتور یک کار فنی ساده است که اغلب افراد میتوانند خودشان آن را انجام دهند. با این حال، در شرایط زیر بهتر است از یک تکنسین ماهر کمک بگیرید:
- اگر پس از چند بار هواگیری، مشکل گرم نشدن رادیاتورها همچنان ادامه دارد.
- اگر پس از بستن پیچ هواگیری، نشت آب از آن متوقف نمیشود.
- اگر به طور مداوم و در فواصل زمانی کوتاه مجبور به هواگیری سیستم هستید.
- اگر آبی که از رادیاتور خارج میشود بسیار تیره، سیاه و حاوی لجن است، که نشاندهنده خوردگی داخلی سیستم است.
- اگر در مورد نحوه تنظیم فشار پکیج خود مطمئن نیستید یا شیر پرکن آن را پیدا نمیکنید.
نتیجهگیری
هواگیری رادیاتور شوفاژ یکی از مهمترین و در عین حال سادهترین اقدامات برای نگهداری از سیستم گرمایشی و تضمین آسایش در فصول سرد سال است. این فرآیند که با ابزارهای سادهای قابل انجام است، نه تنها به گرم شدن یکنواخت و کامل رادیاتورها کمک میکند، بلکه با افزایش بازدهی سیستم، از هدررفت انرژی جلوگیری کرده و هزینههای شما را کاهش میدهد. با دنبال کردن مراحل ذکر شده، از خاموش کردن سیستم گرفته تا باز و بسته کردن صحیح پیچ هواگیری و در نهایت، تنظیم فشار پکیج، میتوانید به راحتی این کار را انجام دهید و از گرمای مطلوب در تمام فضای خانه خود لذت ببرید.
سوالات متداول
هر چند وقت یکبار باید رادیاتورها را هواگیری کرد؟
معمولاً یک یا دو بار در سال، بهویژه در ابتدای فصل سرما، کافی است مگر اینکه علائم نیاز به هواگیری را مشاهده کنید.
آیا میتوان بدون آچار مخصوص، رادیاتور را هواگیری کرد؟
بله، برخی از شیرهای هواگیری با پیچگوشتی دوسو نیز باز میشوند، اما استفاده از آچار مخصوص توصیه میشود.
چرا بعد از هواگیری، رادیاتور هنوز سرد است؟
دلایل مختلفی مانند بسته بودن شیر رادیاتور، مشکلات مربوط به پکیج یا وجود رسوب در سیستم میتواند عامل آن باشد.
فشار مناسب پکیج بعد از هواگیری چقدر باید باشد؟
فشار پکیج در حالت خاموش و سرد بودن سیستم باید بین ۱ تا ۱.۵ بار باشد.
