کارت گرافیک چیست؟

کارت‌های گرافیک، از پیچیده‌ترین، گران‌ترین و بزرگ‌ترین قطعاتی هستند که می‌توانید برای رایانه شخصی خود تهیه کنید. بنابراین، وقتی نوبت به خرید یک مدل جدید می‌رسد، بسیار مهم است اطمینان حاصل کنید که مدل مناسبی را برای رایانه شخصی خود انتخاب خواهید کرد که با کیفیت و هماهنگ با بودجه شما باشد. با این حال، بسیاری از افراد نمی‌دانند که معیارهای انتخاب یک کارت گرافیک چیستند. در این مقاله، به معرفی کاربردها و انواع کارت‌های گرافیک می‌پردازیم و همچنین یک راهنمای کوتاه برای خرید آن‌ها ارائه می‌دهیم.

کارت گرافیک

کارت گرافیک که به آن واحد پردازش گرافیکی نیز می‌گویند، یکی از اجزای سخت‌افزاری کامپیوتر است که مسئولیت رندر گرفتن و نمایش تصاویر، فیلم‌ها و انیمیشن‌ها بر روی مانیتور را برعهده دارد و جزو محصولات دیجیتال به شمار می آیند. این قابلیت‌ها، پردازش گرافیکی رایانه شما را تسریع می‌کند و به شما امکان می‌دهد از تصاویری روان و با کیفیت در بازی‌ها، ویدیوها و سایر برنامه‌های گرافیکی فشرده لذت ببرید.

GPU در مقابل کارت گرافیک

درحالی‌که اصطلاحات GPU و کارت گرافیک اغلب به‌جای یکدیگر استفاده می‌شوند، تفاوت ظریفی بین این دو اصطلاح وجود دارد. درست مانند یک مادربرد که حاوی یک CPU و دیگر اجزاست، کارت گرافیک به یک برد گفته می‌شود که GPU را در خود جای داده است. این برد همچنین شامل دیگر اجزایی هم هست که به GPU اجازه عملکرد بهتر و اتصال به سیستم را می‌دهد.

پردازنده‌های گرافیکی دو نوع اصلی دارند: یکپارچه و گسسته. یک GPU یکپارچه به‌هیچ‌وجه روی کارت یا برد جداگانه قرار نمی‌گیرد و در عوض در کنار CPU تعبیه شده است. GPU گسسته، یک تراشه جدا از پردازنده اصلی است که روی برد مدار خودش نصب شده و به طور معمول به اسلات‌های PCI ،AGP و PCI Express متصل می‌شود. 

اجزای کارت گرافیک

• GPU: مانند یک CPU، یک قطعه سخت‌افزاری ضروری برای سیستم است.
• حافظه: کارت گرافیک دارای حافظه اختصاصی برای پشتیبانی از عملیات اولیه است. 
• رابط: PCI Express، واقع در پایین کارت گرافیک، به‌عنوان رابط استفاده می‌شود. 
• هیت سینک: برای کمک به دفع اولیه گرما استفاده می‌شود، هر پردازنده گرافیکی در کنار هیت سینک به فن هم نیاز دارد. 
• اتصالات برق: کانکتورهای برق شش یا هشت پین برای پردازش GPU مدرن بسیار ضروری هستند. در موارد خاص گاهی به دو یا سه پاور نیاز است. 
• خروجی‌ها: بسته به نیاز، انواع خروجی‌های ویدیویی برای کارت گرافیک در نظر گرفته می‌شود که شامل پورت‌های HDMI و VGA ،DCI و Display PORT است. 

تفاوت بین کارت گرافیک یکپارچه و اکسترنال

کارت‌های گرافیک یکپارچه در واحد پردازش مرکزی یا CPU تعبیه شده‌اند و وظیفه آن‌ها اشتراک حافظه سیستم برای پردازش‌های گرافیکی است. این نوع کارت‌ها به‌طور معمول قدرت پردازش کمتری نسبت به کارت‌های گرافیک خارجی دارند، اما برای وظایف اساسی مانند مرور وب، ویرایش اسناد و پخش رسانه کافی هستند. برای برخی افراد داشتن یک کامپیوتر شخصی ممکن نیست، به‌ویژه اگر همیشه در حال جابجایی باشند. به همین دلیل، بسیاری از افراد به لپ‌تاپ‌ها متوسل می‌شوند؛ اما لپ‌تاپ‌ها برای پردازش نرم‌افزارهای پیشرفته یا بازی‌های ویدیویی قدرتمند به اندازه کافی قدرتمند نیستند. در این مواقع، استفاده از کارت‌های گرافیک خارجی می‌تواند گزینه‌ای مناسب باشد.

بهترین روش استفاده از کارت گرافیک اکسترنال 

در بیشتر موارد، تنها چیزی که برای اجرای کارت گرافیک خارجی خود نیاز دارید، یک داک کارت گرافیک است که از طریق Thunderbolt یا USB-C به رایانه شما متصل می‌شود. بعد از نصب، یک واحد پردازش قدرتمند برای سیستم خود خواهید داشت.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید کارت گرافیک

کاربرد کارت گرافیک چیست؟

دو دهه پیش، پردازنده‌های گرافیکی برای سرعت بخشیدن به برنامه‌های گرافیکی سه‌بعدی مانند بازی‌ها، استفاده می‌شدند. با شروع قرن بیست و یکم، دانشمندان کامپیوتر دریافتند که GPUها توانایی حل برخی از دشوارترین مشکلات محاسباتی جهان را دارند. اکنون، از این قطعه به‌طور گسترده‌تری برای مجموعه‌ای از کارهای مختلف استفاده می‌شود. پردازنده‌های گرافیکی امروزی بیش از هر زمان دیگری قابل‌برنامه‌ریزی هستند و قدرت و سرعت بیشتری به طیف گسترده‌ای از برنامه‌های کاربردی می‌دهند که فراتر از رندر گرافیکی سنتی است. از کاربردهای کارت گرافیک در دنیای امروز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

کارت گرافیک برای بازی

بازی‌های ویدیویی از نظر محاسباتی فشرده‌تر شده‌اند و با گرافیک فوق واقعی همراه هستند. نیاز بازی‌ها به صفحه‌نمایش ۴K و نرخ تازه‌سازی بالا، همراه با افزایش عرضه بازی‌های واقعیت مجازی، تقاضا برای کارت گرافیک قدرتمند را بالا برده است. با کارت گرافیک بهتر، بازی‌ها را می‌توان با وضوح بالاتر، با نرخ فریم سریع‌تر یا هر دو ویژگی بازی کرد. 

ویرایش ویدیو و تولید محتوا

در گذشته تدوینگرهای ویدئو، طراحان گرافیک و دیگر متخصصان در این زمینه با پروسه زمان‌بر‌ رندر دست‌وپنجه نرم می‌کردند. این امر به دلیل ضعف در کارت گرافیک‌ها بود. در حال حاضر، قابلیت پردازش موازی در پردازنده‌های گرافیکی جدید باعث می‌شود که رندر ویدیو با وضوح بالاتر سریع‌تر و آسان‌تر شود. 

یادگیری ماشین 

یکی از جالب‌ترین کاربردهای GPU برای هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی است؛ زیرا GPU ها مقدار زیادی داده را در خود جای می‌دهند و با قابلیت محاسباتی بالا همراه هستند این امر باعث شده تا بتوان از آن‌ها برای پردازش موازی اطلاعات و یادگیری ماشینی استفاده کرد.

زمان مناسب خرید کارت گرافیک جدید

همان‌طور که در بخش GPU چیست اشاره شد، کارت گرافیک بیشتر از هر جزء دیگر در رایانه شخصی، مسئول کیفیت گرافیک یا عناصر بصری است که روی صفحه‌نمایش شما ظاهر می‌شود. در ابتدای عرضه کامپیوترها، CPUها هم وظیفه پردازش و هم رندر گرافیک را بر عهده داشتند؛ اما این روزها، هر رایانه موجود در بازار دارای کارت گرافیک اختصاصی است. دلایل زیر باعث می‌شود یک کارت گرافیک کارایی لازم را نداشته باشد و در این صورت نیاز است برای تعویض آن اقدام کرد:

• بالا رفتن سن کارت گرافیک: با بالا رفتن سن کارت‌های گرافیک، توانایی آن‌ها برای همگام شدن با جدیدترین بازی‌ها، استریم و نرم‌افزار کاهش می‌یابد. یک کارت گرافیک ۵ ساله ممکن است نتواند آخرین نرم‌افزار ویرایش ویدیو را مدیریت کند یا ویدیوی ۴K را بدون لگ پخش کند. 
• تغییر در نوع کاربری: اگر پیش‌ازاین سیستم شما فقط برای مرور وب یا فیلم دیدن بود؛ اما این روزها برای بازی هم از آن استفاده می‌کنید و سیستم کشش مدنظر شما را ندارد باید برای خرید کارت گرافیک جدید اقدام کنید.
• عدم هماهنگی: اطمینان حاصل کنید که GPU شما CPU شما را محدود نمی‌کند. این امر زمانی اتفاق می‌افتد که CPU فریم بر ثانیه بیشتری نسبت به GPU نیاز دارد. این نکته می‌تواند منجر به لگ در صفحه‌نمایش شود. در چنین مواقعی به‌احتمال‌زیاد باید رده‌بندی‌های کارت‌ گرافیک را در نظر گرفته و به فکر ارتقا آن باشید.
• نیاز به خروجی بیشتر: اگر مدل کارت گرافیک شما قدیمی باشد، ممکن است خروجی متعددی نداشته باشد و برای همین باید به سراغ محصولی با پورت‌های HDMI ،VGA ،DCI و Display PORT بروید.

تعداد کارت گرافیک قابل استفاده روی مادربرد 

یکی از مهم‌ترین سوالاتی که ممکن است ذهن شما را به خود مشغول کند این است که آیا می‌توان دو کارت گرافیک یا حتی بیشتر روی یک مادربرد داشت؟ در پاسخ باید گفت بله، این کار امکان‌پذیر شده است. در واقع با استفاده از Voodoo 2 و تکنولوژی SLI یا Scan-Line-Interleave  که از سال ۱۹۹۸ عرضه شد، قابلیت استفاده از دو یا چند کارت گرافیک روی یک مادربرد برای شما فراهم است. چنین سیستمی وظایف پردازش اطلاعات و داده‌ها را بین دو یا چند کارت گرافیک تقسیم می‌کند و کاربر خود می‌تواند این نوع عملکرد پردازنده‌های گرافیکی را تنظیم و شخصی‌سازی کند.

شرایط استفاده از دو یا چند کارت گرافیک روی مادربرد

تعداد کارت گرافیک بر روی یک مادربرد ارتباط مستقیمی با برخی عوامل چون پاور، داشتن اسلات و فضای کافی دارد. قبل از استفاده از دو یا چند کارت گرافیک ابتدا موارد زیر را بررسی کنید:

• اسلاتی برای قرارگیری کارت گرافیک اضافی وجود دارد یا خیر. 
• یک کارت گرافیک مصرف برق بالایی دارد و برای دومی نیز با میزان کافی باید برق فراهم کنید.
• کیس کامپیوتر فضای کافی برای این کار را داشته باشد.

چند نکته مهم برای خرید کارت گرافیک

اگر شما ندانید که کدام مدل کارت گرافیک بهترین انتخاب برای نیازهای خاص شما است، ممکن است بخواهید یک محصول را خریداری کنید که کارایی مورد نظر را ندارد و با نیازهای شما همخوانی ندارد. شما می توانید برای خواندن مطالب بیشتر درباره کارت گرافیک، به مجله اسنپ شاپ مراجعه کنید. برای همین در هنگام خرید به نکات زیر توجه داشته باشید: 

برند سازنده کارت گرافیک

برندهای مختلف در زمینه تولید این محصول فعالیت دارند؛ اما برندهای معتبر کارت گرافیک انویدیا (Nvidia) و AMD  هستند. این دو شرکت تراشه‌های گرافیکی خود را بعد از تولید به برندهای دیگر می‌دهند تا آن را شخصی‌سازی کنند. برای همین در بازار شاهد عرضه  کارت گرافیک ایسوس، ام اس آی، گیگابایت و … هستید. 

عملکرد محصولات این دو برند بسیار شبیه به هم بوده و برای همین توصیه می‌شود با توجه به بودجه و مشخصات مدنظر خود، بهترین گزینه را انتخاب کنید.

استاندارد نام‌گذاری کارت‌ گرافیک در برندهای مختلف تفاوت دارد و یکی از مشخصات مهمی که برای خرید کارت گرافیک باید در نظر داشته باشید، همین استاندارد نام‌گذاری است. برای نام‌گذاری اغلب از ۴ فاکتور در کنار هم استفاده می‌شود:

• نام شرکت سازنده 
• دسته‌بندی گرافیک
• مدل پردازنده گرافیکی
• حجم حافظه گرافیکی

برای مثال یکی از مدل‌های کارت گرافیک msi این‌گونه نام‌گذاری شده است: MSI GeForce RTX 4080 16GB SUPRIM X که MSI همان برند، GeForce برای دسته‌بندی گرافیک، RTX 4080 مدل پردازنده گرافیکی، ۶GB میزان حافظه را نشان می‌دهد.

سیستم خنک‌کننده

کارت گرافیک‌ها گرمای زیادی تولید می‌کنند و مقدار گرما با معیار TDP نمایش داده می‌شود. اگر مقدار TDP شما بالا باشد، کامپیوتر شما به فن‌های بیشتری برای دفع گرما نیاز دارند. کامپیوترهای کوچک و میان‌رده به پردازنده‌های گرافیکی با مقادیر TDP پایین نیاز دارند.

پاور

پاور نیز یکی مهم‌ترین مواردی که در این بخش از راهنمای خرید کارت گرافیک باید به آن اشاره کرد. قبل از خرید باید منبع تغذیه خود را از نظر کانکتورهای ۸ پین یا ۶ پین برای کارت گرافیک خود، بررسی کنید. 

میزان حافظه

اکثر کارت گرافیک‌های موجود در بازار بین ۲ تا ۱۲ گیگابایت رم ویدیویی دارند. برای خرید یک کارت گرافیک مناسب باید حافظه سیستم خود را بر دو تقسیم کنید و از این عدد به‌عنوان راهنمای تصمیم‌گیری در مورد میزان حافظه موردنیاز برای کارت گرافیک خود استفاده کنید. به‌عنوان‌مثال، اگر ۸ گیگابایت حافظه سیستم دارید، برای عملکرد بهینه به حداقل یک کارت گرافیک ۴ گیگابایتی نیاز خواهید داشت. کارت گرافیک گیگابایت یکی از محصولات با حافظه مناسب برای شماست.

تعداد هسته

یکی دیگر از مواردی که برای رده‌بندی‌های کارت‌ گرافیک استفاده می‌شود، تعداد هسته است. برندهای معتبر کارت گرافیک، محصولاتی با هسته بیشتر ارائه می‌کند که برای رندر سریع‌تر و بهتر تصویر بسیار کاربردی هستند.

قیمت

نکته مهم دیگری که برای خرید کارت گرافیک باید به آن توجه داشت، قیمت است. به‌طور قطع محصولاتی با اسلات‌های PCI ،AGP و PCI Express، هسته بیشتر، رم بالاتر و قیمت بیشتری هم دارند. اگر این فاکتورها برای شما اهمیت دارند ولی درعین‌حال بودجه‌تان محدود است، می‌توانید با خرید قسطی این مشکل را حل کنید.

سخن پایانی

حال می‌دانید که کارت گرافیک چیست و برای خرید آن باید به چه نکاتی توجه کرد. بااین‌وجود اگر احساس می‌کنید اطلاعات دقیقی از سیستم خود مانند cpu شما چیست و با چه کارت گرافیکی با آن سازگار است، ندارید از یک متخصص در این زمینه کمک بگیرید تا محصول مناسب را خریداری کنید. برای خرید پردازنده گرافیکی باکیفیت و حتی به‌صورت قسطی می‌توانید از فروشگاه اینترنتی اسنپ شاپ دیدن کنید و یک تجربه خرید خوب برای خود رقم بزنید.