معجزه‌ای به نام سالیسیلیک اسید

 

معجزه‌ای در طبیعت به نام سالیسیلیک اسید وجود دارد که در برخی گیاهان چون بید یافت می‌شود. این ماده به دلیل خواص لایه‌برداری ملایم و ضدالتهابی بودن، به یکی از پرکاربردترین ترکیبات در محصولات مراقبت از پوست، به ویژه برای درمان آکنه و مشکلات پوستی دیگر، تبدیل شده است. در این مطلب با کاربردها، مزایا و عوارض جانبی استفاده از آن آشنا خواهید شد.

سالیسیلیک اسید چیست؟

اسید سالیسیلیک (SA) یک نوع اسید بتا هیدروکسی است و به‌طور طبیعی در گیاهانی مانند پوست درخت بید وجود دارد. این ماده به دلیل کاربرد آن برای کاهش آکنه با لایه‌برداری پوست و تمیز نگه داشتن منافذ شناخته شده است. شما می‌توانید اسید سالیسیلیک را در محصولات مراقبت از پوست بدون نسخه (OTC) پیدا کنید. همچنین در داروهای تجویزی قوی برای پوست نیز موجود است. اسید سالیسیلیک برای درمان آکنه‌های خفیف (جوش های سرسیاه و سرسفید) بهترین عملکرد را دارد. همچنین می‌تواند برای جلوگیری از بروز جوش مفید باشد.

ترکیبات

اسید سالیسیلیک یک ترکیب آلی با فرمول HOC6H4COOH و پیش‌ساز و متابولیت اسید استیل سالیسیلیک است. این ماده یک هورمون گیاهی به شمار می‌رود و نام خود را از کلمه لاتین salix یعنی درخت بید گرفته است که برای اولین بار از آن استخراج شد.

کاربرد سالیسیلیک اسید برای پوست

اسید سالیسیلیک همچنین دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی است و همچنین به عنوان یک لایه‌بردار برای از بین بردن سلول‌های مرده پوست عمل می کند. بسیاری از شوینده‌های صورت یا محصولات مراقبت از پوست چون کرم ضدلک حاوی SA با درصد مختلف هستند. استفاده از محصولات مراقبت از پوست حاوی SA را برای درمان انواع خاصی از آکنه توصیه می‌شود، از جمله:

• پوسچول: به جوش‌های پر از چرک گفته می‌شود.
• پاپول‌ها: برجستگی‌های کوچک و سفت که ممکن است احساسی زبری به پوست بدهد.
• جوش‌های سرسیاه: برآمدگی کوچک با سطح سیاه، جوش‌های سرسیاه در نتیجه انسداد فولیکول مو ایجاد می‌شوند.
• جوش‌های سرسفید: در این حالت فولیکول کاملا مسدود شده و جوش به‌صورت سر سفید ظاهر می‌شوند.

“علاوه بر کاربرد سالیسیلیک اسید برای درمان انواع جوش و آکنه، باید اشاره کرد که برای کاهش چربی پوست، درمان شوره سر و زگیل نیز استفاده می‌شود.”

نحوه عملکرد سالیسیلیک اسید بر روی پوست

آکنه زمانی ایجاد می شود که چربی اضافی و سلول‌های مرده پوست، منافذ داخل پوست را مسدود کنند. باکتری‌ها همچنین می‌توانند در داخل منافذ گیر کرده و باعث بروز التهاب و جوش‌های چرکی شوند. اسید سالیسیلیک برای درمان آکنه استفاده می‌شود و نحوه عملکرد آن به این صورت است که باعث باز شدن و پاکسازی منافذ مسدود خواهد شد. این کار را با شکستن پیوندهای بین سلول‌های مرده پوست انجام می‌دهد تا بتوانند راحت‌تر از منافذ آزاد شوند. اسید سالیسیلیک همچنین تولید سبوم پوست را کاهش می‌دهد که این امر منجر به ایجاد جوش‌های کمتر می‌شود. این ماده به عنوان یک لایه‌بردار قوی برای از بین بردن سلول‌های مرده پوست عمل می کند. پزشکان ممکن است از لایه بردارهای شیمیایی حاوی سالیسیلیک اسید  ۵۰٪ استفاده کنند.

فواید استفاده از اسید سالیسیلیک

خرید محصولات زیبایی و مراقبت از پوست که حاوی این ماده هستند و استفاده از آن‌ها فواید زیادی برای پوست به همراه دارد که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

• کمک به کاهش آکنه: آکنه شایع‌ترین نگرانی پوستی به شمار می‌رود که در حال حاضر تعداد زیادی از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار داده است. اگر در حال حاضر با آکنه، اسکار آکنه و لکه‌ها مبارزه می‌کنید، اسید سالیسیلیک واقعاً برای پوست شما مفید است. پوست را نرم می‌کند، سلول‌های مرده پوست را لایه‌برداری می‌کند و منافذ را باز می‌کند.
• لایه‌برداری و بهبود بافت پوست: سلول‌های مرده پوست که روی سطح پوست قرار گرفته‌اند منجر به تیرگی، زبری و ناهمواری چهره می‌شوند. اسید سالیسیلیک، با لایه‌برداری گردش سلولی را تشویق کرده تا پوست شاداب‌تر، روشن‌تر و حجیم‌تر داشته باشید. همچنین اثربخشی محصولات مراقبت از پوست حاوی رتینول یا دیگر مواد مفید را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود تا به عمق پوست نفوذ کنند و مزایای آن‌ها حداکثری شود.
• کاهش التهاب پوست: سالیسیلیک اسید به دلیل خواص ضد التهابی نیز شناخته شده است. سطح پوست را لایه‌برداری و به عمق منافذ نفوذ می‌کند. همچنین چربی اضافی و ناخالصی‌ها را از بین می‌برد. توانایی تسکین التهاب، آن را به یک عنصر ارزشمند در مراقبت از پوست تبدیل می‌کند، به‌ویژه برای افرادی که پوست حساس یا مستعد آکنه دارند.
• از بین بردن زگیل: یکی دیگر از خواص مفید اسید سالیسیلیک، توانایی آن در حل کردن بافت زگیل است. سالیسیلیک اسید با نرم کردن و شکستن پیوندهای پروتئینی که بافت زگیل را به شکل مشخصی در کنار هم نگه می‌دارد، عمل می‌کند و به تدریج باعث می‌شود که لایه به لایه از بین برود.
• کاهش ترشح سبوم (چربی پوست): اسید سالیسیلیک با نفوذ به منافذ و حل کردن پیوندهایی که سلول‌های مرده و سبوم پوست را در کنار هم نگه می‌دارد، به تنظیم تولید سبوم کمک می‌کند. این خاصیت اسید سالیسیلیک را به یک ماده مفید برای افرادی تبدیل می‌کند که از پوست چرب و بیش‌ازحد براق خود خسته شده‌اند.

عوارض استفاده از سالیسیلیک اسید

ممکن است در ابتدای استفاده از محصولات حاوی این ماده واکنش‌های پوستی مانند سوزش، خشک و قرمزی رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار شد یا بدتر شد، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین ممکن است لازم باشد مقادیر کمتری از محصول یا داروی حاوی آن را استفاده کنید. واکنش آلرژیک بسیار جدی به این ماده دقیقاً مانند نیاسینامید نادر است. با‌این‌حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی که شامل موارد زیر می‌شود استفاده از آن را قطع کنید:

• بثورات پوستی
• خارش و تورم (مخصوصا در صورت، زبان یاگلو)
• سرگیجه شدید
• مشکلات تنفسی حاد

بهترین کاندیدا برای استفاده از سالیسیلیک اسید

اسید سالیسیلیک برای همه افراد بی‌خطر نیست. در صورتی که شرایط زیر را نداشته باشید، کاندید مناسبی برای استفاده از محصولات حاوی این ماده در روتین پوستی روزانه خود هستید:

• اسید سالیسیلیک ممکن است برای افرادی که بیماری کلیوی یا کبدی دارند خطرناک باشد. هر کسی که چنین شرایطی دارد باید قبل از استفاده از محصولات حاوی SA با پزشک خود صحبت کند.
• اگر افراد واکنش آلرژیک به SA دارند، باید فوراً استفاده از محصول را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنند.
• استفاده موضعی از SA در بارداری و شیردهی به دلیل جذب سیستمیک محدود مشکل‌ساز نیست. اگر فردی در مورد استفاده از اسید سالیسیلیک در دوران بارداری یا شیردهی اطلاعات بیشتری می‌خواهد، باید با پزشک خود تماس بگیرد.

“در نهایت استفاده از چنین محصولی برای افراد دارای پوست چرب یا مستعد آکنه، افراد دارای منافذ باز پوستی، افرادی با پوست پر از سلول‌های مرده و کدر و کسانی که به دنبال بهبود بافت کلی پوست هستند توصیه می‌شود.”

 نحوه استفاده

اشکال، دوز و نحوه استفاده از این محصول با توجه به برخی فاکتورها متغیر است و باید باید دستورالعمل‌های روی برچسب محصول چون کرم ضدجوش و ضد لک یا توصیه‌های پزشک یا متخصص پوست خود را دنبال کنند. پزشک یا متخصص پوست شما فرم و دوز خاصی را برای نوع پوست و وضعیت فعلی آن توصیه می‌کند. همچنین احتمال دارد که پزشک یا یک متخصص در این زمینه توصیه کند که برای ۲ یا ۳ روز، فقط مقدار محدودی را روی ناحیه کوچکی از پوست آسیب‌دیده بمالید تا واکنش پوست را ببینید. همچنین جدول زیر در استفاده از محصولات حاوی این ماده به شما کمک خواهد کرد.

فرم محصول حاوی این ماده	میزان غلظت	نحوه مصرف
محصولات مراقبتی و زیبایی بدون نسخه	۰٫۵٪ تا ۲٪	دستورالعمل‌های محصول در مورد نیاز به شستشو و زمان ماندن روی پوست را بخوانید. ابتدا یک بار در روز استفاده کنید، سپس به تدریج مصرف را به ۲-۳ بار در روز افزایش دهید. اگر خشکی یا پوسته شدن بیش‌از‌حد رخ داد، مصرف را به یک روز در میان کاهش دهید.
لایه‌بردارهای شیمیایی	تا ۵۰%	فقط یک متخصص پوست آموزش‌دیده باید از لایه‌بردارهای شیمیایی حاوی این ماده روی پوست شما استفاده کند.

مصرف روزانه اسید سالیسیلیک

محصولات مبتنی بر سالیسیلیک اسید برای استفاده روزانه در صورت استفاده طبق دستورالعمل و تحمل پوست شما بی‌خطر هستند. برای کسانی که پوست کاملاً چرب دارند استفاده روزانه از اسید سالیسیلیک اثرات مثبتی دارد. اگر نوع پوست شما خشک یا حساس است، به احتمال زیاد این ماده می‌تواند باعث تحریک شود، بنابراین قبل از مصرف روزانه محصول را یک روز در میان روی پوست خود آزمایش کنید.

احتیاط قبل از مصرف اسید سالیسیلیک

قبل از خرید محصولاتی حاوی این ماده و استفاده از آن‌ها توجه به یکسری نکات مهم و ضروری است. در ادامه این مطلب از مجله شاپ پلاس این نکات مطرح شده که عبارت‌اند از:

• آلرژی: اگر قبلاً واکنش های آلرژیک به اسید سالیسیلیک یا سایر داروهای موضعی را تجربه کرده‌اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
• مصرف در کودکان: کودکان ممکن است بیشتر در معرض خطر تحریک پوست باشند. قبل از شروع استفاده از محصولات حاوی اسید سالیسیلیک برای کودکان با یک پزشک صحبت کنید.
•  تداخلات دارویی: برخی از داروها با اسید سالیسیلیک تداخل دارند. به پزشک خود اطلاع دهید که در حال حاضر چه داروهایی مصرف می کنید تا مشخص شود محصولات حاوی این ماده با آن‌ها تداخل دارد یا خیر.
• محافظت در برابر آفتاب: از‌آنجایی‌که سالیسیلیک اسید می‌تواند حساسیت پوست را به آفتاب افزایش دهد، حتماً بعد استفاده از محصولات حاوی آن کرم ضد آفتاب با SPF بالا روی پوست بزنید.

همچنین در صورت داشتن برخی بیماری‌ها باید به پزشک اطلاع دهید، زیرا ممکن است بر تصمیم او برای تجویز اسید سالیسیلیک تاثیر بگذارد، از جمله: بیماری کبد، بیماری کلیوی، بیماری عروق خونی، دیابت، آبله مرغان (واریسلا) و آنفولانزا.

مصرف اسید سالیسیلیک در کنار ویتامین C

هنگام افزودن یک ماده جدید به روتین مراقبت از پوست خود، باید که در نظر بگیرید که چگونه با دیگر مواد که قبلاً در روتین شما حضور دارند، تعامل دارد. اگر بهترین سرم ویتامین سی برای لک را خریداری کرده‌اید، امکان استفاده از آن در کنار اسید سالیسیلیک وجود دارد، اما ترتیب استفاده باید صحیح باشد. به عنوان مثال، از یک پاک‌کننده حاوی اسید سالیسیلیک برای تمیز کردن پوست خود استفاده کنید؛ به خصوص اگر پوست شما مستعد آکنه است. سپس می‌توانید از ویتامین C موضعی به عنوان آنتی‌اکسیدان استفاده کنید.

 مدت زمان لازم برای مشاهده نتیجه

شکل و دوز اسید سالیسیلیک در محصولات پوستی تعیین می‌کند که چند بار باید آن را استفاده کنید. همچنین مشاهده نتایج مثبت استفاده از آن ممکن است چند هفته طول بکشد. مدت زمانی که برای مشاهده نتایج استفاده از سالیسیلیک اسید روی پوست نیاز است، به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• غلظت آن: محصولات با غلظت بالاتر معمولاً سریع‌تر اثر می‌کنند، اما ممکن است پوست را تحریک کنند.
• نوع محصول: لوسیون‌ها، ژل‌ها و تونرها حاوی اسید سالیسیلیک، سرعت اثرگذاری متفاوتی دارند.
• مشکل پوستی: برای مثال، جوش‌های سطحی ممکن است سریع‌تر نسبت به آکنه‌های کیستی پاسخ دهند.
• نوع پوست: پوست‌های حساس ممکن است به زمان بیشتری برای سازگاری با این ماده نیاز داشته باشند.
• استفاده منظم: استفاده منظم و صحیح از محصول حاوی آن، دستیابی به نتایج بهتر را تسریع می‌کند.

برای استفاده از محصولات حاوی این ماده و رسیدن به نتایج باید صبور باشید و به پوست خود زمان دهید تا به محصول واکنش نشان دهد. همچنین این ماده می‌تواند پوست را خشک کند، برای همین استفاده از یک مرطوب‌کننده مناسب بعد از محصولات حاوی آن بسیار مهم است.

مرجع خرید محصولات حاوی اسید سالیسیلیک

اگر به دنبال خرید محصولات حاوی سالیسیلیک اسید چون کرم ضدلک و ضدجوش هستید، اصالت کالا و تناسب آن با نوع پوست خود را در نظر بگیرید. همچنین از یک مرجع مطمئن چون فروشگاه آنلاین اسنپ شاپ که تنوع بالای محصول دارد، خرید خود را انجام دهید. در صورت انتخاب محصولات متعدد هم نگران بالا رفتن هزینه سبد خرید خود نباشید، با خرید قسطی دست شما برای خرید در لحظه و پرداخت در ماه‌های آتی باز است.