انواع دستگاه جوش
فهرست
چفت‌و‌بست و پیچ‌و‌مهره برای اتصال دائمی نیست! جایی که نیاز به ادغام کامل دو قطعه باشد، هیچ اتصالی جایگزین جوشکاری نمی‌شود. دستگاه جوش بهترین اختراع بشر برای اتصال دو قطعه، مخصوصا قطعات فلزی است و تقریبا در تمام صنایع مهم کاربرد دارد. بحث اصلی ما در این راهنما انتخاب میان انواع دستگاه جوش براساس میزان بازدهی، ایمنی، تکنولوژی، ساختار و عملکردی است که دارند. همراه ما باشید تا انتخاب را برایتان ساده‌تر کنیم.
معیارهای مهم برای انتخاب دستگاه جوشکاری
تنوع مدل‌ها در بازار دستگاه جوش برای افراد تازه‌کار کمی گیج‌کننده است. این مدل‌ها از برندهای مختلف با کیفیت متفاوت برای جوشکاری انواع فلزات، اتصال کامپوزیت‌ها، سرامیک‌ها و متریال مختلف روانه بازار شده‌اند و ویژگی‌های مختلف دارند. توجه به این نکات در زمان خرید دستگاه جوش شما را به بهترین انتخاب می‌رساند.
چرخه کاری دستگاه (Duty Cycle)
چرخه کاری یا عمر دستگاه جوش نسبت زمان کارکرد به زمان استراحت یا مدت‌زمان لازم برای خنک‌شدن دستگاه لازم است. یعنی ببینید دستگاه به‌ازای نیم‌ساعت جوشکاری مداوم، چقدر به استراحت نیاز دارد تا خنک شود و بتواند عملیات جوشکاری را ادامه دهد. برای تضمین عملکرد بهینه، مداوم و یک‌سرده دستگاه در ساختمان‌سازی یا خط تولید کارخانه، این معیار فوقالعاده مهم است. چرخه کاری دستگاه جوش به‌طور معمول به‌صورت درصد اعلام می‌شود.
لوازم جانبی دستگاه
برای شروع عملیات جوشکاری علاوه‌بر دستگاه جوش به یک سری لوازم جانبی نیاز است که به‌طور معمول همراه دستگاه هستند. برای مثال شدت جریان تولیدی مورد نیاز دستگاه جوش باید توسط کابل رابط تأمین شود یا به‌طور فرضی در جعبه دستگاه‌های اینورتر، وجود انبر الکترودگیر واجب است.
شدت جریان تولیدی دستگاه
شدت جریان خروجی نشان می‌دهد که دستگاه می‌تواند جوش‌ها را سریع‌تر و کارآمدتر ایجاد کند یا خیر. بنابراین باید به تناسب شدت جریان تولیدی با نیازهای جوشکاری و قطر الکترود مصرفی اهمیت دهید. هرچه قطر الکترود مصرفی بیشتر باشد، جریان تولیدی بیشتری نیاز است و بالعکس. بهتر است مقدار جریان خروجی و ولتاژ دستگاه جوش قابل تنظیم باشد.
نمایشگر دیجیتال دستگاه
در دستگاه‌های جدید یک نمایشگر دیجیتال برای نمایش مقدار آمپر، تنظیمات ولتاژ، پالس، پیش‌گاز و پس‌گاز، مقدار بالانس تناوب و موارد دیگر وجود دارد. با وجود این نمایشگر، دست جوشکار برای تنظیمات جوشکاری کاملا باز است. دقت کنید که مدل‌های قدیمی‌تر دستگاه جوش این نمایشگر دیجیتال را ندارند.
کاربرد دستگاه جوش
قرار است از دستگاه جوش در چه مواردی استفاده کنید؟ با کدام شیوه جوشکاری؟ برای چه ضخامت‌هایی؟ به‌طور فرضی اگر کاربرد دستگاه در یک گاراژ یا تعمیرگاه خودرو است، دستگاهی با ضخامت کمتر از سه‌شانزدهم اینچ کافی است؛ اما اگر کارتان مرتبط با اجزای سازه‌ها و ساختارهای فلزی ضخیم است، ضخامت دستگاه باید بیش از سه‌هشتم اینچ باشد یا برای تعمیرات مربوط به ابزار سنگین و پیشرفته صنعتی، دستگاهی با ضخامت بین سه‌شانزدهم تا یک‌چهارم اینچ مورد نیاز است.
ویژگی های ایمنی
یکی از معیارهای مهم برای انتخاب دستگاه جوشکاری، تجهیزات مربوط به سیستم‌های ایمنی و قابلیت حفاظت در برابر جریان برق (اضافه‌بار) و حرارت (دمای بالا) است. این ویژگی‌ها برای جلوگیری از حوادث و آسیب‌های جدی ضروری هستند.
دوام و کیفیت ساخت
دستگاه جوش با فشار و حرارت فراوان کار می‌کند؛ بنابراین طراحی ساختار دستگاه باید اصولی و با استفاده از مواد اولیه باکیفیت و مقاوم باشد تا در درازمدت آسیب نبیند.
قابلیت جابه‌جایی
جوشکاری شغل ثابتی نیست و استادکار مدام در‌حال جابه‌جایی است. از این‌رو وزن و ابعاد دستگاه انتخابی باید متناسب با میزان جابه‌جایی جوشکار باشد.
انواع دستگاه جوش و کاربرد هرکدام
جوشکاری یک علم گسترده با روش‌های اجرای متنوع است و برای اجرای هر روش جوشکاری، یک دستگاه مخصوص لازم است. به‌طور کلی دستگاه جوش در یکی از این دو حالت استفاده می‌شود:
جوش با قوس
اگر هدف جوشکار برقراری قوس الکتریکی بین دو سر یک فلز باشد، با ورود جریان مستقیم یا متناوب به دستگاه جوش، حرارت زیادی در محل ایجاد می‌کند. این حرارت به‌قدری زیاد است که موجب ذوب‌شدن دو سر فلز و اتصال دو نقطه می‌شود.
جوش نقطه‌ای
جوشکار در روش جوش نقطه ای چند نقطه از دو قطعه مورد نظر را به هم اتصال می‌دهد و به‌دنبال جوش یکسره قطعات نیست. بلکه فقط در محل تماس فک‌های دستگاه ترانس با قطع مورد نظر ذوب اتفاق می‌افتد و ترکیب فلزی انجام می‌شود. همین چند نقطه اتصال برای ادغام دو قطعه فلزی کافی است.
انواع دستگاه‌های جوشکاری از مدل‌های قدیمی تا اینورترهای جدید در یکی از این دسته‌بندی‌ها قرار می‌گیرند.
دستگاه جوش ترانسفورماتور
در این بخش از شاپ پلاس معرفی را از ساده‌ترین انواع دستگاه جوش آغاز می‌کنیم که این روزها به‌خاطر تکنولوژی قدیمی، کاربرد چندانی در صنعت جوشکاری ندارند. اساس کار دستگاه جوش ترانسفورماتور دو نوع سیم‌پیچ است: اولیه و ثانویه. برق ورودی (مستقیم یا متناوب) در درجه اول وارد سیم‌پیچ اولیه دستگاه می‌شود؛ سپس میدان مغناطیسی حاصل از آن بر سیم‌پیچ ثانویه تأثیر می‌گذارد و امکان تنظیم جریان الکتریکی و ولتاژ خروجی را به جوشکار می‌دهد. راه‌اندازی این ترانسفورماتورها نیازمند ولتاژ ورودی ۱۰ تا ۵۰ ولت و شدت جریان ورودی ۵۰ تا ۴۰۰ آمپر است.
دستگاه جوش رکتی فایر
اگر به‌عنوان یک جوشکار تازه‌کار به‌دنبال خرید دستگاه جوش هستید، رکتی فایر نسخه بهبودیافته ترانسفورماتور و ابزاری ساده و کارآمد مناسب برای شماست. یک یا چند دیود در این دستگاه تعبیه شده که وظیفه آنها تبدیل جریان برق متناوب به مستقیم برای نفوذ عمیق‌تر و پایداری بیشتر قوس الکتریکی است. اساس کار این نوع دستگاه جوش به این صورت است که دیودها به‌عنوان یک‌سوکننده جریان الکتریکی در دستگاه قرار گرفته‌اند و برای تولید جریان مستقیم از جریان متناوب ۲۲۰ و ۳۸۰ ولت، یک مسیر یک‌طرفه ایجاد می‌کنند.
دستگاه جوش ژنراتور احتراقی
این مدل دستگاه‌ها برای تولید جریان برق مورد نیاز از سیستمی مشابه ژنراتور الکتریکی استفاده می‌کنند. انرژی اولیه از جنس شیمیایی و حاصل از احتراق سوخت‌های فسیلی مانند بنزین یا گازوئیل است. سپس این انرژی به انرژی مکانیکی تبدیل می‌شود، یک سیم‌پیچ را درون سیم‌پیچ دیگری می‌چرخاند و جریان الکتریکی تولید می‌کند. این دستگاه جوش اگرچه امروز منسوخ شده و در اسنپ شاپ یا دیگر فروشگاه‌ها موجود نیست، انتخاب خوبی برای جوشکاری در نبود برق شهری یا برق سه‌فاز محسوب می‌شود.
دستگاه جوش ژنراتور الکتریکی (مجهز به مولد)
اگر دستگاهی با کارایی بیشتر و کیفیت جوش بالاتر نسبت به ترانسفورماتور می‌خواهید، دستگاه جوش ژنراتور الکتریکی مجهز به دینام (دینام جوشکاری) انتخاب بهتری برای شماست. این دستگاه ساده به‌وسیلۀ یک موتور الکتریکی، جریان الکتریکی مستقیم مورد نیاز برای عملیات جوشکاری را تولید می‌کند و بیشترین کاربرد آن برای جوشکاری در سطوح گسترده، تولید تجهیزات ماشین‌آلات صنعتی، ساختمان‌سازی و تولید کانتینرها است.
دستگاه جوش لیزری
دستگاه‌های جوشکاری لیزری با ترکیب سه معیار قدرت، سرعت و دقت به یکی از پرطرفدارترین ابزارهای جوشکاری تبدیل شده‌اند و قابلیت ایجاد جوش‌های بسیار نازک، دقیق و محکم را دارند. در تکنولوژی این دستگاه خبری از گازهای جوشکاری در روش‌های سنتی نیست و ذوب فلز از‌طریق تابش گرما و اشعه لیزر اتفاق می‌افتد. یعنی صرفا با تاباندن اشعه لیزر به سطح کار و قطعه مورد نظر، حرارت لازم برای ذوب قطعات ایجاد و فرایند اتصال آغاز می‌شود.
دستگاه جوش اینورتر
اینورترها جدیدترین و قدرتمندترین انواع دستگاه جوش محسوب می‌شوند که قادرند جریان الکتریکی بالا برای عملیات جوشکاری پایدار و باکیفیت را فراهم کنند. اساس کار اینورتر تبدیل برق متناوب شهری (۲۲۰ ولت) به برق مستقیم با استفاده از یکسوسازها، سوئیچ‌های حالت جامد و مدارهای مختلف و سپس تبدیل برق مستقیم به ترانسفورماتور است. به این ترتیب ولتاژ یا جریان مورد نیاز برای عملیات جوشکاری فراهم می‌شود.
اینورتر جوش آرگون یا TIG
این ابزار جوشکاری از گاز خنثی آرگون برای جلوگیری از ورود اکسیژن به محیط جوش استفاده می‌کند و به‌غیر از آلومینیوم و منیزیوم برای جوشکاری کلیه فلزات قابل استفاده است. جوشکار با توجه به ضخامت فلز و نوع آن می‌تواند عدد آمپر را روی درجه مناسبی تنظیم کند. نتیجه جوشکاری با اینورتر تیگ، اتصالی فوقالعاده مقاوم و باکیفیت است.
اینورتر جوش CO۲ یا (MIG)
در این روش مرسوم و پرکاربرد گاز محافظ CO۲ جایگزین آرگون می‌شود تا جلوی ورود اکسیژن به محل جوشکاری را بگیرد. فلز پرکننده این نوع ابزار جوشکاری روی یک قرقره پیچیده شده و به‌محض فشردن کلید تورچ، همراه با گاز CO۲ به محیط جوشکاری اعمال می‌شود تا قوس الکتریکی را پدید بیاورد. در میان این نوع اینورترها، دستگاه جوش رونیکس CO۲ با قابلیت جوشکاری بدون کپسول از محبوب‌ترین‌هاست.
اینورتر جوش الکترود یا (MMA)
این دستگاه برای انجام عملیات جوشکاری از الکترودهای جوشکاری بهره میبرد و ابزاری به‌صرفه و کارآمد برای اتصال انواع فولاد و فلزات آهنی است. در این اینورتر پوشش ماسه‌ای یا سیلیسی روی الکترودها جلوی نفوذ اکسیژن به محل جوش را می‌گیرد.
مقایسه و انتخاب میان انواع دستگاه جوش
اگر تنوع انواع ابزارهای برقی و شارژی نظیر دستگاه جوش انتخاب را برای شما سخت می‌کند، نگاهی به جدول زیر بیاندازید. با دانستن مزایا و معایب انواع دستگاه جوش، انتخاب نوع دستگاه دیگر چالش‌انگیز نیست.
| نوع دستگاه | مزایا | معایب |
| ترانسفورماتور | سروصدای کم، جرقه زیاد، امکان تنظیم جریان خروجی | میزان مصرف برق زیاد، کیفیت جوش نه‌چندان عالی، وزن و حجم زیاد، دشواری جابه‌جایی |
| رکتی فایر | پاشیدگی جوش کم در زمان جوشکاری، قابلیت کار مداوم با قوس الکتریکی، مناسب برای پروژه‌های صنعتی سنگین و پیچیده، جوشکاری بدون دسترسی به برق شهری | احتمال افت ولتاژ در شبکه‌های برق، حساسیت به افت ولتاژ، قیمت بالا، ابعاد بزرگ و وزن سنگین |
| ژنراتور احتراقی | کیفیت جوش بالا، کارایی قابل قبول، قابل استفاده در پروژه‌هایی بدون دسترسی به برق شهری یا نیاز به جریان با آمپراژ بالا | وزن و حجم بالا، هزینه زیاد تعمیر و نگهداری، استفاده محدود، آسیب به محیط‌زیست |
| ژنراتور الکتریکی | عملکرد عالی در پروژه‌های نیازمند جوشکاری در سطح وسیع، جوشکاری درصورت عدم دسترسی به جریان برق شبکه | هزینه بالای نگهداری و تعمیر، آلودگی صوتی بالا، آسیب‌رسانی به محیط، وزن و حجم زیاد |
| لیزری | سرعت و دقت بالا، جوش‌های ظریف و دقیق، مصرف پایین برق و انرژی، امکان جوشکاری انواع فلز، پلاستیک و مواد غیرفلزی، جوشکاری بدون نیاز به گاز محافظ. | محدودیت در ضخامت ورق، بازده تبدیل انرژی پایین، هزینه‌های بالای تعمیر و نگهداری بالا، احتمال آسیب چشمی |
| اینورتر | مصرف انرژی کم، تولید قوس باثبات، ابعاد کوچک، قابلیت حمل، سروصدای کم، کارایی و پایداری بالا | قیمت خرید بالا، هزینه تعمیر و نگهداری بالا، حساسیت بالا به گردوغبار، سرعت استهلاک بالای قطعات |
بهترین برندهای داخلی دستگاه جوش
برندهای آروا، ایران ترانس و صبا الکتریک با تولید دستگاه جوش باکیفیت و قیمت‌مناسب جایگاه ویژه‌ای در بازار داخلی پیدا کرده‌اند و در میان سایر برندهای ایرانی، اسم‌و‌رسم محبوب‌تری دارند. دستگاه جوش ایران ترانس به‌خوبی پاسخ‌گوی نیاز جوشکاری در مصارف خانگی و کارگاه‌های کوچک است. انواع دستگاه جوش برند صبا الکتریک به‌دلیل تکنولوژی پیشرفته، دوام عالی و ویژگی‌های منحصربه‌فرد انتخاب خوبی برای مصارف حرفه‌ای و صنعتی هستند. دستگاه جوش آروا نیز بسته به مدل و آمپر انتخابی می‌تواند انتخابی عاقلانه برای مصارف خانگی یا جوشکاری حرفه‌ای و صنعتی باشد.
محبوب‌ترین مدل‌های دستگاه جوش داخلی عبارت‌اند از:
- اینورتر جوشکاری ۲۰۰ آمپر صبا الکتریک مدل ۲۰۰۱-TURBO
- اینورتر جوشکاری ۲۰۰ آمپر ایران ترانس مدل MINIARC۲۰۰
- اینورتر جوشکاری ۱۶۰ آمپر آروا کد ۲۱۱۶
- اینورتر جوشکاری ۳۰۰ آمپر آذرخش مدل AZ۳۰۰
- دستگاه جوش CO۲ تک‌فاز ۲۰۰ آمپر ایران ترانس MINIMIG۲۰۰
- اینورتر جوشکاری ۱۶۰ آمپر توسن پلاس مدل ۱۴۱۶I
- دستگاه جوش اینورتر ۱۴۰ آمپر محک SS-۱۴۰
بهترین برندهای خارجی دستگاه جوش
محال است یک جوشکار حرفه‌ای باشید و نام بهترین برندهای خارجی دستگاه جوش به گوشتان نخورده باشد! شرکت‌های رونیکس، ادون، لینکلن الکتریک، میلر الکتریک و ESAB با عرضه دستگاه جوش باکیفیت به بازار جهانی، به محبوبیت چشمگیری دست یافته‌اند. محصولات این برندها به دلیل استفاده از تکنولوژی پیشرفته و ویژگی‌های امنیتی قدرتمند، دوام طولانی و عملکرد بهینه در صنایع مختلف را تضمین می‌کنند و بین جوشکاران حرفه‌ای شهرت جهانی دارند. سایر برندهای خارجی که موفق به تولید و عرضه دستگاه جوش باکیفیت شده‌اند عبارت‌اند از دیوالت، ماکیتا، آنکور، هوربات، دوو، اورلست، فیمر و بوش.
بین دستگاه‌های جوشکاری برندهای خارجی، این دستگاه‌ها محبوب‌تر و پرکاربردتر هستند:
- دستگاه جوش ۲۰۰ آمپر رونیکس مدل RH-۴۶۰۲
- دستگاه جوش ۲۰۰ آمپر رونیکس مدل RH-۴۶۰۴
- دستگاه جوش ادون ۳۰۰ آمپر مدل MMA۳۰۰S
- دستگاه جوش ۳۰۰ آمپر باس مدل Pro MMA-۳۰۰D
- دستگاه جوش ۲۰۰ آمپر کنزاکس مدل KWM-۱۲۰۰
- دستگاه جوش ۲۰۰ آمپر جاب مدل Mini MCT۲۰۰ S
- دستگاه جوش ۲۲۵ آمپر اینتیمکس مدل Mini
حرف آخر
در این مقاله، انواع دستگاه جوش را براساس میزان بازدهی، ایمنی، تکنولوژی، ساختار و عملکرد به شما معرفی کردیم و کاربردهای هریک را به‌طور مفصل برایتان توضیح دادیم. شما می‌توانید انواع دستگاه جوش را از فروشگاه اسنپ پی با بهترین شرایط به‌صورت نقد یا قسطی بدون چک، سفته یا ضامن . فقط براساس اعتبار اسنپ‌پی بخرید.
