کاربردهای هوش مصنوعی در پزشکی و روانشناسی

افرادی که دچار بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا فشار خون هستند، نیاز است تا به‌صورت شبانه‌ روزی بیماری آن‌ها کنترل شود. از طرفی برای یک کنترل عادی نمی‌توان به طور مداوم به پزشک مراجعه کرد. به همین علت برای اینکه فرد دچار استرس و عدم اطمینان از قطعیت درمان بیماری خود قرار نگیرد، ابزارهای سلامت دیجیتال و تکنولوژی جدیدی چون هوش مصنوعی به وجود آمده است. مانند دستگاه‌هایی چون تب سنج، فشار سنج و… که این کار را انجام می‌دهند. در واقع این فناوری به سیستم‌های هوشمند این امکان را می‌دهد تا مانند یک انسان استدلال کنند و بهترین راه‌حل‌ها را به وجود آورند.

کاربردهای هوش مصنوعی در پزشکی بسیار وسیع است و می‌تواند در کنترل و حتی درمان بسیاری از بیماری‌ها موثر باشد که در ادامه مطلب بیشتر در مورد آن‌ها صحبت می‌کنیم.

هوش مصنوعی چیست؟

با اینکه همچنان تعریف دقیقی از هوش مصنوعی وجود ندارد، اما این موضوع به‌قدری زندگی انسان را تحت تاثیر قرار داده است که حتی حضور آن حس نمی‌شود. به‌عنوان مثال شبکه‌های اجتماعی و اینترنت نمونه‌ای از هوش مصنوعی هستند که در طول روز با آن‌ها سروکار داریم. یا وسایل پزشکی چون تب سنج بیورر، دستگاه قند خون و… که در هر خانه‌ای وجود دارند. اما اگر بخواهیم یک تعریف دقیق‌تری از این موضوع داشته باشیم باید بگوییم که هوش مصنوعی شاخه‌ای از علم رایانه‌ است که با یک سری برنامه و ابزارهای خاص، ماشین‌های هوشمند تولید می‌کند. ماشینی که شبیه‌سازی شده مغز انسان باشد و بتواند همانند او فکر کرده و رفتار کند و حتی در برابر بسیاری از مسائل کاملا منطقی باشد. هدف از ساخت هوش مصنوعی یادگیری، استدلال و درک بهتر مفاهیم مختلف است و به همین علت از آن در بسیاری از حوزه‌های پزشکی، روانشناسی و… استفاده می‌کنند.

در حوزه پزشکی چگونه از هوش مصنوعی استفاده می کنند؟

همان‌طور که گفته شد از هوش مصنوعی در بسیاری از حوزه‌ها از جمله درمان‌های پزشکی استفاده می‌کنند و نتایج بسیار موثری را نیز داشته است:

تشخیص بیماری های محتلف

با هوش مصنوعی بسیاری از بیماری‌های پر خطر مانند نارسایی قلبی، ذات‌الریه، سرطان کبد و… تشخیص داده می‌شود. بیماری‌هایی که شاید علائم آن‌ها در حدی نباشد که پزشکان بتوانند به‌سرعت آن‌ها را تشخیص دهند. در واقع این روند کمک می‌کند تا تشخیص بیماری، سرعت عمل و کیفیت درمان بیشتر شود. به طوری که نیاز به درمان‌های سخت و طولانی مدت نباشد. مانند بیماری‌های کلیوی که اگر زود درمان شوند، نیازی به دیالیز نخواهند داشت.

بهبود سلامت پوست

یکی از کاربردهای مهم هوش مصنوعی در علم پزشکی، بهبود و درمان بیماری‌های پوستی است. به‌ویژه سرطان پوست که دوره تشخیص بسیار طولانی دارد. اما با هوش مصنوعی و داده‌های تصویربرداری‌ بالینی، این بیماری به‌سرعت تشخیص داده می‌شود تا اقدامات لازم در جهت درمان صورت گیرد.

رشد سریع در حوزه دارویی

هوش مصنوعی در حوزه دارویی نیز پیشرفت چشمگیری داشته است. در گذشته از طریق روش‌های سنتی، درمان برخی از بیماری‌ها ناممکن بود. زیرا نمی‌توانستند داروی مناسبی را تجویز کنند. اما امروزه هوش مصنوعی می‌تواند با تجزیه و تحلیل داده‌های ژنتیکی، پزشکی و شیمیایی، بهترین دارو و در نتیجه درمان را برای بیمار تجویز کند تا سریع‌تر بهبود یابد.

تصویربرداری های پزشکی

هوش مصنوعی نقش بسیار مهمی را در تصویر برداری‌های پزشکی ایفا می‌کند و از این طریق می‌تواند به‌سرعت بیماری‌های مختلف را تشخیص دهد. مانند سرطان سینه که این روزها در میان بانوان بسیار رایج شده است. کافی است تحت نظر پزشک و مطابق با بیماری خود، تصویر برداری‌های لازم از جمله اسکن، ام آر آی و… را انجام دهید تا الگوریتم‌های هوش مصنوعی بتوانند نوع بیماری را تشخیص دهند.

مراقبت آگاهانه از بیمار

زمانی که بیمار تحت درمان و مراقبت است، پزشکان می‌توانند از طریق هوش مصنوعی جستجوهای لازم را در مورد بیماری و شرایط موجود انجام دهند تا بهترین و سریع‌ترین روش درمان را پیدا کنند. این موضوع به افزایش سرعت روند درمان و تشخیص بیماری بسیار کمک خواهد کرد.

درمان مطابق با بیماری هر فرد

پشتیبانی پزشکی می‌تواند از طریق هوش مصنوعی انجام شود و اکنون نیز در اکثر نقاط دنیا به همین روش درمان‌ها را پیش می‌برند. زیرا هوش مصنوعی این قابلیت را دارد تا با توجه به شرایط و نوع بیماری هر فرد، توصیه‌های لازم را در طول شبانه‌روز ارائه دهد. ضمن اینکه در مورد هر موضوع یا شرایط خاص، پاسخگوی بیمار خواهد بود. درواقع این کار کمک می‌کند تا درمان شخصی‌سازی شده شود.

بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در روانشناسی

در بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در روانشناسی مشخص شده که کاربردهای وسیعی دارد و به‌نوعی می‌تواند به روانشناسان و درمانگران این حوزه کمک زیادی کند تا بهترین درمان را برای بیماران خود در نظر بگیرند.

تراپیست های مجازی

همه ما در زندگی خود با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنیم که شاید روحیه ما را تحت تاثیر خود قرار دهند؛ بنابراین نیاز است تا با یک تراپیست یا درمانگر در ارتباط باشیم. در واقع این افراد با علم بالای خود، بیماران را از لحاظ ذهنی و روحی درمان می‌کنند تا به زندگی بهتری بیندیشند. در هوش مصنوعی درمانگران مجازی وجود دارند. ربات‌هایی که با ابزارهایی خاص به تراپیست‌ها شبیه‌سازی شدند و می‌توانند رفتار و گفتار بیماران را تجزیه و تحلیل کرده و به نوعی آن‌ها را درمان کنند.

آزمون شناختی

آزمون‌های شناختی در روانشناسی، برای تشخیص بیماری آلزایمر یا فراموشی‌های کوتاه مدت استفاده می‌شود تا درمانگر بتواند برای روند درمان سریع‌تر اقدام کند. این آزمون‌ها توسط هوش مصنوعی نیز انجام می‌شود. در واقع در این فناوری از طریق الگوریتم‌های خاص آزمون‌های شناختی افراد تجزیه و تحلیل شده و بهترین درمان به بیمار پیشنهاد می‌شود.

تصویر برداری از معز

از طریق هوش مصنوعی می‌توان تصویربرداری‌های مغز را تجزیه و تحلیل کرد و به  داده‌های بزرگی دست یافت. این روش درمان در علم روانشناسی بسیار رایج است و پزشکان با اسکن مغز می‌توانند نوع بیماری و روند درمان آن را تشخیص دهند. با استفاده از هوش مصنوعی قطعا این کار سریع‌تر انجام خواهد شد.

تشخیص درمان و برنامه‌ریزی برای آن

با استفاده از هوش مصنوعی می‌توان سلامت روان فرد را کنترل کرد و در صورت نیاز درمان‌های لازم را انجام داد. به این صورت که داده‌های پزشکی و اطلاعات بیمار در اختیار هوش مصنوعی قرار می‌گیرد و پس از تحلیل و تجزیه آن‌ها، درمان را به‌درستی تشخیص می‌دهد. حتی با این روش می‌توان درمان‌های شخصی‌سازی شده برای هر فرد ارائه داد.

جلوگیری از خودکشی

شبکه‌های اجتماعی مکان خوبی برای تحلیل رفتارهای بیماران روانی هستند و بسیاری از پزشکان نیز برای درمان، از این طریق اقدام می‌کنند. هوش مصنوعی نیز با الگوریتم‌های خاص خود می‌تواند به کنترل و تحلیل رفتارهای فرد در شبکه‌های اجتماعی بپردازد و به‌نوعی بیماری‌ها را تشخیص دهد. حتی از این طریق می‌توان بیمارانی که در فکر خودکشی هستند را کنترل کرد.

آیا هوش مصنوعی می تواند خطری را در علم پزشکی ایجاد کند؟

هوش مصنوعی یک پیشرفت بزرگ در علم پزشکی و حتی روانشناسی است و کاربردهای وسیعی در آن‌ها دارد. اما به هیچ عنوان نمی‌تواند جایگزینی برای پزشکان متخصص و روانشناسان باشد. بلکه همکاری پزشکان و هوش مصنوعی در کنار یکدیگر است که منجر به درمان‌های موفقیت‌آمیز می‌شود.

یکی از خطراتی که در مورد هوش مصنوعی وجود دارد، عدم حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌های پزشکی است. البته این موضوع تا حدودی تحت کنترل است و نگرانی زیادی در این مورد وجود ندارد. مورد بعدی که شاید مهم‌ترین خطر هوش مصنوعی باشد، احتمال سوگیری ژنتیکی است. در این مورد نیز محققان در تلاش هستند تا از این اتفاق جلوگیری کنند.

در کل اگر بخواهیم نگاهی مثبت داشته باشیم، هوش مصنوعی خطری در علم پزشکی یا حوزه‌های دیگر ایجاد نمی‌کند. حتی اگر اطلاعات درستی در مورد آن داشته باشیم، می‌تواند به‌عنوان یک راهنما کارها را بهتر و دقیق‌تر پیش ببرد.

هوش مصنوعی چیزی فراتر از تصور ما

در انتها باید بدانید که هوش مصنوعی چیزی فراتر از تصور ماست و در آینده می‌تواند پیشرفت‌های چشمگیری داشته باشد. این فناوری اگرچه خیلی کاربردی و مهم است، اما هیچ فردی نباید خود را به آن وابسته کند. تنها هدف ما از بررسی این موضوع این است که همه افراد آگاهی و اطلاعات بیشتری درباره هوش مصنوعی داشته باشند و بتوانند از طریق آن کارهای خود را بهتر و سریع‌تر انجام دهند. به‌ویژه در حوزه پزشکی که سرعت تشخیص و درمان بیماری‌ها مهم است.

در واقع هما‌ن‌طور که برای سرعت بخشیدن به کارها افراد انجام خریدهای خود را به‌صورت آنلاین از پلتفرم‌های آنلاینی همچون اسنپ شاپ انجام می‌دهند، از هوش مصنوعی هم می‌توان در زمینه‌های مختلف برای سرعت بخشیدن به کارها استفاده کرد.