علت داغ شدن کف پا
فهرست
برای بسیاری از ما پیش آمده است که بعد از یک پیاده‌روی طولانی یا فعالیت با کفش نامناسب، هنگام استراحت شبانه احساس کنیم که کف پایمان آتش گرفته است. اما علت داغی کف پا می‌تواند فراتر از پوشیدن کفش نامناسب باشد و حتی گاهی نشانه یک بیماری جدی‌تر باشد. درک علت و راه‌های درمان این عارضه برای جلوگیری از آسیب‌های شدیدتر به اعصاب و عضلات پا ضروری است که در ادامه این مطلب به آن پرداخته‌ایم.
داغی کف پا چیست؟
داغ شدن کف پا که به سندرم پاهای سوزان و سندرم گریرسون-گوپالان (Grierson-Gopalan) نیز معروف است، مجموعه‌ای از علائمی است که در آن پاها به طور عجیبی داغ و دردناک می‌شوند. احساس سوزش اغلب در شب شدیدتر می‌شود و در طول روز کمی تسکین می‌یابد. شاید در برخی موارد گرما و درد محدود به کف پا باشد، اما ممکن است بالای پا، مچ پا و حتی ساق پا را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
نشانه های داغ شدن و سوزش کف پا
مهمترین نشانه این سندرم احساس گرما یا سوزش است که شب‌ها و هنگام خواب شدیدتر می‌شود. همچنین نشانه‌های دیگری نیز دارد که عبارت‌اند از:
- بی‌حسی در پاها
- درد شدید و دارای ضربان
- احساس سنگینی عجیب در پاها
- درد مبهم در پاها
- قرمزی یا گرمی بیش‌ازحد پوست پا
- احساس سوزن سوزن شدن
دلایل داغی کف پا
بروز نشانه‌های داغ شدن و سوزش کف پا عوامل متعددی دارد، در زیر به مهمترین دلایل اشاره شده است.
نوروپاتی محیطی
نوروپاتی محیطی زمانی اتفاق می‌افتد که اعصاب حسی محیطی آسیب می‌بینند. این نوع اعصاب نخاع شما را به بازوها و پاها متصل می‌کنند و اگر فرد برای مدت طولانی دیابت یا سطح بالای گلوکز خون داشته باشد، بیشتر در معرض نوروپاتی محیطی قرار دارد. این عارضه به‌تدریج ایجاد شده و به‌مرور زمان بدتر می‌شود. سایر شرایطی که می‌توانند باعث نوروپاتی محیطی و سوزش کف پا شوند عبارت‌اند از:
- داروهای شیمی‌درمانی
- برخی بیماری‌های ارثی
- اختلالات خود ایمنی (از جمله آرتریت روماتوئید)
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی
- عفونت‌ها، نارسایی کلیه
- مصرف الکل و اختلال در تغذیه (کمبود ویتامین B، سندرم سوء جذب)
نوروم مورتون
بافت عصبی ممکن است بین استخوان‌های انگشتان پا ضخیم شود و باعث درد و سوزش کف پا شود. کفش مردانه و زنانه خیلی تنگ می‌تواند باعث این نوع نوروما شوند، اگرچه ممکن است ناشی از آسیب‌های ورزشی، استرس یا وضعیت یا حرکت غیرطبیعی پا و همچنین کاهش چربی در کف پا نیز باشد.
سندرم تونل تارسال
تونل تارسال فضایی باریک در داخل مچ پا در نزدیکی استخوان‌های آن است. فشرده شدن عصب تیبیال خلفی (عصبی که در پشت بزرگ‌ترین استخوان دراز ساق پا قرار دارد) می‌تواند منجر به احساس سوزش، سوزن‌سوزن شدن یا درد در قسمت‌هایی از پا شود. مچ پای داخلی و ساق پای شما نیز ممکن است تحت تاثیر قرار گیرند.
اختلال Charcot-Marie-Tooth
این اختلال عصبی ارثی ممکن است به اعصاب محیطی پاهای شما آسیب برساند. این آسیب به‌مرور زمان بدتر می‌شود. بیماری Charcot-Marie-Tooth بر عضلات و اعصاب اندام‌های شما تأثیر می‌گذارد و منجر به ضعف غیرطبیعی، بلند شدن قوس‌های پا و داغی کف پا خواهد شد.
اختلالات غدد درون ریز (دیابت شیرین)
دیابت نوع ۱ و نوع ۲ ممکن است بر اعصاب محیطی بدن شما، به‌ویژه اعصاب حسی پاها و کف پاها، تاثیر بگذارد. سطوح بالای گلوکز یا دیابتی که به‌درستی مدیریت نمی‌شود، در طول زمان به اعصاب محیطی پای شما آسیب می‌رساند. در واقع، سطح بالای گلوکز خون بر انتقال سیگنال از این اعصاب تاثیر می‌گذارد و می‌تواند دیواره رگ‌های خونی را ضعیف کند.
عفونت پای ورزشکار (tinea pedis)
این عفونت توسط قارچ‌های کپک‌مانندی به نام درماتوفیت‌ها ایجاد می‌شود که در نواحی مرطوب و گرم پوست رشد می‌کنند. کفش‌ها و جوراب‌های مرطوب در اثر عرق و فعالیت شدید به این قارچ‌ها اجازه رشد و گسترش می‌دهند. علائم پای ورزشکار ممکن است شامل خارش، سوزش و داغی بین انگشتان پا و کف پا باشد.
سایر دلایل
- اریترومالژیا: این اختلال نادر می‌تواند باعث درد شدید سوزش، افزایش دمای پوست و قرمزی (اریتم) قابل‌مشاهده انگشتان پا و کف پا شود. همچنین می‌تواند روی دست شما تاثیر بگذارد.
- کم‌کاری تیروئید: کم‌کاری غده تیروئید ممکن است باعث احساس سوزش در پاها، همراه با افزایش وزن، خشکی پوست یا خستگی شود.
- سندرم درد ناحیه‌ای پیچیده: این اختلال عصبی نادر و درعین‌حال بسیار دردناک، ممکن است پس از جراحت یا جراحی رخ دهد.
علت داغی کف پا در شب چیست
حملات ممکن است فقط در زمان‌های خاصی از شب رخ دهند و معمولاً از چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشند.
- کفش زنانه یا مردانه خیلی تنگ، خیلی نرم یا با کف نازک (اعمال فشار زیادی بر روی برخی قسمت‌های پا)
- ضربه شدید به دلیل ورزش یا آسیب فیزیکی
- برخی از متریال های مورد استفاده در ساخت کفش یا جوراب ممکن است آلرژی‌زا باشند
- استفاده از برخی مواد جهت برنزه کردن چرم می‌توانند تحریک کننده پوست باشند
- سایر بیماری دیگر از مهمترین عوامل ایجاد داغی کف پا است (بیماری‌های مزمن کوهستان، سندرم گیتلمن، لیشمانیوز، مولتیپل اسکلروزیس، اختلالات روانی (روان تنی)، شرایط ارثی)
روش های تشخیص سوزش کف پا
با توجه به عدم وجود آزمایشی مستقیم برای اندازه‌گیری شدت درد یا سوزش پای شما، پزشک به کمک روش‌های مختلفی سعی می‌کند تا به علت داغ شدن کف پا در شب پی ببرد. در کل، قبل از شروع درمان فوری داغی کف پا، از روش‌های زیر برای تشخیص استفاده می‌شود:
- معاینه جسمی: پزشک متخصص سابقه بیماری شما را جمع‌آوری می‌کند و علائم فیزیکی شما را از جمله بررسی رفلکس‌های شما و بررسی دقیق پاهای شما برای علائم عفونت، آسیب یا مسائل دیگر بررسی می‌کند.
- آزمایش خون: پزشک ممکن است آزمایش خون کامل را برای اندازه‌گیری سطح گلوکز خون، غربالگری کمبود مواد مغذی و بررسی اختلالات غدد درون‌ریز تجویز کند.
- تست‌های عملکرد عصبی: اگر پزشک مشکوک به آسیب عصبی باشد، ممکن است آزمایش‌های الکترودیاگنوستیک را تجویز کند تا عملکرد عصبی را ارزیابی کند.
- الکترومیوگرافی: این آزمایش به تشخیص علت درد، بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن کمک می‌کند. پزشک یک سوزن بسیار نازک با الکترود را به داخل عضله وارد می‌کند و فعالیت عضله شما را در طول انقباض و شل شدن ثبت می‌کند.
- تست سرعت هدایت عصبی: این تست به پزشک کمک می‌کند تا بفهمد که تکانه‌های الکتریکی با چه سرعتی در طول یک عصب حرکت می‌کنند. این آزمایش برای تمایز بین اختلالات عصبی واقعی و آسیب عصبی، مفید است.
روش‌های تشخیصی به پزشک کمک می‌کنند تا علت دقیق داغی کف پا در شب را شناسایی کرده و درمان مناسب را تجویز کنند.
درمان فوری داغی کف پا
- پاهای خود را حداقل به مدت ۱۵ دقیقه در آب خنک قرار دهید. این امر ممکن است باعث تسکین و درمان فوری داغی کف پا به‌صورت موقت شود. همچنین توصیه می‌شود از قرار دادن پا در معرض گرما خودداری کنید و در هنگام بروز این عارضه پاهای خود را بالا بیاورید.
- داروهای ضدالتهابی و مسکن غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، کتوپروفن یا ناپروکسن ممکن است به‌طور موقت درد را کاهش دهد.
- کرم‌ها و پمادهای بدون نسخه حاوی کپسایسین ممکن است درد را تسکین دهند. می‌توانید از کرم‌ها، لوسیون‌ها، اسپری‌ها یا پودرهای ضد قارچ موضعی برای درمان پای ورزشکار استفاده کنید.
- انسولین یا داروهای خوراکی کاهنده قند خون می‌توانند به مدیریت سطح گلوکز خون در افراد مبتلا به دیابت کمک کنند که در برخی موارد علت داغی کف پا است.
- مصرف مکمل‌های غذایی برای افرادی که کمبود ویتامین و سوء تغذیه دارند در برخی موارد مفید است.
- کرم‌های موضعی، لوسیون‌ها، اسپری‌ها یا چسب‌های حاوی لیدوکائین نیز برای درمان فوری داغی کف پا موثر است.
- داروهای ضدافسردگی ممکن است به کاهش درد مزمن و سوزش کف پا مرتبط با نوروپاتی کمک کنند.
- داروهای ضد تشنج، گاباپنتین، کاربامازپین، پره گابالین و غیره نیز توسط پزشک برای درمان درد و سوزش تجویز می‌شوند.
- سایر گزینه‌های درمانی چون فیزیوتراپی و ورزش، تغییرات در رژیم غذایی، خرید و استفاده از کفش و جوراب مناسب نیز تا حد زیادی برای درمان داغی کف پا اثر دارند.
پیشگیری از سندرم سوزش پا
- اگر دیابت یا بیماری دیگری دارید که می‌تواند بر روی اعصاب شما تاثیر بگذارد و باعث سوختگی پاهای شما شود، معاینات منظم ضروری است.
- افراد مبتلا به دیابت یا بیماری‌های دیگر ممکن است نیاز به کفش‌های مخصوص داشته باشند. بهتر است کفشی با تهویه مناسب، پاشنه کوتاه و بخش پنجه پهن را انتخاب کنید.
- در صورت داشتن دیابت، مدیریت مستمر قند خون می‌تواند به عنوان راه موثری برای پیشگیری یا درمان نوروپاتی ثانویه، که در اکثر موارد عامل سوزش کف پا می‌شود، مورد استفاده قرار گیرد.
- از جوراب‌های تمیز و خشک استفاده کنید تا از بیماری‌های پای ورزشکاری جلوگیری کنید.
- اگر درگیر ورزش یا فعالیت‌هایی هستید که تعریق پاهای شما را افزایش می‌دهد، جوراب خود را به طور منظم تعویض کنید.
- روزانه پاهای خود را بررسی کنید تا از وجود علائمی مانند عفونت یا زخم جلوگیری کنید. همچنین، برای پیشگیری از عفونت، پوست پاهای خود را بررسی کرده و اطمینان حاصل کنید که تاول، زخم، بریدگی یا شکستگی در آن وجود ندارد.
اگر احساس سوزش یا گزگز در پاهای شما ادامه یافت یا روش‌های بالا برای درمان فوری داغی کف پا اثر نگذاشت، باید با یک پزشک عمومی یا متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید. سوزش پا ممکن است نشانه یک بیماری جدی‌تر مانند دیابت شیرین، آسیب اعصاب محیطی یا سوء تغذیه باشد. همچنین، دیابت تشخیص داده نشده یا درمان‌نشده می‌تواند به آسیب جبران‌ناپذیری به اعصاب محیطی شما منجر شود. بهتر است تشخیص داغی کف پا را به عهده یک پزشک متخصص بگذارید و از خود درمانی خودداری کنید. در مجله اسنپ شاپ می توانید مطالب بیشتری در زمینه های مختلف بخوانید.
انتخاب کفش مناسب
خوشبختانه، علت اصلی داغی کف پا به طور معمول استفاده از کفش نامناسب و عوامل آسیب‌رسان جزئی است که با خود مراقبتی و خرید کفش مناسب از فروشگاه‌هایی مانند فروشگاه اسنپ حل می‌شود. با این حال، این مشکل را نباید کوچک بنگرید و اگر درمان خانگی نتیجه نداده است، بهتر است به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا از روش‌های استاندارد برای تشخیص علت این مشکل استفاده کند.
اگر پزشک شما استفاده از مدل خاصی از کفش یا جوراب را توصیه کرده است، بهتر است این توصیه را جدی گرفته و برای خرید و استفاده از آن سهل‌انگاری نکنید. در مواردی که داغی و سوزش کف پا به طولانی مدت ادامه دارد، این مسئله ممکن است باعث درگیری بیشتر عصب و عضلات شما شود.چ=
همچنین، نگران قیمت کفش مناسب نباشید؛ فروشگاه قسطی اسنپ پی در کنار شماست تا با خرید کفش درست و مقرون‌به‌صرفه، به این مشکل غلبه کنید.
