مخالفان انقلابی فیودالیسم در تمام دوران قرون وسطا وجود داشتند و مبارزات آنان به مقتضای زمان، غالبا به شکل عرفان، الحاد آشکار و یا قیامهای مسلحانه تجلی مینمود. در مرز نیمه اول و نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی، تحولاتی در اندیشه مذهبی و تفکر در ایران روی داد که به نام مکتب شیخیه شهرت دارد. این تحول که د