بیماری پیسی یا ویتیلیگو چیست؟ علائم و روشهای درمان آن
فهرست
ویتیلیگو یک بیماری پوستی است که با از بین رفتن رنگدانه در نواحی خاصی از پوست و در نتیجه ایجاد لکههای سفید مشخص میشود. این بیماری پوستی، زمانی اتفاق میافتد که ملانوسیتها، سلولهای مسئول تولید رنگدانه ملانین، از بین میروند یا از کار میافتند. یادآوری کنیم که ملانین رنگدانهای است که به پوست، مو و چشم شما رنگ میدهد. اگر شما نیز مایل هستید بدانید که بیماری پیسی یا ویتیلیگو چیست؟ تا انتهای این مطلب با ما همراه بمانید.
بیماری پیسی یا ویتیلیگو چیست؟
همانطور که در ابتدا نیز اشاره کردیم، پیشی یا ویتیلیگو، یک بیماری پوستی است. ویتیلیگو میتواند افراد را در هر سن، جنسیت یا قومی تحت تاثیر قرار دهد، اگرچه در افرادی با رنگ پوست تیرهتر بیشتر قابلتوجه است. علت دقیق ویتیلیگو هنوز ناشناخته است، اما اعتقاد بر این است که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، خودایمنی و محیطی را شامل میشود. توجه داشته باشید که این بیماری، مسری یا تهدید کننده زندگی نیست.
علامت اصلی ویتیلیگو، ظاهر شدن لکههای سفید روی پوست است. این لکهها میتوانند در هر جایی از بدن ایجاد شوند و بهتدریج بزرگ شده یا در طول زمان پخش شوند. ویتیلیگو همچنین میتواند نواحی مانند مو و غشاهای مخاطی را تحت تاثیر قرار دهد.
درحالیکه ویتیلیگو خطر قابلتوجهی برای سلامتی ندارد، میتواند تأثیرات عاطفی و روانی بر افراد مبتلا داشته باشد؛ زیرا ممکن است باعث خودآگاهی، انگ اجتماعی و تأثیر منفی بر عزتنفس شود. در حال حاضر هیچ درمانی برای ویتیلیگو وجود ندارد، اما گزینههای درمانی مختلفی برای کمک به مدیریت این بیماری در دسترس هستند، از جمله کورتیکواستروئیدهای موضعی، مهارکنندههای کلسینورین، درمان با نور UV، رنگزدایی و استتار آرایشی، مانند استفاده از کرم پودر یا رژلب.
اگر مشکوک به ابتلا به ویتیلیگو یا نگرانی در مورد پوست خود هستید، توصیه میشود برای تشخیص دقیق و گزینههای مدیریت مناسب با یک متخصص پوست مشورت کنید.
علائم پیسی یا ویتیلیگو کدامند؟
علامت اصلی ویتیلیگو ایجاد لکههای سفید روی پوست است. این لکهها معمولاً رنگ روشنتری نسبت به پوست اطراف داشته و لبههای مشخصی دارند. این لکهها میتوانند در هر قسمتی از بدن ایجاد شوند، اما معمولاً روی صورت، دستها، پاها، آرنجها، زانوها و ناحیه تناسلی، بیشتر از هر جای دیگری در بدن، دیده میشوند.
علائم ویتیلیگو ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند و این بیماری با سرعتهای متفاوتی پیشرفت میکند. برخی از افراد ممکن است چند تکه کوچک را تجربه کنند که در طول زمان ثابت میمانند، در حالی که برخی دیگر ممکن است درگیری گسترده با تکههایی داشته باشند که همچنان گسترش پیدا میکنند و نسبت به حالت اول، قطعا آزاردهندهتر هستند.
سایر علائم احتمالی عبارتاند از:
سفید شدن زودرس موها
ویتیلیگو، علاوه بر از بین رفتن رنگدانههای پوست، میتواند باعث سفید یا خاکستری شدن موهای آسیب دیده نیز شود.
از دست دادن رنگ در غشاهای مخاطی
ویتیلیگو ممکن است غشاهای مخاطی داخل دهان، بینی و چشمها را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به از بین رفتن رنگدانه در این نواحی شود.
حساسیت به نور خورشید
لکههای بدون رنگ پوست بیشتر مستعد آفتاب سوختگی هستند و ممکن است نسبت به پوست معمولی به نور خورشید حساستر باشند.
به این نکته مهم توجه داشته باشید که ویتیلیگو یک بیماری مزمن است و شدت و پیشرفت علائم میتواند به طور قابلتوجهی در بین افراد متفاوت باشد. اگر متوجه هرگونه تغییر غیرعادی در رنگدانه پوست خود شدید یا نگرانی در این مورد دارید، بهتر است برای ارزیابی و تشخیص مناسب با یک متخصص پوست مشورت کنید.
روشهای درمانی ویتیلیگو
چندین گزینه درمانی برای ویتیلیگو وجود دارد، اگرچه توجه به این نکته مهم است که هیچ درمان قطعی، برای این بیماری وجود ندارد. هدف از درمان، معمولاً بازگرداندن رنگ به لکههای بدون رنگ پوست و کند کردن یا توقف پیشرفت بیماری است. اثربخشی درمان ممکن است بسته به فرد و میزان وضعیت او متفاوت باشد. برخی از روشهای درمانی رایج عبارتاند از:
استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی
این داروها میتوانند با کاهش التهاب و سرکوب پاسخ ایمنی، به رنگدانه پوست کمک کنند. آنها معمولاً در مناطق آسیب دیده پوست اعمال میشوند.
مهارکننده های موضعی کلسینئورین
این داروها مشابه کورتیکواستروئیدها به کاهش التهاب کمک میکنند و به صورت موضعی استفاده میشوند. معمولا مهارکنندههای موضعی کلسینئورین را در نواحی حساس مانند صورت و اندام تناسلی؛ به کار میبرند.
پسورالن موضعی با درمان با اشعه ماوراء بنفش A (PUVA)
این درمان شامل استفاده از داروی پسورالن روی پوست و به دنبال آن قرار گرفتن در معرض نور UVA است. با افزایش فعالیت ملانوسیتها، رنگدانه مجدد، تحریک شده و امکان بازسازی آن، وجود دارد.
درمان با نور باریک فرابنفش B (NB-UVB)
این درمان شامل قرار دادن پوست در معرض یک طول موج خاص از نور ماوراء بنفش B، برای تحریک مجدد رنگدانهها است. این روش برای درمان ویتیلیگو، ایمن و موثر در نظر گرفته میشود.
لیزر اگزایمر
این لیزر درمانی هدفمند یک پرتو با شدت بالا از نور UVB را به مناطق آسیب دیده ارسال میکند و باعث تحریک مجدد رنگدانه، میشود.
میکروپوست و استتار
این روشهای آرایشی شامل استفاده از کرمهای مخصوص رنگ پوست یا آرایش برای پوشاندن لکههای بدون رنگ و ایجاد ظاهری یکدستتر است. از این روی برای افرادی که دارای این عارضه پوستی هستند، خرید لوازم آرایش مناسب، یک راهحل عالی به نظر رسیده و بهراحتی میتوانند پیسی پوست خود را با استفاده از کرمهای مختلف پوشش دهنده، برطرف کنند و ظاهری طبیعی داشته باشند.
دپیگمانتاسیون
در مواردی که ویتیلیگو بخش بزرگی از بدن را تحت تاثیر قرار میدهد، برخی از افراد ممکن است درمان رنگدانه را انتخاب کنند. این شامل استفاده از کرمها یا لیزر درمانی برای روشن کردن رنگدانههای باقی مانده پوست و ایجاد ظاهری یکنواختتر است.
مشورت با یک متخصص پوست باتجربه، در درمان ویتیلیگو برای بحث در مورد مناسبترین گزینههای درمانی بر اساس شرایط فردی شما ضروری است. تصمیمات درمانی اغلب بر اساس عواملی مانند نوع و وسعت ویتیلیگو، ترجیحات فرد، و خطرات و مزایای بالقوه هر روش درمانی گرفته میشود.
نحوه پیشگیری از بروز پیسی
متأسفانه، هیچ روش مطمئنی برای پیشگیری از ویتیلیگو وجود ندارد، زیرا علت دقیق این بیماری هنوز به طور کامل شناخته نشده است. اعتقاد بر این است که ویتیلیگو یک اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به ملانوسیتها (سلولهای مسئول تولید رنگدانه پوست) حمله کرده و آنها را از بین میبرد. با این حال، دستورالعملهای خاصی وجود دارد که ممکن است به کاهش خطر یا به حداقل رساندن شدت ویتیلیگو کمک کند:
از پوست خود در برابر قرار گرفتن در معرض نور خورشید محافظت کنید
قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، میتواند ویتیلیگو را تحریک یا بدتر کند، بنابراین محافظت از پوست در برابر اشعههای مضر UV بسیار مهم است. از کرمهای ضدآفتاب با طیف وسیع با SPF بالا استفاده کنید، لباسهای محافظ مانند کلاه و آستین بلند بپوشید و در ساعات اوج نور خورشید به دنبال سایه باشید.
مراقب صدمات یا ضربههای پوستی باشید
برخی از موارد ویتیلیگو با آسیب یا ضربه پوستی مانند بریدگی، سوختگی یا عفونت همراه بوده است. از پوست خود بهدرستی مراقبت کنید، از آسیبهای غیرضروری اجتناب کرده و هر گونه زخم یا عفونت را سریعا درمان کنید تا خطر را به حداقل برسانید.
سطوح استرس را مدیریت کنید
استرس و تغییرات عاطفی با ویتیلیگو مرتبط است. در حالی که ممکن است حذف کامل استرس از زندگی شما امکانپذیر نباشد، تمرین تکنیکهای مدیریت استرس مانند ورزش، مدیتیشن و تمرینات تمدد اعصاب، به کاهش تاثیر آن بر سلامت کلی شما کمک میکند.
حفظ یک سبک زندگی سالم
اگرچه شواهد مستقیمی وجود ندارد که رژیم غذایی یا انتخاب سبک زندگی را با پیشگیری از ویتیلیگو مرتبط کند، حفظ یک سبک زندگی سالم میتواند از سلامت کلی پوست حمایت کند. از یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از میوهها، سبزیجات و آنتی اکسیدانها استفاده کنید. ورزش منظم داشته باشید، هیدراته بمانید و از سیگار کشیدن خودداری کنید.
تشخیص زودهنگام و درمان
در صورت مشاهده هرگونه تغییر رنگدانه یا تغییر غیرعادی در رنگ پوست خود، با یک متخصص پوست مشورت کنید. تشخیص زودهنگام و درمان ممکن است به مدیریت پیشرفت ویتیلیگو و کاهش میزان رنگدانه کمک کند.
کلام آخر
در این مطلب دنبال کردیم که بیماری پیسی یا ویتیلیگو چیست و روش تشخیص و درمان آن را مرور کردیم. به یاد داشته باشید، در حالی که این مراحل ممکن است به کاهش خطر یا تأثیر ویتیلیگو کمک کند، پیشگیری را تضمین نخواهد کرد. اگر شما یا کسی که میشناسید مبتلا به ویتیلیگو است، شرایط را پذیرفته و به دنبال مراقبت و حمایت پزشکی مناسب باشید.